جالب ترین استفتائات دوران ما

مجله مهر: «حکم شرعی رایت سی دی چیست؟»، «جواب سلام اس ام اسی واجب است؟»، «آیا زن ها می توانند موتورسواری کنند؟»... تا پنجاه سال قبل هیچ کس فکر نمی کرد روزی برسد که تکنولوژی و روش های استفاده از آن تبدیل به یکی از دغدغه های دینی مردم تبدیل شود.

اما زندگی و سیستم های اجتماعی امروز آنقدر پیچیده شده که سوالاتی از این دست، در میان استفتائات مراجع جا باز کرده اند؛ سوالاتی که گاهی قضاوت کردن درباره آنها بدون حکم شرعی مراجع دشوار است.

در بین استفتاهای مربوط به تکنولوژی روز، موبایل و اینترنت حرف اول را می زنند. دو ابزاری که امروز در دست همه ما پیدا می شود و شاید دانستن ریزه کاری های استفاده از آنها، برای هر کس لازم باشد. جالب ترین سوالات مربوط به استفاده از تلفن همراه که مراجع به آنها پاسخ داده اند، این ها هستند:

آیا سلام دادن در پیامک هاى تلفن همراه، در صورى که شخص فرستنده "سلام" داده باشد، واجب است؟

آیت الله محمدصادق روحانی: «چنانچه همان وقتى که سلام داده نمى شنود، خیر واجب نیست.»

حکم ارسال پیامک با موضوعات مختلف بین همکاران زن و مرد چیست؟

آیت الله حسینی زنجانی: بستگی به محتوای پیامک دارد، ارسال پیامک با محتوای عاطفی و خارج از حدود شرعی توسط مرد نامحرم به زن نامحرم و بر عکس جایز نیست. والله العالم.

آیا در شب هاى قدر مى توان به جاى قرآن، تلفن همراهى که داراى نرم افزار قرآن است بر سر گذاشت؟

آیت الله سبحانی: در شب قدر از قرآن مکتوب استفاده کنید. والله العالم

شرکت در مسابقات پیامکی و دریافت جایزه از آن به لحاظ شرعی چه حکمی دارد؟

آیت الله العظمی خامنه ای: اگر هزینه‎ای افزون تر از هزینه‏های معمولی پیامک از افراد کم نشود و هزینه جایزه بر اساس جمع آوری پول های کسر شده نباشد اشکالی ندارد. اگر علاوه بر هزینه معمول پیامک، پولی بابت شرکت در مسابقه از افراد کسر شود و از پولهایی که از افراد کسر شده جایزه تهیه کنند، حرام است.

احکام دنیای مجازی

بیشتر سوالاتی که برای کاربران اینترنت پیش می آید، مربوط به احکام چت کردن دختر و پسر است که البته نظر بیشتر مراجع هم در این باره منفی است. اما به جز اینها، کسب و کار اینترنتی و تصاویر سایت های خارجی هم سوال کنندگان زیادی دارند.

ارتباط از طریق پست الکترونیکی (ایمیل) در مورد شعر و شاعری و ادبیات و مذهب وسیاست وخانواده وموضوعاتی از این قبیل بین زن ومرد وغیره چه صورتی دارد؟

آیت الله مکارم شیرازی: بین نامحرم ها جایز نیست.

بنده داراى کافى نت (خدمات اینترنت) هستم. سوال اینست که درآمد آن از لحاظ شرعى درست است یا خیر؟ این در صورتیکه على رغم کنترل عده اى سوء استفاده کرده و مخفیانه بر روى برخى سایتهاى غیر مجاز میروند در مورد چت کردن چطور؟

آیت الله سیستانی: اگر شما دستگاه را براى دیدن سایتهاى غیر مجاز اجازه ندهید اشکالى بر شما نیست ولى سعى کنید تا جایى که مقدور است کنترل نمایید و همچنین در مورد چت.

چت کردن با خانم ها در فضای مجازی چه حکمی دارد؟

آیت الله حسینی زنجانی: بستگی به این دارد که موضوع گفتگوی اینترنتی چه باشداگر گفتگو به گونه ای باشد که سبب تحریک و برانگیختن شهوت باشد در این صورت جایز نیست.

خرید و فروش اینترنتى جایز است یا خیر؟

آیت الله سیستانی: اگر منظور شما این است که دو نفر از طریق اینترنت مباشرتاً خرید و فروش را انجام دهند، این گونه معامله صحیح است و اشکالى ندارد.

آیا در مورد هک سایت ها و یا استفاده از اشتراک اینترنت (رایگان) که از مورد این طریق بدست مى آید مانعى به هر عنوان از نظر شرع یا قانون وجود دارد؟

آیت الله سیستانی: اگر قانون کشور اسلامى آن را منع کند مجاز نیست.

در مراجعه به سایتهاى اینترنتى خارجى زیاد با موارد خلاف شرع مواجه مى شویم . با توجه به اینکه در مسیر تحقیقات و ارتباط با تکنولوژى روز ناچار به استفاده از امکانات اینترنتى مستقیم و با توجه به اینکه اینگونه سایت ها نهایتا اثر سوء خود را بر روان انسان مى گذارد؟

آیت الله سیستاتی: به عکس هاى مبتذل و موجب مفسده نگاه کردن جایز نیست .

آیا جایز است از طریق اینترنت از سایتهای دشمن که ما راتحریم کرده اند جنس اینترنتی یا نرم افزار سرقت کنیم؟

آیت الله مکارم شیرازی: با توجه به اینکه این امور باعث بدنمایی چهره مسلمین با ایمان می شود باید از این امور اجتناب کرد.

در مورد رایت سى‌دى (چه سى‌دى‏هاى خارجى و یا داخلى) چه حکمى مى‏دهید؟ آیا رایت کردن سى‌دى‏هاى قفل دار البته به تعداد کم مثلا یکى یا دو تا اشکالى دارد؟ اخیرا سى‌دى‏هایى در بازار موجود مى‏باشد که قفل آن شکسته شده و بصورت رایت در دسترس مردم قرار گرفته است. می خواستم حکم استفاده از این سى‌دى‏ها را با توجه به قیمت بالاى سى‌دى اصلى (و شاید غیر عادلانه آنها) بدانم.

آیت‌اللّه فاضل لنکرانى‏: شکستن قفل سى‌دى و یا رایت سى‌دى (نسخه‏هاى اصلى) در صورتى که تولیدکننده آن راضى نباشد جایز نیست. حتى رایت کردن از روى سی دی هاى قفل شکسته یا رایت شده باز هم جایز نیست. اما استفاده از سی دی هاى قفل شکسته یا رایت شده که دیگران قفل آن را شکسته ‏اند یا رایت کرده ‏اند و یا در بازار فروخته می شود اشکالى ندارد و فرقى بین سی دی هاى خارجى و داخلى وجود ندارد.

استفتائات اسکناسی

آیا به پولی که دولت به عنوان یارانه به حساب ریخته است، خمس تعلق می گیرد؟

آیت الله خامنه ای: این پول ظاهرا هبه است و چنان چه هدیه تا پایان سال خمسی مورد استفاده قرار نگیرد و سال خمسی بر آن بگذرد، بنابر احتیاط واجب خمس دارد.

نظر حضرت عالی درباره نوشتن بر روی اسکناس‌های رایج در کشور چیست؟

آیت الله حسینی زنجانی: شریعت به حفظ اموال عمومی تاکید زیادی دارد لذا شایسته است از نوشتن روی اسکناس‌ها پرهیز شود.

شخصى مبلغ پولى را به عنوان امانت به کسى داد، تا آن را نگه دارد، امانت‏دار هم آن پول را به اجازه صاحبش به دفترچه خودش که در بانکى داشته مى‏گذارد، صاحبان بانک هم براى اعطاى جوائز به این دفترچه‏ها که پولى داشته و مدتى در بانک مانده باشد، قرعه‏کشى مى‏کنند، حالا در قرعه‏کشى جایزه به اسم صاحب این دفترچه درآمده، جایزه مال کیست؛ مال صاحب دفترچه است، یا مال صاحب پول است و یا بین این‏ها مشترک است؟

آیت الله محمدصادق روحانی: ظاهر این است که جایزه به واسطه پولى است که در بانک گذاشته مى‏شود و دفترچه علامت است و کاشف؛ ولى اگر صاحب دفترچه هم پولى در آن بانک داشته است، بین آن دو مصالحه بنمایند به مقدار پولى که دارند، یا به هر نحو توافق کنند.

از عمل بینی تا موتورسواری زنان

عمل های جراحی که برای زیبایی است مانند عمل بینی چه حکمی دارد؟

آیت‌اللّه مکارم شیرازی‏: اشکالی ندارد ولی باید از طریق هم جنس بوده باشد مگر این که لمس صورت نگیرد.

با توجه به پخش فیلمی از سیمای جمهوری اسلامی که در آن بازیگر زن موتورسواری می کرد نظر حضرت عالی مبنی بر موتورسواری بانوان چیست؟

آیت الله حسینی زنجانی: موتور سواری و نیز دوچرخه سواری و اسب سواری بانوان با حفظ حجاب شرعی مانعی ندارد.