تو فقط فکر می کنی مهربانی!

همه ما، دست کم یک بار دوستی را تجربه کرده ایم و از آن خاطره خوب یا بد داریم. برخی، چنان تجربه ناخوشایندی از دوستی دارند که به تنهایی پناه برده و تا جایی پیش می روند که دور هرگونه دوست و دوستی را خط می کشند.

سپیده دانایی - سمیه عزیزی، دانشجوی دکتری روانشناسی: همه ما، دست کم یک بار دوستی را تجربه کرده ایم و از آن خاطره خوب یا بد داریم. برخی، چنان تجربه ناخوشایندی از دوستی دارند که به تنهایی پناه برده و تا جایی پیش می روند که دور هرگونه دوست و دوستی را خط می کشند.

در مقابل، کسانی هم هستند که زندگی خود را فدای دوست کرده و معتقدند زندگی بی دوست، بی ارزش است. شما از کدام دسته هستید؟ چندتا دوست دارید؟ آیا از روابط دوستانه خود راضی هستید؟

اگر به دنبال یافتن پاسخ این پرسش ها و ارزیابی روابط دوستانه خود هستید، به پرسشنامه زیر پاسخ دهید و این مقاله را مطالعه کنید.

مقیاس رفتار دوستانه را جان ریزمن به این دلیل ساخت که مفهوم رفتار دوستانه را تا حدودی متفاوت از دیگر روانشناسان در نظر گرفته بود. او معتقد است که رفتار دوستانه از چهار ویژگی تشکیل شده که با چهار زیرمقیاس آزمون او مطابقت می کنند. این چهار زیرمقیاس عبارتند از: خودانگاره، پذیرندگی، پاداش بخشی و بیگانگی.

پاسخگویی

عبارت های زیر، نمونه هایی از چگونگی احساس شما در مورد خود و دیگران است. هر عبارت را با دقت بخوانید و نظرتان را در مورد هر عبارت، از خیلی موافقم تا کاملا مخالفم مشخص کنید. توجه داشته باشید که هیچ یک از پاسخ های شما صحیح یا غلط نیستند، بلکه هدف این است که شما احساس و اعتقادتان را در مورد خودتان بیان کنید.

	عبارت	کاملا مخالفم	تا حدودی مخالفم	تا حدودی موافقم	کاملا موافقم
1	خیلی وقت ها در مورد خودتان احساس خوبی ندارید.
2	بسیاری از دیدگاه ها و عقاید دیگران، به نظر شما بی معنی است.
3	بیشتر وقت ها شایستگی های دیگران را تحسین نمی کنید.
4	حتی در کنار دوستانتان، برایتان مشکل است که واقعا خودتان باشید.
5	شما فردی کم رو هستید.
6	نظرات دوستانتان تاثیر اندکی روی عقاید شما دارد.
7	زمانی که دوستانتان راهنمایی می خواهند، همیشه راحت نیستید که به آنها پیشنهاد و نظر بدهید.
8	دوست دارید بیشتر تنها باشید و وقت خود را به تنهایی بگذرانید.
9	شما ویژگی های زیادی دارید که مطلوب نیستند.
10	دوست ندارید افرادی که نمی دانند چه کار کنند، مزاحم شما شوند.
11	اگر یک تازه وارد به جمع شما بپیوندد، خودتان و دوستانتان را به او معرفی می کنید.
12	در جهانی که ما زندگی می کنیم، افراد سرد و نامهربان فراوانند.
13	شما خود را فردی می دانید که می تواند در هر چیزی، نکته مثبتی ببیند.
14	هر وقت کسی بخواهد با شما صحبت کند، کار خودتان را متوقف می کنید و به گفته های او گوش می دهید.
15	همیشه به افرادی که می شناسید و از شما پول قرض می خواهند، پول قرض می دهید.
16	اگر یکی از دوستانتان از شما دور شود تا مدتی غمگین و ناراحت می شوید.
17	شما فردی بسیار خوش برخورد و دوستداشتنی هستید.
18	همیشه با صبر و حوصله به دیگران گوش می کنید، حتی وقتی عقاید آنها مخالف نظرات شما باشد.
19	خیلی پیش می آید که به دیگران می گویید که می خواهید کاری انجام دهید، ولی بلافاصله فراموش می کنید.
20	اگر زمانی برای تفریح و سرگرمی داشته باشید، ترجیح می دهید مطالعه کنید یا تلویزیون تماشا کنید یا به تنهایی کاری انجام دهید.
21	به راحتی کنترل رفتار خود را از دست می دهید.
22	حتی اگر چند روز خبری از دوست تان نداشته باشید و علت آن را هم ندانید، سعی نمی کنیدبا او تماس بگیرید.
23	اگر با گروهی کار می کنید، معمولا به خودتان زحمت نمی دهید به خاطر کمک شان از آنها تقدیر و تشکر کنید.
24	گاهی احساس می کنید در دنیا تنها هستید.
25	شما فرد خیلی محبوبی نیستید.
26	موقع طرح دیدگاه های خودتان دوست ندارید به حرف های نامربوط دیگران گوش کنید.
27	اهل معاشرت و تفریحات دسته جمعی نیستید.
28	مردم مثل گذشته با هم صادق و روراست نیستند.
29	شما خود را فردی بسیار خونگرم و صمیمی می دانید.
30	شروع صحبت با یک فرد غریبه و ادامه آن برای شما آسان است.
31	وقتی دوست شما مریض باشد، به ملاقاتش می روید یا با تلفن جویای احوالش می شوید.
32	معمولا در مجالس و جشن ها شرکت می کنید.
33	خود را بسیار بخشنده و دست و دل باز می دانید.
34	خیلی پیش می آید که دیگران برای حل مشکلات شخصی خود به شما مراجعه کنند.
35	اگر ببینید کسی به کمک نیاز دارد، هر کاری دارید رها می کنید و به یاری اش می شتابید.
36	خیلی وقت ها مردم، کارها و حرف های شما را اشتباه می فهمند.
37	بعضی وقت ها ساکت و سرد هستید.
38	اجازه می دهید دیگران به راحتی آنچه را به نظرشان می رسد، به شما بگویند.
39	در صحبت کردن با دیگران بیشتر گوش می کنید و نظرات و عقاید خود را برای خودتان نگه می دارید.
40	برای شما یافتن دوستان خوب دشوار است.

نمره گذاری

برای محاسبه نمره خود نخست در مورد هر سوال برای پاسخ کاملا موافقم = 4، تا حدودی موافقم = 3، تا حدودی مخالفم = 1، و کاملا مخالفم = 0 را منظور کرده و نمره سوال های شماره 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9، 12، 19، 20، 21، 22، 23، 24، 25، 26، 27، 28، 36، 37، 39 و 40 را معکوس کنید. به این ترتیب که در مورد این پرسش ها، برای پاسخ کاملا موافقم = 0، تا حدودی موافقم = 1، تا حدودی مخالفم = 3 و کاملا مخالفم = 4 را در نظر بگیرد. پس از معکوس کردن نمره سوال های یاد شده، به جای همه عددهای یک، عدد صفر قرار بدهید و در پایان نمره همه پاسخ ها را با هم جمع کنید.

البته این آزمون از چهار زیرمقیاس به شرح زیر نیز تشکیل شده است که می توانید نمره خود را در هر یک از زیرمقیاس ها نیز محاسبه کنید.

خودانگاره، شامل سوال های 1، 5، 9، 13، 17، 21، 25، 29، 33 و 37.

پذیرندگی، شامل سوال های 2، 6، 10، 14، 18، 22، 26، 30، 34 و 38.

پاداش بخشی، شامل سوال های 3، 7، 11، 15، 19، 23، 27، 31، 35 و 39.

بیگانگی شامل سوال های 4، 8، 12، 16، 20، 24، 28، 32، 36 و 40.

تفسیر نتایج

گستره نمرات این پرسشنامه، بین صفر تا 160 است و هر چه نمره شما بالاتر باشد، نشاندهنده این است که رفتار دوستانه بهتری دارید. تحقیقات نشان داده اند افراد دارای نمره پایین در مقیاس رفتار دوستانه در مقایسه با افراد نمره بالا، تعداد دوستان یکسانی دارند ولی از روابط دوستانه خود رضایت کمتری دارند و علی رغم داشتن دوستان متعدد، خود را در موقعیت های اجتماعی، کم رو، عصبی و اغلب تنها توصیف می کنند.

شما همچنین می توانید نمره خود را در هر یک از زیرمقیاس ها مبنای تفسیر قرار داده و با توجه به اینکه گستره نمرات آنها بین صفر تا 40 است؛ خودانگاره، پذیرندگی، پاداش بخشی و بیگانگی خود را نیز بسنجید.