۶ دی - ۲۷ دسامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز ۶ دی برابر با ۲۷ دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

زادروز رازي دانشمند بزرگ ايران

۸۶۴ - دسامبر ماهي است كه ابوبكر محمد ابن زكرياي رازي دانشمند بزرگ ايران در آن در سال ۸۶۴ ميلادي در «ري» به دنيا آمد و بسياري از واژگاني كه او در علم شيمي بكار برده است جهاني شده اند از جمله واژه شيمي كه از «كيميا» و الكل كه از «الكحل» گرفته شده اند كه رازي در كتابهاي خود بكار گرفته است.

رازي (منسوب به ري) در پزشكي، شيمي، رياضي، نجوم و فلسفه تحصيل و مطالعه كرده بود و از پايان دوران جواني نيمي از سال را در بغداد و نيم ديگر را در زادگاه خود، ري، كه به آن دلبستگي فراوان داشت مي گذرانيد و كتاب مهم و معروف خود در دانش پزشكي را به نام منصور ساماني حاكم وقت ري كرد و عنوان «طب منصوري» بر آن گذارد كه نخست در ده جلد به لاتين و سپس ساير زبانهاي اروپايي ترجمه شده است. كتاب مهم ديگر او در پزشكي «حاوي» عنوان دارد كه به صورت دائرة المعارف نوشته شده و همه اطلاعات پزشكي آن زمان در آن گرد آوري شده است. رازي در بغداد رياست بيمارستان «مقتدري» را برعهده داشت. در طول توقف او در ري و بغداد، بيماران و پژوهشگران و دانشجويان پزشكي از سراسر جهان براي درمان و كسب فيض و دريافت پاسخ پرسشهايشان به ديدار ش مي شتافتند. كشف آبله و آبله مرغان و مشخص كردن تفاوت آنها از هم از كارهايي است كه در دانش پزشكي به نام رازي ثبت شده است.


در دانش شيمي، رازي نخستين دانشمندي بود كه شيمي آلي (ارگانيك) را از شيمي معدني (غير ارگانيك) جدا ساخت و در باره شيمي و واكنش هاي شيميايي چند اثر به زباني بسيار ساده نوشت كه مهمترين آنها «اسرار» است. رازي كاشف چند اسيد از جمله اسيد سولفوريك است كه آنها را جهت مخالف بازها قرار داده و واكنشن هاي شيميايي را كه به تهيه الكل كه يك باز است منجر مي شود به دقت شرح داده است. دويست كار علمي به نام رازي ثبت است و درمقايسه با ساير دانشمندان ايراني، رازي را مي توان همتراز ابن سينا خواند.

بسياري از پژوهشگران تاريخ علوم زادروز رازي را ۲۷ دسامبر (روزي چون امروز) اعلام داشته اند. دراين روز (ششم دي ماه) در سال ۱۳۴۳ به مناسبت يازدهمين سده تولد رازي مراسم باشكوه در ايران برگزار شد و با اين كه قبلا بسياري از مدارس، بيمارستانها و خيابانها در ايران به نام رازي نامگذاري شده بود شمار اين اماكن به نام او دوبرابر شد. رازي در سال ۹۳۰ ميلادي درگذشت.

۵۳۷ - روزي كه كار ساختن «ايا صوفيه» تكميل شد

كار ساختن كليساي ايا صوفيا Ayasofya (قسطنطنيه ـ استانبول) ۲۷ دسامبر سال ۵۳۷ ميلادي تكميل شد. اين ساختمان به دستور و زير نظر ژوستي نيان يكم امپراتور مقتدر روم شرقي در جاي ويرانه هاي دو كليساي قبلي مربوط به قرن چهارم ميلادي [که از سال ۳۶۰ کار عبادت در آنها انجام مي گرفت] بناشده است كه پس از افتادن قسطنطنيه به دست عثماني ها در سال ۱۴۵۳، با ساختن مناره به صورت مسجد درآمد ولي نام قديمي خود را حفظ كرده است. آتاتورك در دوران حكومت خود در اين بناي تاريخي يك موزه به وجود آورد كه باقي مانده است.


تاريخچه اياصوفيه (عکس بالا) حکايت دارد که اين مرکز مذهبي از سال ۳۶۰ ميلادي تا ۱۴۵۳ کليسا ي اصلي اورتودوکس ها بود جز از ۱۲۰۴ تا ۱۲۶۱ ميلادي که يک کليساي کاتوليک شده بود. ايا صوفيه پس از انجام تغييرات به دست عثماني ها، از ۲۹ ماه مه ۱۴۵۳ مسجد شد و از دسامبر ۱۹۳۱ به صورت موزه در آمد.

۱۹۲۷ - اخراج تروتسکی از حزب کمونیست شوروی به خواست استالین و برخلاف وصیت لنین.

۱۹۴۲ - آزمايش نخستين موشك هدايت شونده

نخستين موشك هدايت شونده زمين به زمين ۲۷ دسامبرسال ۱۹۴۲ (دوران جنگ جهاني دوم) كه به دست دكتر ورنر فون براون آلماني ساخته شده بود آزمايش شد. بعدا نوع هوايي آن هم ساخته شد. هيتلر با همين موشكها (V-۱) و (V-۲) لندن را مي زد و منتظر بود كه بمب اتمي آلمان تكميل و بر اين موشكها سوار شود كه ....

در پايان جنگ دوم جهاني، فون براون رئيس تيم موشك سازان آلمان پيش از آن كه به دست روسيه افتد، از سوي نيروهاي آمريكايي به اين كشور منتقل شد و در يك مركز ويژه در آلاباماي آمريكا مستقر گرديد و براي آمريكا موشك قاره پيما ساخت و نخستين آمريكاييان را در ماه فرود آورد و مدتي هم رئيس يك قسمت از سازمان ملي فضايي آمريكا (ناسا) بود.


براوان با اين كه به تابعيت آمريكا درآمده بود بعدا از وارد آمدن اتهام كمك به ماشين جنگي هيتلر مصون نماند و .... وي كه در 23 مارس 1912 به دنيا آمده بود در14 آپريل سال 1977 درگذشت.

1934 - دولت وقت ايران به همه كشورهاي خارجي تاكيد كرد كه درمكاتبات رسمي خود از واژه پرشيا، پِرس و پِرسه به جاي واژه ايران كه از اين به بعد نام رسمي اين كشور است استفاده نكنند!.

1943 - دولت فرانسه از بيم بلعيده شدن لبنان توسط انگلستان، اختيارات كامل به دولت لبنان، تحت الحمايه، خود داد.

1945 - ايجاد "صندوق بين ‏المللي پول" در سازمان ملل متحد

صندوق بين‏المللي پول موسوم به ايمف در ژوئيه 1944م با شركت 44 كشور تأسيس گرديد و مفاد قراردادِ صندوق در 27 دسامبر 1945م به اجراء گذاشته شد. اين صندوق داراي هيأت مديره، هيأت اجرايى و مدير كل است و به طور سالانه تشكيل جلسه مي‏دهد. اهداف صندوق بين المللي پول كه از سازمان‏هاي تخصصي سازمان ملل متحد و در عين حال، يك نهاد مستقل بين‏المللي است عبارتند از: تسهيل همكاري پولي بين‏المللي؛ ايجاد ثبات در نرخ برابري ارزها و تنظيم اين نرخ‏ها، كمك به برقراري يك نظام چند جانبه، پرداخت‏هاي ارزي و از ميان برداشتن محدوديت‏هاي ارزي، ارائه كمك‏هاي لازم براي تامين منابع مالي كشورها در جهت حفظ موازنه پرداخت آن‏ها. وظيفه اصلي ايمف، تامين اعتبارات موردي و موقت براي اعضايى است كه در موازنه پرداخت‏هاي خود با مشكل مواجه شده‏اند. در عوضْ كشورهايى كه از اين اعتبارات استفاده مي‏كنند موظفند اصلاحاتي را كه صندوق بين‏المللي پول براي رفع اين اشكالات توصيه مي‏نمايد، اجرا كنند. حق راي در صندوق بين‏المللي پول بر اساس ميزان سهام است، به همين دليل، كشورهاي غربي به ويژه امريكا كه مقر اين نهاد است، نفوذ فراواني در اين سازمان دارند. از اقدام‏هاي مهم اين صندوق، سرمايه‏گذاري در طرح‏هاي سودآور و اعطاي وام به اعضا است. با وجود اين، شرايط سودجويانه و غيرواقع بينانه اين صندوق براي پرداخت وام، باعث اعتراض كشورهاي وام گيرنده شده است. تعداد اعضاي صندوق بين‏المللي پول تا سال 2002م، 181 كشور مي‏باشد.


۱۹۴۵ - عقد قرارداد مسكو درباره تقسيم شبه ‏جزيره كره

۱۹۷۹ - آغاز تجاوز ارتش سرخ شوروي به افغانستان و سرنگوني دولت اين كشور


۱۳۵۷ ش - قطع صادرات نفت ايران در پي اعتصابات كاركنان شركت نفت

مهمترين شاخص‏هاي بحران انقلابي در ايران در واپسين ماه‏هاي عمر رژيم پوسيده پهلوي، اعتصاب كارخانجات، ادارات و بخش‏هاي آموزشي كشور بود. در اين ميان كشتار مردم توسط عوامل مزدور رژيم، به جاي اين كه انقلاب را متوقف نمايد به آن شتاب بيشتري بخشيد و باعث گسترش اعتصابات شد. در اين ميان كاركنان صنعت نفت كشور در نوزدهم شهريور ۱۳۵۷ اولين اعتصاب خود را از پالايشگاه تهران آغاز كردند و اين اعتصاب به تدريج مناطق نفتي جنوب و آبادان را نيز در برگرفت. در پي اعتصاب گسترده شركت‏هاي نفتي در ايران، سرانجام در روز ششم دي ماه ۱۳۵۷، صادرات نفت كشور به خارج به كلي متوقف شد و سوخت تنها در حد نيازهاي داخلي عرضه گرديد. با قطع كامل صادرات نفت به عنوان اهرم براندازي شاه، محمدرضا پهلوي از اصلي‏ترين منبع درآمد خود محروم گرديد و مراحل سقوط او تشديد و تسريع گرديد. به اين ترتيب اعتصاب به همراه راهپيمايي، مبدل به مؤثرترين ابزار براندازي انقلابي شد و اعتصاب صنعت نفت، محوري‏ترينِ آنها بود كه هم به طور رواني موجبِ فلجِ ذهني شاه گرديد و هم به طور واقعي، قلب اقتصاد و قدرت مالي نظام را از كار انداخت. اين عمل، مورد حمايت و پشتيباني حضرت امام خميني نيز قرار گرفت.

۱۳۷۹ - تصویب لایحه ادغام وزارت جهاد سازندگی و وزارت کشاورزی و تشکیل وزارت جهاد کشاورزی توسط مجلس شورای اسلامی

۲۰۰۷ - «بی‌نظیر بوتو» ترور شد

سالر۲۷ دسامبر ۲۰۰۷ _ یک سال پیش - بانو بی‌نظیر بوتو سیاستمدار ۵۱ ساله پاکستانی که مادر او ایرانی (و ازخانواده حریری های اصفهان) است در پایان یک سخنرانی انتخاباتی در باغ ملی لیاقت در راولپندی و چند لحظه پس از بازگشت به خودرو جهت ترک محل و هنگامی که از سقف کشویی اتومبیل بالا آمده بود و در حال پاسخ به ابراز احساسات هوادارانش بود هدف گلوله و سپس انفجار بمب قرارگرفت و کشته شد. ۵۶ سال پیش در ۱۶ اکتبر ۱۹۵۱ در همین محل، لیافت علیخان سیاستمدار - دولتمرد پاکستانی ترور شده بود و به همین مناسبت باغ ملی راولپندی را به باغ لیاقت تغییر نام داده اند.

بی‌نظیر دختر ذوالفقار علی بوتو دو بار نخست وزیر پاکستان شده بود؛ از ۱۹۹۸۸ تا ۱۹۹۰ و از ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶ و هر دو بار به اتهام وجود فساد مالی میان مقامات دولت و اعمال نفوذ بستگان در امور دولتی و خریدهای عمومی برکنار شده بود و پس از برکناری سال ۱۹۹۶ راه خود - تبعیدی در پیش گرفته بود و در انگلستان و «دوبی» زندگی می کرد. در جریان اتهامات وارده به بانو بی‌نظیر، انگشت عمدتا به سوی شوهر او «آصف علی زرداری» نشانه می رفت و به «آقای ده درصد پورسانت» معروف بود. درپی یک رشته تظاهرات علیه پرویز مشرف رئیس جمهور وقت که در طول سال ۲۰۰۷ به چشم می خورد، وی با بازگشتن بی‌نظیر به وطن و ازسرگرفتن فعالیت های سیاسی موافقت کرده بود . بی‌نظیر ۱۸ اکتبر ۲۰۰۷ به پاکستان بازگشته بود زیرا که قراربود انتخابات عمومی در ژانویه ۲۰۰۸ انجام شود. در سر راه بی‌نظیر از فرودگاه کراچی به محل اقامت، انفجاری با هدف کشتن او روی داد که باعث مرگ دهها تن شد ولی به بینظیر آسیبی وارد نیامد.

ذوالفقار علی بوتو از طایفه بوتو (بتو = بهوتو) ایالت هاریانای هند (آریانا) است که فامیل او بعدا به ایالت سند (جنوب پاکستان) مهاجرت کردند. دولت انگلستان به بزرگ خانواده بوتو لقب «سِر» داده بود. ذوالفقار علی بوتو یک شیعه و سیاستمداری متمایل به چپ بود بر اساس اندیشه های خود حزب سنتریست متمایل به چپ را در پاکستان تاسیس کرده و از طریق آن تا بالاترین مقام این کشور بالا رفته بود. او درجریان تقسیم پاکستان و جدایی بخش شرقی و ایجاد جمهوری بنگلادش، وزیر امورخارجه پاکستان بود و بعدا دولت او با کودتا ساقط و خودش هم در ۱۹۷۹ اعدام شده بود. بی‌نظیر سالها رهبری حزب مردم پاکستان را که پدرش تاسیس کرده بود برعهده داشت. پس از ترور بی‌نظیر اینک شوهر او و پسرش مشترکا این حزب را اداره می کنند. ترور بانو بی‌نظیر که احساس پاکستانی ها را برانگیخت باعث شد که آصف علی زرداری به ریاست جمهوری پاکستان انتخاب شود و امور این کشور کاملا از دست کسانی که تا زمان ترور بانو بوتو بر سر کار بودند بیرون آید. بی‌نظیر در هجدهم دسامبر ۱۹۸۷ با آصف علی ازدواج کرده بود.
با وجود این تحولات، پاکستان که در سال 1947 از تجزیه هندوستان به وجودآمده است به دلایل متعدد مشکل است که بتواند از یک ثبات دائمی برخوردار شود. بخش هایی از پاکستان، قبلا به دست انگلیسی ها از افغانستان و ایران جدا و به هندوستان ضمیمه شده بود و مسئله کشمیر لاینحل باقی مانده است.



زادروزها

۱۵۷۱ - زادروز یوهانس کپلر دانشمند، ریاضیدان و ستاره‌شناس سرشناس آلمانی
۱۸۲۲ - زادروز لویی پاستور شیمیدان و زیست‌شناس مشهور فرانسوی و کاشف واکسن


۱۹۰۱ - زادروز مارلنه دیتریش هنرپیشه آلمانی-آمریکایی
۱۹۴۸ - زادروز ژرار دوپاردیو بازیگر مشهور فرانسوی


۱۹۶۱ - زادروز گیدو وستروله سیاستمدار لیبرال آلمانی ، معاون صدر اعظم آلمان آنگلا مرکل
۱۹۶۵ - زادروز سلمان خان هنرپیشه هندی
۱۳۶۶ ش - زادروز سحر قریشی، بازیگر ایرانی

مرگ‌ها

۱۹۱۴ - چارلز مارتین هال مهندس و شیمیدان آمریکایی و ابداع کننده روش استخراج آلومینیم که با نام فرایند هال شناخته می‌شود.
۱۹۲۵ - سرگئی یسنین شاعر روس و یکی از محبوب‌ترین شاعران روسیه در قرن بیستم.
۳۹۷ - درگذشت توکودیدس تاریخ‌نگار یونانی و نویسنده تاریخ جنگ پلوپونزی


۱۹۲۳ - درگذشت گوستاو ایفل معمار و متخصص سازه‌های فلزی اهل فرانسه
۱۹۳۸ - درگذشت اسیپ ماندلشتام شاعر و نویسنده روس
۱۹۷۲ - درگذشت لستر بولز پیرسون چهاردهمین نخست وزیر کانادا ، برنده جایزه صلح نوبل سال ۱۹۵۷ میلادی
۲۰۰۷ - بی‌نظیر بوتو نخست‌وزیر اسبق و رهبر حزب مردم پاکستان.


*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون