باور‌های رایج و اشتباه درباره‌ی خودکشی
دهم سپتامبر، روز جهانی پیشگیری از خودکشی است. خودکشی روی فرزندان، والدین، همسر، دوستان یا همکاران فرد تأثیر می‌گذارد. یک مطالعه در آمریکا می‌گوید خودکشی یک فرد می‌تواند به طور غیرمستقیم تا ۱۳۵ نفر را تحت تاثیر قرار دهد.
برترین‌ها: دهم سپتامبر، روز جهانی پیشگیری از خودکشی است. خودکشی روی فرزندان، والدین، همسر، دوستان یا همکاران فرد تأثیر می‌گذارد. یک مطالعه در آمریکا می‌گوید خودکشی یک فرد می‌تواند به طور غیرمستقیم تا ۱۳۵ نفر را تحت تاثیر قرار دهد. در زیر رشته توئیتی از یک اکانت به نام «پرستو» را آورده‌ایم درباره‌ی باور‌های رایج و اشتباه در خودکشی.
هرکسی که راجع به خودکشی حرف می‌زند، دست به خودکشی نخواهد زد. « این در حالی است که بسیاری از کسانی که اقدام به خودکشی کرده‌اند قبلا مستقیم یا غیرمستقیم راجع به تمایل و افکارشان درباره‌ی خودکشی با اطرافیان‌شان صحبت کرده‌اند. جملاتی مانند این که «به آخر خط رسیدم. » «هرکاری میکنم به نتیجه نمی‌رسم. » «هیچ راهی ندارم" "اصلا چرا ما باید این همه رنج در زندگی را تحمل کنیم؟ »«کاش شجاعت خودکشی کردن داشتم» « من بمیرم از رفتارتان پشیمان می‌شوید.» من بمیرم شما راحت می‌شوید. »و ... می‌تواند جملات هشدار دهنده باشد.
«با حرف زدن راجع به خودکشی فقط می‌خواهد اطرافیان را بترساند یا از آن‌ها باج بگیرد. » این جمله را از بسیاری از خانواده‌ها شنیده ام؛ این آدم، آدم خودکشی کردن نیست؛ حتی عرضه‌ی خودکشی کردن را هم ندارد فقط می‌خواهد ما دربرابرش کوتاه بیاییم. این در حالی است که واقعا ممکن است فرد در مشکلات خانوادگی یا فردی به نقطه‌ای رسیده‌باشد که فکرکند هیچ راه‌حلی جز خودکشی پیش‌رو ندارد. حرف زدن یا تهدید خودکشی می‌تواند فریادی برای کمک‌خواهی باشد از طرف آدمی که روش‌های حل‌مساله و مهارت‌های ارتباطی را ندارد و از این‌راه می‌خواهد اطرافیان به حرف‌ها ونیازهایش توجه کنند.
کسی که یک بار از خودکشی نجات پیدا کرده است دیگر خودکشی نمی‌کند. « آمار‌های نشان می‌دهند افراد با سابقه‌ی خودکشی و نجات، با احتمال بالایی ممکن است مجددا دست به خودکشی بزنند.»
«کسی که از خودکشی پشیمان است و تقاضای کمک دارد از اول قصد مردن نداشته است. »ممکن است در لحظه‌ی روبه رویی با مرگ، غریزه‌ی زندگی با شدت بیشتری نمایان شود و فرد وحشت زده و از اقدامش پشیمان شده و ملتمسانه تقاضای کمک کند؛ اما این اصلا به این معنا نیست که فرد واقعا قصد مردن نداشته است و تنها خواسته دیگران را بازی بدهد یا بترساند. همان طور که گفتیم در بسیاری از مواقع با فاصله گرفتن ازآن بحران، ممکن است مجددا به فکر خودکشی بیفتد.
«کسی که واقعا بخواهد خودکشی کند نمی‌توان جلوی او را گرفت.» این هم یک باور اشتباه دیگر است. افراد زیادی با قصدی جدی تا پای اقدام رفته، اما با مداخله‌ی درست اطرافیان از اقدام شان منصرف شده اند.
فقط دیوانه‌ها یا بیماران روانپزشکی خودکشی می‌کنند. درست است که آمار خودکشی در برخی بیماری‌های روانپزشکی بیشتر است، اما اصلا به این معنا نیست که آدم‌های معمولی دست به خودکشی نمی‌زنند. استرس ها، اضطراب ها، غم ها، سوگ ها، مشکلات خانوادگی، تحصیلی، شغلی، مالی و ... می‌تواند آدم‌های معمولی را از تاب و توان بیاندازد و به نقطه‌ی استیصال برساند.یادتان باشد استیصال و درماندگی از مهم‌ترین عوامل خطر و زمینه ساز خودکشی هستند، حتی در آدم‌هایی بدون سابقه‌ی بیماری روانپزشکی.
نباید از افراد در معرض خطر درمورد خودکشی سوال کرد، زیرا باعث افزایش تمایل آن‌ها به خودکشی می‌شود. این باور نیز از باور‌های رایج اشتباه هست. اگر احساس می‌کنید در اطرافیان تان آدمی هست که این روز‌ها حالش روبه راه نیست، رفتار‌های عجیبی دارد، در خودش فرو رفته و با کسی حرف نمی‌زند و ... شما پیش قدم شوید و تشویقش کنید حرف بزند، به او اطمینان دهید هر زمان که آماده صحبت بود شما شنونده‌ی حرف هایش خواهید بود.
بهتر است مستقیم و همدلانه درباره‌ی افکار خودکشی از او سوال کنید و تلاش کنید به جای سرزنش و نصیحت با احساساتش همدلی کنید، شنونده باشید، و بعد از آن در مورد راه حل‌های دیگری به جز خودکشی با او صحبت کنید. به او کمک کنید لیستی از افراد قابل اعتماد در ذهنش داشته باشد و از او قول بگیرید هر زمان تمایلش به خودکشی زیاد شد قبل از هر اقدامی با یکی از آن افراد تماس بگیرد. در محیط‌های درمانی نوشتن قرارداد عدم خودکشی بسیار اثربخش است.
چه کمکی از جامعه ساخته است؟
سازمان بهداشت جهانی می‌گوید دولت‌ها برای جلوگیری از خودکشی کار‌های زیادی می‌توانند انجام دهند. از جمله این کار‌ها عبارتند از:
- شکستن تابو و صحبت کردن در مورد این موضوع
- آموزش مهارت‌های مقابله با فشار‌های زندگی به جوانان، به ویژه در مدارس.
- آموزش به کارکنان غیرمتخصص حوزه بهداشت و سلامت برای ارزیابی و مدیریت رفتار‌های مشکوک به خودکشی.
- شناسایی افراد در معرض خطر و حمایت از آن‌ها، همینطور برقراری ارتباط بلند مدت‌تر با این افراد.
- محدود کردن دسترسی به ابزارهای کشنده.
- از بین بردن باور‌های نادرست
آمار خودکشی در ایران قابل استناد نیست
رئیس انجمن مددکاری ایران با اشاره به روز جهانی پیشگیری از خودکشی، نرخ خودکشی ایرانیان را در قیاس با میانگین جهانی بالا ندانست و به روزنامه همدلی گفت: «براساس آمار پزشک قانونی، نرخ خودکشی در ایران به ازای ۱۰۰ هزار نفر ۶.۲ نفر است، اگرچه این آمار به نسبت یک دهه پیش که ۵.۲ یا ۵.۷ بود روند افزایشی داشته، اما براساس میانگین جهانی نرخ خودکشی در ایران زیاد نیست. البته میانگین جهانی چیزی حدود ۱۷نفر در هر ۱۰۰هزار نفر است».
سیدحسن موسوی چلک اختلاف آمار واقعی با آمار رسمی را به نبود نظام ثبت دقیق خودکشی‌ها گره زد و گفت: «اصولا به آمار‌های مربوط به اقدام به‌خودکشی نمی‌توانیم استناد کنیم، چون آمار‌های دقیقی نیستند. بسیاری از اقدام‌ها یا ثبت نمی‌شوند یا حتی برخی افراد بنابر دلایل حیثیتی به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنند؛ لذا آمار‌های اقدام به‌خودکشی، حتی همین آماری که منتشر شده، چندان دقیق نیست. اما با این حال پزشک قانونی آمار‌های موجود خود را صادقانه ارائه می‌دهد.»
موسوی چلک با اشاره به وضعیت اقتصادی در بروز خودکشی تصریح کرد: «حدود ۷۵درصد خودکشی‌ها در کشور‌های با درآمد متوسط اتفاق می‌افتند، کشور ما نیز جزو همین کشورهاست. باز براساس همین آمار جهانی احتمال خودکشی افرادی که اختلال روانی دارند، ۲۰برابر بیشتر از افراد سالم است.»
وی با اشاره به شعار امسال پیشگیری از خودکشی که «ایجاد امید در سایه اقدام و عمل» است، افزود: «شعار امسال گویای این موضوع است که اگر جامعه امیدوار باشد، احتمال اختلال روانی و به تبع آن خودکشی کمتر است.»
دولت خدمات سلامت روان را مشمول بیمه کند
رئیس انجمن مددکاری کشور به امکانات موجود در موضوع سلامت روان پرداخت و گفت: «موضوع سلامت روان و سلامت اجتماعی روان به معنای عام، هم در بسته بودجه دولت و هم در سبد خانوار فردی، جایگاه مناسبی ندارد. این در حالی است که عوامل تشدید کننده اختلالات روانی مانند کرونا، ناامیدی و... در جامعه نیز در حال افزایش است.»
وی ادامه داد: «اطمینان‌آفرینی از عوارض منفی کرونا، حمایت‌های اجتماعی، ایجاد دسترسی رایگان مردم به حمایت‌های روانی و اختصاص بودجه‌های مناسب برای این اقدامات ازجمله موارد مهم است. همچنین برای پیشگیری از خودکشی ما به راه‌اندازی برنامه‌های مداخلاتی و ایجاد مهارت‌های اجتماعی مانند فرهنگ گفتگو در مردم نیاز داریم.»
موسوی چلک افزود: «دولت باید دسترسی به خدمات بهداشت روان و دسترسی به مشاور و مددکار را تسهیل کند.دولت باید یارانه پرداخت کند، البته نه یارانه قطره چکانی. یکی از راه‌ها این است که این خدمات را مشمول بیمه کند. بدیهی است پوشش بیمه‌ای می‌تواند رغبت مردم را برای استفاده از خدمات سلامت روان افزایش دهد.
در صورت بیمه این خدمات، احتمال استفاده بیشتر مردم از این متخصصین و خدمات افزایش پیدا میکند و زمانی که خدمات حوزه سلامت روانی- اجتماعی مشمول پوشش بیمه‌ای نمی‌شود ممکن است برخی از مردم توان استفاده از این خدمات را نداشته باشند.»
وی ادامه داد: «به عنوان رئیس انجمن مددکاری ایران از دولت سیزدهم انتظار دارم خدمات مشاوره، روان‌شناسی و مددکاری اجتماعی را تحت پوشش بیمه قرار دهند. به ویژه این‌که اکنون ما شرایطی را تجربه می‌کنیم که در آینده نیاز به این خدمات بیشتر خواهد شد و اکنون این نیاز احساس می‌شود، لذا اگر این نیاز را برآورده نکنیم ممکن است مجبور به از دست دادن نیروی انسانی شویم.»
نظر کاربران
آررره حتما تاثیر داره اونم روی پدر من ...
وقتی عدالت نباشه ، خودکشی هم زیاد میشه .
مگه یه آدم چقدر تحمل داره ؟!
متأسفانه بسیاری افراد که حتی در زندگیشون یک بار هم به خودکشي فکر نکردن، خودکشي رو یک اقدام شجاعانه میدانند و همین تصورات برخی افراد را تحریک میکند اقدام به خودکشی کنند، حتما باید مراقب رفتار و گفتارمان باشیم، من مشاهده کردم کسی که اقدام به خودکشی داشته و نجات پیدا کرده هم سرزنش میشه که تو اصلا جراتش نداشتی خودتو خلاص کنی همه این رفتارها منجر به افکار تکرار شونده خودکشی خواهد شد، باید پیشگیری کرد از آزردن دیگران و از بروز بیماری روانی
پاسخ ها
حرفی که ما می زنیم خیلی اثر داره نمی فهمم بعضیها چرا متوجه این مساله نیستند و هر مزخرفی از دهنشون خارج میشه
من مادرم خیلی تنهاست وگرنه خیلی تمایلی به زنده بودن ندارم خیلی بهش فکر میکنم
پاسخ ها
در طول روز زیاد صلوات بفرس
منم همینطور اگه مادرم تنها نبود بعید می‌دونم که الان زنده بودم ............
دقیقا مثل من یک بار امتحان کردم ولی برگشتم الان خیلی فکر میکنم ولی مادرم تنها و پیره دلم میسوزه ولی خودم آخر خطم
عزیییزم.حتما در کنار مادرت به خودت هم فکر کن.زندگی شیرینی های زیادی داره که هنوز تجربه اش نکردی.به زندگیت فرصت بده.برای زندگی کردن و به دست آوردن چیزی که لایقشی بجنگ
دروغ نگید توروخدا،آمار خودکشی خیلیییی بالاتر از این حرفاست.بنده یکی از اقوام درجه یک م خودکشی کرد،تو بهشت زهرا دو سه روز بعد که میرفتیم سر خاک متوجه شدیم دو نفر دیگه که با فاصله مثلا سه تا قبر اونطرف تر دفن هستن هم خودکشی بودن.خیلی آمار بالا عزیزان
پاسخ ها
متاسفانه حرفی که میزنی حقیقت محضه.ولی آمار رو طوری بیان میکنن که مردم به سمت خودکشی سوق داده نشن.پاک کردن صورت مسأله.
خودکشی اکثرش واسه ی ازدواج اجباری،
ومشکلات خانوادگیه
متأسفانه این مشکلات به فرهنگ معاصر ربط داره
درسته که شاعر و این چیزا زیاد هست ولی بی فرهنگی بیشتره اتفاقا قرن هاپیش ایران
فرهنگ بالایی داشت ولی مردم اینقد بی شئور شدن که عمرا تو خیابون واسه کسی بوق بزنی و بهت فحش نده حالا این کارو در عموم میکنن به کارهایی که در خونه میکنن
فکر کنید