لالایی‌های به‌روز شده برای بچه‌های ۱۴۰۰

خراسان: بعید است که یادی از شعرهای کتاب فارسی دبستان کنیم و ناخودآگاه شعر «صد دانه یاقوت» را زیر لب زمزمه نکنیم.

مصطفی رحماندوست، شاعر این شعر مشهور، عمری را برای کودکان و نوجوانان این سرزمین صرف کرده است تا با شعر و ترانه و لالایی بیگانه نباشند. این شاعر و نویسنده برجسته حوزه ادبیات کودک و نوجوان تابه‌حال بیش از 300 اثر برای بچه‌های ایرانی سروده یا نوشته است. قصه‌ها و شعرهای رحماندوست همیشه یکی از اولین انتخاب‌های مادران ایرانی برای کتاب‌خوان کردنِ فرزندانشان است. به بهانه انتشار مجموعه قصه «درخت‌های تشنه»، تازه‌ترین اثر مصطفی رحماندوست که هم به صورت مکتوب منتشر شده و هم با صدای خودِ او و در قالب کتاب صوتی در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته‌است، با این نویسنده و شاعر نام‌آشنا گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

قصه‌های دنباله‌دار آذر

«درخت‌های تشنه» مجموعه‌ قصه‌ای با ‌محوریت دخترکی به نام آذر است که با ماه دوست می‌شود و هرشب پیش از خواب برای ماه از بهترین کارهای روزانه‌اش سخن می‌گوید و ماه نیز، او را به یکی از آرزوهایش می‌رساند. مصطفی رحماندوست در گفت‌وگو با خراسان، با بیان این‌که کتاب «درخت‌های تشنه» در گونه قصه‌های خواب جای می‌گیرد، می‌گوید: «این کتاب یک مجموعه قصه دنباله‌دار و خیال‌انگیز برای کودکان اوایل دبستان است که از سوی نشر نیستان منتشر شده و ابتکار ناشر این بوده‌ که نسخه صوتی کتاب را هم با صدای من همراه نسخه مکتوب عرضه کرده‌است. در پایان هر قصه یک لالایی آمده‌است که در ابتدا قرار بود این لالایی‌ها در نسخه صوتی با موسیقی و آهنگ‎سازی همراه باشد، اما به دلیل گران تمام‌شدن کتاب و این‌که مخاطب نمی‌توانست از پس هزینه‌اش بربیاید، از خیرش گذشتیم. امیدوارم این اوضاع اقتصادی هر چه زودتر بهبود پیدا کند و ما شرمنده مخاطبان نباشیم».

توصیه‌ای به مادران امروزی

لالایی یکی از انواع ادبیات عامیانه و اولین کلام‌ ادبی‌ است که به گوش طفل می‌رسد و با آوازی شاد یا غمگین، برای آرام‌کردن و خواباندن او خوانده می‌شود. لالایی‌ها در گذر از روزگاران قدیم، سینه به سینه از مادری به مادر دیگر منتقل می‌شود. امروزه شاعران ادبیات کودک هم بر وزن و آهنگ همین لالایی‌های قدیمی و عامیانه، ترانه‌ها و لالایی‌های تازه می‌سرایند که از جمله آن‌ها می‌توان به آثار مصطفی رحماندوست در این زمینه اشاره کرد. رحماندوست استاد سرودن لالایی‌ها و ترانه‌های کودکانه است و علاوه بر آثار مکتوب در این زمینه، تاکنون دو مجموعه لالایی از او به نام‌های «دنیا دنیا لالایی» و «خواب قشنگ کجایی؟» در قالب نسخه صوتی، همراه با موسیقی و اجرای کودکانه منتشر شده‌است. این شاعر و نویسنده در پاسخ به این پرسش ‌که لالایی بین مادران امروزی چه جایگاهی دارد، می‌گوید: «به هر حال مادران امروزی هم باید بچه‌شان را بخوابانند و چه بهتر که به سراغ محتواهای آرام‌کننده و امروزی بروند که کم هم نیستند و لالایی‌هایشان را به روزرسانی کنند».