برترینها: شاید پیشتر نام هیپوسپادیاس به گوشتان خورده باشد. این عارضه، که با نام ختنه خدادادی نیز شناخته میشود، یک نقص مادرزادی دستگاه تناسلی خارجی در پسرها است و در آن مجرای ادرار بجای انتهای آلت تناسلی، در سطح پایین آلت باز میشود و کودک از زیر آلت ادرار میکند. این نقص اغلب با درجاتی از خمیدگی آلت نیز همراه است. همچنین در اکثر کودکانی که با این مشکل متولد میشوند پوست دور کلاهک آلت که به آن حشفه میگویند و حین ختنه برداشته میشود، بطور ناقص تشکیل شده و در سطح پایین آلت وجود ندارد، شاید علت آن که به این عارضه ختنه خدادادی هم گفته میشود همین امر باشد.
هیپوسپادیاس اغلب خفیف است؛ یعنی فاصله نوک مجرای ادرار با انتهای آلت چند میلی متر بیشتر نیست و گاهی هم شدید است یعنی مجرای ادرار فقط تا پایین آلت میرسد و گاهی حتی بین بیضهها خاتمه پیدا میکند.
هیپوسپادیاس عارضه شایعی است و از هر ۱۵۰ تا ۳۰۰ تولد در یک مورد رخ میدهد. عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی در دوران بارداری در بروز آن نقش دارند. هیپوسپادیاس در نوزادان نارس و با وزن تولد کم شایعتر است. اگر یک فامیل درجهی یک، بعنوان مثال پدر یا برادر مبتلا باشد احتمال وقوع آن در پسر بعدی از جمعیت عادی بیشتر خواهد بود. این عارضه در پسرهای حاصل از لقاح مصنوعی (اصطلاحا آی وی اف) شایعتر است که شاید بعلت مصرف داروهای هورمونی توسط مادر باشد. تماس با آفت کشها و حشره کشها در محیط کار یا در مواد غذایی در دوران بارداری هم بعنوان یک علت بروز عارضه هیپوسپادیاس مطرح شدهاند.
فتق بالای بیضه (به شکل تورم بالای بیضه) و عدم نزول یک یا هر دو بیضه هم گاهی ممکن است همراه با هیپوسپادیاس وجود داشته باشند که در این صورت آنها نیز نیاز به اصلاح جراحی دارند. به ندرت ممکن است هیپوسپادیاس با نقایص مادرزادی متعدد اندامهای درونی بدن همراهی داشته باشد که به آنها سندرومهای مادرزادی میگویند و خوشبختانه بسیار نادر هستند.
بله، بجز در موارد بسیار خفیف، این عارضه معمولا نیاز به ترمیم جراحی دارد. در اکثر موارد اهمیت این اقدام جراحی، رفع جنبه روانی مشکل است و بهبود ظاهر دستگاه تناسلی باعث افزایش اعتماد به نفس فرد خواهد شد. در موارد بسیار شدید عارضه که البته کمتر شایع هستند، اصلاح جراحی ممکن است شانس باروری را هم بالاتر ببرد.
بهترین زمان برای جراحی هیپوسپادیاس چه سنی است؟
شانس بهبودی عارضه با ترمیم جراحی در سن کم بیشتر است و مناسبترین زمان بین ۶ تا ۱۸ ماهگی میباشد.
جهت ارتباط مستقیم با دکتر علیرضا سینا - متخصص اورولوژی کلیک کنید.
مدت زمان بستری کودک در بیمارستان چند روز است؟
دراکثر این جراحیها نیاز به اقامت طولانی در بیمارستان وجود ندارد و معمولا بیمار همان روز یا روز بعد از عمل ترخیص میشود.
سوند ادراری (لوله تخلیه ادرار) در این جراحی چند روز به کودک متصل میماند؟
موارد خفیف اصولا بعد از عمل جراحی نیاز به سوند ادراری ندارند، در موارد شدیدتر سوند یا همان لوله تخلیه ادرار برای کمک به بهبود زخم در مجرای ادرار حین جراحی قرار داده میشود که ۵ تا ۷ روز بعد از عمل، سرپایی در مطب خارج میگردد.
آیا همه موارد هیپوسپادیاس با یک عمل جراحی بهبود پیدا میکنند؟
میزان موفقیت جراحیهای ترمیم هیپوسپادیاس در موارد خفیفتر خوشبختانه خیلی زیاد است و بالاتر از ۹۰ درصد میباشد. در کمتر از ده درصد بیماران ممکن است اقدام ترمیمی مجددی لازم شود که در این صورت باید لااقل ۶ ماه بعد از جراحی اولیه باشد.
در موارد شدید هیپوسپادیاس، جراح از همان ابتدا ممکن است ترمیم را در دو جراحی بفاصله ۶ ماه برنامه ریزی کند و در مرحله اول خمیدگی شدید آلت اصلاح گردد و در جراحی دوم ترمیم مجرای ادرار صورت بگیرد.
کودکی که چند بار بعلت هیپوسپادیاس جراحی شده، ولی نتیجه جراحی راضیکننده نبوده چه باید کند؟
هیپوسپادیاس در اکثر موارد با جراحی اصلاح میشود، در مورد شما به احتمال زیاد شدت عارضه زیاد بوده و یا ترمیمهای قبلی با مهارت کافی انجام نشده اند، ترمیمهای مجدد اغلب دشوار هستند و باید توسط ارولوژیست کودکان که عملهای این چنینی را زیاد انجام داده اند صورت بگیرند تا شانس موفقیت بالا برود.
آیا این جراحی ترمیمی در فرد بزرگسال هم انجام میشود؟
بله، این جراحی ترمیمی در بزرگسالان هم قابل انجام است و اغلب به منظور اصلاح نمای ظاهری آلت انجام میشود، البته در بزرگسالان میزان موفقیت مختصری کمتر از کودکان است و احتمال بیشتری هست که جراحی دومی هم ۶ ماه بعد از عمل اول برای اصلاح ظاهر آلت ضرورت پیدا کند.
آیا اگر از اصلاح ظاهری دستگاه تناسلی بیمار راضی هستیم دیگر نیاز به پیگیری وجود ندارد؟
در تمام بیماران بخصوص موارد شدیدتر این عارضه با توجه امکان بروز تنگی مجرا، عود خمیدگی آلت، اختلالات کارکرد مثانه و همچنین اثرات روحی و روانی این جراحی نیاز به پیگیری دراز مدت لااقل سالیانه وجود دارد.
دکتر علیرضا سینا؛ متخصص اورولوژی و فلوشیپ اورولوژی اطفال
از آنجایی که جراحیهای اورولوژی و همچنین جراحی هیپوسپادیاس بسیار حساس میباشند، لازم است در این زمینه از افراد متخصص کمک بگیرید تا از نتیجه حاصل از جراحی رضایت کامل داشته باشید و جراحی به بهترین شکل انجام شود.
دکتر علیرضا سینا؛ در سال ۱۳۸۶ با مدرک فوق تخصص اورولوژی کودکان از دانشگاه علوم پزشکی تهران فارغالتحصیل شد. دکتر سینا با سابقهی کافی و تخصص در این زمینه توانستهاند طی سالهای متوالی به یکی از بهترین متخصصان اورولوژی اطفال و جراحیهای کلیه و مجاری ادرار تبدیل شوند.
برخی دیگر از خدماتی که دکتر علیرضا سینا در کلینیک تخصص خود انجام میدهند به شرح زیر میباشند:
همین حالا تماس بگیرید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر به آدرس وب مراجعه کنید.