چرا باریستایی یکی از شغل‌های آینده‌دار در ایران و جهان است؟

قهوه، این نوشیدنی محبوب و پرطرفدار، سال‌هاست که جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ و سبک زندگی مردم جهان پیدا کرده است. شاید برای بسیاری از ما قهوه تنها یک نوشیدنی گرم و انرژی‌بخش باشد، اما واقعیت این است که قهوه فراتر از یک نوشیدنی ساده است؛ قهوه یک فرهنگ است، یک سبک زندگی است و حتی یک صنعت عظیم اقتصادی که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به آن وابسته‌اند. در این میان، یکی از مهم‌ترین نقش‌ها در این صنعت را افرادی ایفا می‌کنند که به آن‌ها باریستا گفته می‌شود. باریستاها کسانی هستند که مسئولیت آماده‌سازی و سرو انواع قهوه و نوشیدنی‌های مرتبط را برعهده دارند.

اما شغل باریستا تنها محدود به فشار دادن یک دکمه روی دستگاه اسپرسوساز یا ریختن شیر روی قهوه نیست؛ به همین دلیل بسیاری از کارشناسان معتقدند باریستایی یکی از شغل‌های آینده‌دار در ایران و جهان خواهد بود. در ادامه با بررسی دلایل این موضوع و مرور فرصت‌های شغلی این حرفه، بیشتر با اهمیت آن آشنا خواهیم شد.

باریستا کیست؟

شاید برای شما هم سوال باشد که باریستاکیست! باریستا کسی است که به‌صورت تخصصی در زمینه تهیه و سرو قهوه در کافه و کافی شاپ فعالیت می‌کند. او تنها یک فرد پشت دستگاه اسپرسوساز نیست، بلکه کسی است که دانه‌های قهوه را می‌شناسد، توانایی آماده سازی انواع نوشیدنی های کافه ای، قهوه های دمی دارد و با ترکیب هنر و دانش، تجربه‌ای خوشایند برای مشتری خلق می‌کند. باریستا باید علاوه بر مهارت کار با دستگاه‌ها، درک درستی از طعم‌ها، عطرها و حتی سلیقه مشتریان داشته باشد. به همین دلیل، شغل باریستایی تنها یک کار خدماتی ساده محسوب نمی‌شود، بلکه حرفه‌ای است که نیازمند آموزش تخصصی، تمرین فراوان و عشق به قهوه است.

رشد صنعت قهوه در جهان و تأثیر آن بر جایگاه شغل باریستا

وقتی به آمارهای جهانی نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که قهوه دومین کالای پرمصرف در جهان پس از نفت است. هر سال میلیاردها دلار در صنعت قهوه جابه‌جا می‌شود و میلیون‌ها نفر در چرخه تولید، فرآوری، توزیع و مصرف آن فعالیت دارند. این اعداد و ارقام نشان می‌دهد که قهوه نه‌تنها یک نوشیدنی ساده نیست، بلکه صنعتی عظیم است که اقتصاد بسیاری از کشورها را تحت تأثیر قرار داده است.

با افزایش روزافزون مصرف قهوه، طبیعی است که کافه‌ها و کافی‌شاپ‌ها به‌عنوان مراکز اصلی سرو این نوشیدنی توسعه پیدا کنند. هرچه تعداد کافه‌ها بیشتر شود، نیاز به نیروهای متخصص برای ارائه خدمات بهتر نیز افزایش خواهد یافت. در این میان، باریستاها به‌عنوان متخصصان این حوزه جایگاه مهمی پیدا می‌کنند. یک باریستای حرفه‌ای می‌تواند تفاوتی بزرگ میان یک کافه موفق و یک کافه معمولی ایجاد کند.

باریستا؛ ترکیبی از هنر، علم و مهارت

یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد شغل باریستا این است که تنها یک کار خدماتی ساده نیست. باریستا بودن به معنای تلفیق هنر و علم در کنار مهارت‌های فردی است. برای مثال، یک باریستا باید با انواع دانه‌های قهوه آشنا باشد و بداند هر نوع قهوه چه ویژگی‌هایی دارد و چگونه باید دم‌آوری شود. او باید بداند که فشار آب، دمای مناسب و زمان استخراج چگونه بر طعم نهایی اسپرسو تأثیر می‌گذارند.

البته داشتن علاقه به باریستایی به تنهایی کافی نیست. کسی که قصد دارد به‌صورت جدی وارد این حرفه شود، باید آموزش‌های استاندارد ببیند و زیر نظر مدرسان حرفه‌ای کار کند. گذراندن یک دوره آموزشی کامل مانند دوره آموزش باریستا کافی پارس، می‌تواند نقطه شروع مناسبی باشد. چنین دوره‌هایی معمولاً بر اساس استانداردهای بین‌المللی طراحی شده‌اند و هنرجویان را با تمام جزئیات دم‌آوری قهوه، کار با دستگاه‌ها و اصول سرو حرفه‌ای آشنا می‌کنند. کسانی که این مسیر را طی می‌کنند، هم در بازار داخلی و هم در سطح بین‌المللی شانس بیشتری برای موفقیت خواهند داشت.

در کنار این دانش علمی، باریستا باید مهارت‌های هنری نیز داشته باشد. لاته آرت یا همان طراحی روی قهوه، تنها یک جلوه بصری ساده نیست، بلکه نمایانگر خلاقیت و هنر باریستا است. این هنر باعث می‌شود مشتریان تجربه‌ای متفاوت از نوشیدن قهوه داشته باشند و احساس کنند که در حال دریافت یک سرویس ویژه هستند.

همچنین باریستاها باید از مهارت‌های ارتباطی خوبی برخوردار باشند. برخورد دوستانه و رفتار حرفه‌ای با مشتریان یکی از عواملی است که می‌تواند باعث وفاداری مشتریان به یک کافه شود. به همین دلیل، شغل باریستا بیش از آنکه یک کار ساده باشد، یک حرفه چندبعدی است که نیازمند یادگیری و تمرین مداوم است.

فرصت‌های شغلی باریستا در ایران

در ایران، صنعت کافه و قهوه به سرعت در حال رشد است. هر روز شاهد افتتاح کافه‌های جدید در شهرهای مختلف هستیم و این روند نشان می‌دهد که فرصت‌های شغلی زیادی در این حوزه ایجاد خواهد شد. یک باریستای حرفه‌ای در ایران می‌تواند در حوزه‌های مختلفی فعالیت کند؛ از کار در کافه‌ها و رستوران‌ها گرفته تا فعالیت در هتل‌های لوکس و مراکز گردشگری.

نکته مهم اینجاست که بازار ایران با کمبود نیروهای آموزش‌دیده مواجه است. بسیاری از کافه‌ها ترجیح می‌دهند نیروهایی استخدام کنند که دوره‌های حرفه‌ای را گذرانده باشند و آماده ورود به کار باشند. در همین راستا، مؤسساتی مانند کافی پارس با برگزاری دوره آموزش باریستا، نقش مهمی در تربیت نیروی متخصص ایفا می‌کنند. بسیاری از جوانانی که امروز مسیر خود را از همین دوره‌ها آغاز کرده‌اند و حالا به‌عنوان نیروهای حرفه‌ای در بازار شناخته می‌شوند.

بازار کار جهانی و فرصت‌های بین‌ المللی 

اگر بخواهیم نگاه گسترده‌تری به این شغل داشته باشیم، باید بگوییم که باریستایی در سطح جهانی نیز فرصت‌های فراوانی دارد. در کشورهای پیشرفته‌ای مانند استرالیا، کانادا، آلمان و ایتالیا، تقاضا برای باریستاهای حرفه‌ای بسیار بالاست. حتی در کشورهای همسایه مانند ترکیه و امارات نیز بازار کار مناسبی برای باریستاها وجود دارد.

مزیت بزرگ این حرفه آن است که مهارت‌های باریستایی در سراسر دنیا تقریباً یکسان هستند. یعنی اگر در ایران آموزش باریستا حرفه‌ای ببینید و مدارک بین‌المللی معتبر مانند گواهینامه‌های SCA را دریافت کنید، می‌توانید به راحتی در کشورهای دیگر نیز مشغول به کار شوید. بسیاری از باریستاها از همین مسیر برای مهاجرت کاری استفاده می‌کنند و توانسته‌اند آینده شغلی و مالی بهتری برای خود رقم بزنند.

درآمد باریستاها در ایران و جهان

درآمد باریستاها به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله میزان تجربه، سطح مهارت، محل کار و حتی شهر محل فعالیت. در ایران، یک باریستای تازه‌کار ممکن است حقوقی نزدیک به حداقل دستمزد دریافت کند، اما باریستاهای حرفه‌ای در کافه‌های معروف می‌توانند چندین برابر این رقم درآمد داشته باشند. همچنین امکان دریافت انعام از مشتریان نیز به افزایش درآمد کمک می‌کند.

در سطح جهانی، درآمد باریستاها به مراتب بیشتر است. به‌طور متوسط، یک باریستا در اروپا یا آمریکا ساعتی بین ۱۰ تا ۲۰ دلار درآمد دارد. در کشورهایی مانند استرالیا، این رقم بالاتر است و با احتساب انعام‌ها می‌تواند به شغلی پردرآمد تبدیل شود. این تفاوت درآمدی نشان می‌دهد که یادگیری باریستایی می‌تواند حتی پلی برای ورود به بازار کار جهانی باشد.

جمع‌بندی

شغل باریستا بیش از آنکه یک کار خدماتی ساده باشد، حرفه‌ای است که هنر، علم و مهارت را در کنار هم قرار می‌دهد. این شغل در ایران و جهان آینده‌ای روشن دارد و می‌تواند فرصت‌های شغلی و مالی بسیاری برای علاقه‌مندان ایجاد کند. اگر به قهوه علاقه‌مندید و به دنبال حرفه‌ای هستید که هم در داخل کشور و هم در سطح بین‌المللی برایتان فرصت‌های کاری فراهم کند، یادگیری باریستایی می‌تواند بهترین انتخاب باشد.