کیانوش عیاری: سیگار را حماقت بشر می‌دانم

خبرگزاری ایسنا: کارگردان «بودن یا نبودن» درباره تأثیر رسانه در مسیر فرهنگ‌سازی در ابعاد کلان جامعه گفت: در اصل رسانه‌ای مثل تلویزیون یا سینما باید چنین کاری بکند. بدترین تصور این است که تو بخواهی پیامی را مستقیم یا به صورت نصیحت به خورد مخاطب بدهی. شک نکنید مخاطب چنین حرفی را برنمی‌تابد یا پس می‌زند و این بدترین شکل استفاده از یک رسانه نیرومند است. حتی ممکن است نتیجه عکس بدهد و باعث تعارض هم بشود.

این کارگردان سینما و تلویزیون که در آثار مختلف‌اش به وجوه سلامت در جامعه پرداخته، ادامه داد: با استفاده از عناصر گل درشت نمی‌شود کسی را از یک کار منع یا نسبت به کاری دیگر تشویق کرد. وقتی به صورت پنهان درباره موضوعی مثل سیگار و مضرات استعمالش حرف می‌زنی بی‌تأثیر نخواهد بود. من درکی از سیگار ندارم و سیگار را حماقت بشر می‌دانم. در سریال «روزگار قریب» دانشجوها از دکتر می‌خواهند تا چیزی به آنها یاد بدهد و او به همان حالت طنازانه خودش از ضرر سیگار حرف می‌زند. در مجموعه «هزاران چشم» یک قسمت با عنوان «سیگار لعنتی» نمایش داده شد. من بازهم به‌صورت مستقیم چیزی را نگفتم. قرار بود تعارضی در حرفه کاراکتر اصلی رخ بدهد و من در زیر متنش به دغدغه شخصی‌ام یعنی عناد با سیگار پرداختم. شاید باورتان نشود هدف من ترسیم مضرات سیگار بود اما می‌دانستم اگر مستقیم سراغش بروم هرگز به خواسته‌ام نخواهم رسید. به نیت نصیحت کردن مردم سراغش نرفتم. فکر نمی‌کردم با این یک قسمت قرار است بر جمعیت میلیونی سیگاری‌ها تأثیر عمیق بگذارم. وقتی قرار است یک موضوعی فرهنگسازی شود، بین هنرمند و مسئول و رسانه، آن که از دریچه نصیحت و هشدار و تهدید وارد نشده، می‌تواند موفق‌تر عمل کند چرا که برخورد قهری یا جریمه جوابگو نیست و چه بسا نتیجه عکس بدهد.

خالق «شبح کژدم» و «بودن یا نبودن» اظهار داشت: برای فرهنگسازی باید زمینه سازی بشود. زمینه هم باید به‌گونه‌ای باشد که تو خواه ناخواه در مسیر درست رشد کنی. نمی‌توانی به کسی بگویی اگر این مسیر را بروی رستگار می‌شوی و اگر به فلان مسیر بروی تباهی منتظرت است. شما وقتی می‌خواهید بچه را بخوابانید، تشک مناسب و جای خواب خوبی برایش انتخاب می‌کنید. غذایی که به او می‌دهید قطعا غذای سبک و سلامتی است. فضای ساکت و خلوتی برایش ایجاد می‌کنید. نمی‌گذارید نور زیاد اذیتش کند. همچنین او را در جهت میدان مغناطیسی زمین می‌خوابانید تا خواب آرامی داشته باشد. حالا اگر صبح این آیتم‌ها را ردیف کنیم و به اصطلاح سر بچه‌مان منت بگذاریم که تو اگر خوب خوابی داری، دلیلش تدبیر و مدیریت من بود، خواه ناخواه به‌جای حس سپاسگزاری، در او حس بدی شکل می‌گیرد. زمینه‌سازی، کار یک روز و دو روز نیست و صبر و حوصله بالا می‌خواهد. در کنار زمینه‌سازی، اعتمادسازی قرار می‌گیرد و نباید اجازه داد تا اعتمادها مخدوش شود. وقتی می‌بینیم شعاری گفته می‌شود اما در حد شعار می‌ماند، اعتماد نسبت به مسئول از دست می‌رود و وقتی ارتباط کمرنگ شد، نمی‌توان انتظار داشت که مردم به حرف‌ها توجه و اعتماد کنند.

عیاری گفت: در جوامع امروزی ما نباید بگذاریم که مشکل زایش کند و دردساز شود؛ بلکه باید زمینه‌های بروز را تشخیص و از همان ابتدا مسدود کنیم. مثلا در مواجهه با یک فرد خشمگین طبیعی است که شخص مقابل هم خشمگین شود و واکنش نشان ‌دهد؛ حال اگر ما از قبل زمینه پرورش روحیه صبر و صبوری را ترویج داده باشیم این اتفاق اصلا شکل نمی‌گیرد و طرف مقابل در مواجهه با خشم، واکنش مابه ازا نشان نمی‌دهد. طبیعتا شخص خاطی هم خودش متوجه می‌شود که مسیر را درست انتخاب نکرده است. به این ترتیب او می‌فهمد که در جریان اشتباهی قرار گرفته است و کم کم باورهایش تغییر می‌کند.

سومین جشنواره فیلم سلامت شهریور امسال به دبیری دکتر محمد کیاسالار برگزار خواهد شد.