نگاهی به «حلقه كرمان»؛ از مس تا سياست

روزنامه آرمان- مطهره شفیعی: هر محصولی منتسب به یک شهر است و زمانی که مثلا عنوان می‌کنند پرتقال محصول بم است، اعتماد خریدار بیشتر می‌شود و مطمئن است که کالای مرغوب‌تری نسبت به سایر شهرها تهیه می‌کند.

البته آن ویژگی تنها در مورد میوه‌ها نیست و در عالم سیاست هم این موضوع صادق است. البته ‌این‌گونه نیست که سیاستمداران یک منطقه و استان از استان و منطقه‌ای دیگر دارای توانمندی‌های بیشتری هستند بلکه می‌توان اذعان داشت شم و انگیزه سیاسیون برخی استان‌ها بیش از استان‌های دیگر است. از جمله استان‌های سیاستمدار و مسئول پرور کشور کرمان است و پس از آن یزد را می‌توان دارای چنین شرایطی دانست.

سیاستمداران در شهر مس

در عصر داریوش کبیر نام کرمان جزو ولایات تابعه هخامنشی آمده است و در کتیبه بنای شوش کلمه‌ای مشاهده می‌شود که نام چوب درختی بوده است که برای استحکام بنای ساختمان‌ها (شاید همان کاخ) به کار می‌رفته و محل تهیه‌ این چوب کرمان ذکر شده است. در این مورد داریوش می‌گوید: چوب بیش مکن از گنداره (پیشاور) و کرمان حمل شود. استان کرمان دارای آب‌وهوای متنوعی است. مثلا در قسمت‌های شمالی که نزدیک کویر است، آب‌وهوای خشک و کویری و در قسمت جنوبی آب‌وهوایی معتدل و دلپذیر دارد. باغ‌های پسته رفسنجان، نخلستان‌های بم و موزستان‌های جیرفت همه از کشتگاه‌های بزرگ ایرانند.

مس سرچشمه، مناطق آزاد سیرجان و بم و شهر کرمان هم از مناطق صنعتی این استان هستند. سیاستمداران شناخته‌شده کرمانی از وضعیت اقتصادی خوبی برخوردارند و زمانی که موضوع تامین مالی برای اجرای برگزاری مراسم و یا تحقق طرحی مطرح می‌شود نگاه‌ها به سمت سیاسیون اهل کرمان می‌رود که دست در جیب کرده تا همه یا بخشی از هزینه‌ها را تقبل کنند. جالب است سیاسیون اهل کرمان هر از چند گاهی دورهم نشینی‌هایی دارند.

آیت‌ا... هاشمی

شناخته شده‌ترین سیاستمدار و مسئول کشور که زاده کرمان بود را باید آیت‌ا... هاشمی معرفی کرد. زاده رفنسنجان بود و توانست با تدابیر خود اعتدال را در کشور حاکم کند. شاید طبع کرمانی او سبب شد تا فراجناحی عمل کند و هیچ‌گاه گروه و جریانی را برتر از دیگری نداند بلکه‌ اندیشه‌ها و تدابیرش به نحوی بود که شامل همه گروه‌ها و جریان‌ها می‌شد. از سوی دیگر مهمان‌نوازی که ویژگی مردم آن خطه از کشور است در آیت‌ا... هاشمی نمود زیادی داشت و کمتر پیش می‌آمد که او دست رد بر سینه آنانی بزند که خواستار دیدار هستند.

پس از رحلت آیت‌ا... هاشمی بود که محمدباقر نوبخت چنین گفت: «کرمان نامش با مردان بزرگی همچون آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی آمیخته شده است.» همچنین بلوار آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی با حضور فرزند ارشد وی و استاندار کرمان در شهر کرمان نامگذاری شد و مدیرکل فرودگاه‌های استان کرمان از تغییر نام فرودگاه بین‌المللی کرمان به نام آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی خبرداد. همچنین ورودی اصلی شهر کرمان به طول ۲۵ کیلومتر، به نام بزرگراه ‌آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی نامگذاری شد.

رفاقت ۷۰ ساله دو آیت‌ا... کرمانی

شخصیت دیگری که او هم زاده کرمان است، آیت‌ا... موحدی کرمانی است که پس از درگدشت آیت‌ا... مهدوی کنی ریاست جامعه روحانیت به او سپرده شد، شاید برخی او را اصولگرا بنامند اما طی سال‌های اخیر گفتار بیش از همه به اعتدال نزدیک است. امام جمعه موقت تهران نشان داد شرط بی‌طرفی که لازمه ائمه جمعه است را رعایت می‌‌کند. او رابطه خوبی با شخصیت‌های میانه‌رو دارد و به‌ آیت‌ا... هاشمی هم نزدیک بود. چنان‌که پس از رحلت رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت بر پیکر او چنان گریه کرد که سوژه عکاسان شد. پس از رحلت آیت‌ا... هاشمی بود که‌ آیت‌ا... موحدی کرمانی در جلسه مجمع تشخیص گفت: «از اینکه جای ایشان را در جلسه خالی می‌بینم، کوهی از غم بر دل من نشسته است.

در سال ۱۳۲۷ آیت‌ا... هاشمی در سن ۱۴ سالگی وارد حوزه علمیه قم شد که بنده هم هفده، هجده ساله بودم که از آن سال آشنایی و اُنس بنده تا سال ۹۵ و زمان رحلت ایشان ادامه داشت و فضای عاطفی خوبی بین ما حاکم بود. شاید در برخی موارد اختلاف نظرهایی هم داشتیم، ولی در بعد عاطفی ما هیچ اثری نداشت و تا پایان عمر شریف ایشان همچنان به قوت خود باقی بود.»

جهانگیری حلقه موثر

معاون اول رئیس جمهور هم اهل کرمان است. اسحاق جهانگیری به عنوان فعال در عرصه سازندگی شناخته می‌شود و مانند آیت‌ا... هاشمی اهل سازندگی و تلاش برای پیشرفت کشور است. سکوت و تامل از ویژگی ‌های بارز مردم این خطه از کشور است. جهانگیری دارای اعتبار زیادی در میان سیاسیون دو جناح است و برخی اوقات در نقش حلقه واسط دو جریان سیاسی به‌ ایفای نقش می‌پردازد.

۲ سیاستمدار زاده کرمان

جالب آنجاست که سیاستمداران و مسئولان کرمانی از هر دو طیف سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا هستند، چنان‌که سیدحسین مرعشی اصلاح‌طلب و محمدرضا باهنر اصولگرا در یک گروه کرمانی حضور دارند. مرعشی سعی کرد تا اقتصاد کرمان را رونق بخشد که نمونه آن راه‌اندازی هواپیمایی ماهان بود. مرعشی استاندار کرمان بود و آن‌طور که خودش می‌گوید: «در دورانی که در کرمان مسئولیت داشتم حتی یک‌نفر از خاندان من و هاشمی مصدر کاری نبودند.»

ویژگی مشترک باهنر و مرعشی در توانایی بالای آنها در لابی‌های سیاسی است، به نحوی که در هنگام هر انتخاباتی چشمان اصلاح‌طلبان به سمت مرعشی و نگاه اصولگرایان متوجه باهنر می‌شود که دلیلش توانایی تعامل و قدرت اقناع دو سیاستمدار کرمانی است، موضوع مشترک میان این دو سیاستمدار سکوت آنها در برهه‌هایی است که فضای سیاست به سمت تنش می‌رود که البته‌ این سکوت تنها در ظاهر است. چرا که هر دو سیاستمدار در پشت پرده یا در حال برنامه‌ریزی برای پایان تنش هستند، یا به لابی برای گرفتن بهترین نتیجه مشغولند.