اکونومیست «سوریه» را به عنوان کشور سال برگزید
هر سال در کریسمس، اکونومیست کشوری را به عنوان «کشور سال» معرفی میکند؛ کشوری که نه شادترین است و نه قدرتمندترین، بلکه بیشترین پیشرفت و بهبود را در زمینههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تجربه کرده است.
انتخاب: سوریه در سال ۲۰۲۵ بهمراتب شادتر و آرامتر از ۲۰۲۴ است. ترس دیگر همهجاگیر نیست. زندگی آسان نیست، اما برای بیشتر مردم کمابیش عادی شده است و با رأی دادن با پای خود، حدود ۳ میلیون سوری به خانه بازگشتهاند. انتخاب ما نیز سوریه است.
اکونومیست نوشت: هر سال در کریسمس، نشریهٔ اکونومیست «کشور سال» را انتخاب میکند. نه شادترین کشور؛ چرا که آن عنوان تقریباً همیشه به کشورهای اسکاندیناوی میرسد و رقابتی کسلکننده و قابلپیشبینی خواهد بود. نه تأثیرگذارترین کشور؛ چون آن هم همیشه یک ابرقدرت خواهد بود. بلکه ما میکوشیم کشوری را شناسایی کنیم که بیشترین بهبود را داشته است؛ چه از نظر اقتصادی، چه سیاسی یا از هر جهت مهم دیگری.
در ادامه این مطلب آمده است: سال گذشته سالی پرآشوب بود؛ رئیسجمهور دونالد ترامپ تجارت جهانی را مختل کرد و درگیریهای هولناک، جاهایی چون غزه و سودان را زخمی ساخت. با این حال، چند کشور توانستند با موفقیت از این آبهای متلاطم عبور کنند.
کانادا بهجای یک پوپولیست، یک تکنوکرات متین را بهعنوان نخستوزیر انتخاب کرد و در برابر زورگوییهای آمریکا ایستادگی نشان داد. رأیدهندگان در مولداوی، با وجود تهدیدها و اطلاعات نادرست از سوی مسکو، یک حزب طرفدار روسیه را رد کردند. آقای ترامپ نیز میان اسرائیل و فلسطینیها یک آتشبس شکننده برقرار کرد.
کرهٔ جنوبی از تهدیدی جدی علیه دموکراسیاش بازیابی شد. یک سال پیش، رئیسجمهور یون سوک-یول تلاش کرده بود حکومت نظامی برقرار کند و نیروهای نظامی را برای تعطیل کردن پارلمان بفرستد. اما قانونگذاران، معترضان و نهادها ایستادگی کردند و امسال رئیسجمهور سابقِ بیآبرو به اتهام شورش به دادگاه کشانده شد.
نمونهٔ دیگرِ چگونگی برخورد با تلاشهای خشونتآمیز برای برهم زدن نظم قانون اساسی، برزیل بود. در ماه سپتامبر، یک دادگاه برزیلی حکم ۲۷ سال زندان را برای ژائیر بولسونارو، رئیسجمهور پیشین، صادر کرد؛ کسی که انتخابات ۲۰۲۲ را باخت، مدعی تقلب شد و کوشید برای ماندن در قدرت کودتا کند.
برزیل در بخش بزرگی از قرن بیستم گرفتار کودتاها بود؛ این نخستین بار است که یک کودتاچی بهطور شایسته مجازات میشود. دولت همچنین در سال ۲۰۲۵ توانست سرعت جنگلزدایی در آمازون را کاهش دهد و بدینترتیب سهمی در کند کردن تغییرات اقلیمی ایفا کند. با این حال، سیاست خارجی نزدیک به کرملینِ این کشور، کارنامهاش را بهشدت خدشهدار کرد.
دو مدعی اصلی امسال بسیار متفاوتاند: آرژانتین و سوریه. بهبود آرژانتین اقتصادی بوده است. رئیسجمهور آن، خاویر میلی، از سال ۲۰۲۳ اصلاحات گستردهٔ بازارمحور را آغاز کرد تا کشورش را از بیش از یک قرن دولتگرایی و رکود بیرون بکشد. چنین اصلاحاتی—لغو کنترل قیمتها، مهار هزینهها و حذف یارانههای مخرب—بهطور استثنایی دشوارند، زیرا بهطور استثنایی دردناکاند؛ بسیاری از اصلاحطلبان پیشین شکست خوردهاند. با این حال، آقای میلی در سال ۲۰۲۵ به «ارهبرقی» خود وفادار ماند و رأیدهندگان نیز با او ماندند.
آمریکا هم چنین کرد و برای جلوگیری از یک بحران مالی، بستهٔ نجات ۲۰ میلیارد دلاری ارائه داد. نتایج چشمگیر بودهاند: تورم از ۲۱۱٪ در سال ۲۰۲۳ به حدود ۳۰٪ اکنون کاهش یافته است. نرخ فقر نسبت به سال گذشته ۲۱ واحد درصد پایین آمده. بودجه مهار شده است. آقای میلی به سمت شناورسازی پزو حرکت کرده و بیشتر کنترلهای سرمایه را حذف کرده است.
آرژانتین هنوز میتواند شکست بخورد. پرونئیستهایی که نسلها این کشور را بد اداره کردند، در کمین بازگشتاند اگر آقای میلی لغزش کند. خود رئیسجمهور نیز عیبهای بسیاری دارد: نسبت به منتقدان مدارا ندارد و درگیر رسواییهای فساد است. اما اگر اصلاحاتش پایدار بمانند، میتوانند مسیر آرژانتین را برای همیشه تغییر دهند—و به اصلاحطلبان اقتصادی در سراسر جهان امید ببخشند.
در مقابل، بهبود سوریه سیاسی بوده است. اندکی بیش از یک سال پیش، این کشور زیر سلطهٔ بشار اسد بود؛ سیزده سال جنگ داخلی بیش از نیم میلیون کشته برجای گذاشته بود و بیش از ۶ میلیون نفر از کشور گریخته بودند.
سپس، در اوایل دسامبر ۲۰۲۴، شورشیان قدرت را به دست گرفتند. زمانی که ما در حال انتخاب کشور سال آن سال بودیم، برای قضاوت دربارهٔ شکل سوریهٔ جدید هنوز خیلی زود بود. حاکم آن، احمد الشرع، یک جهادی بود. بسیاری میترسیدند سوریه به هرجومرج فروبپاشد. زنان مجبور به پوشاندن خود یا خانهنشینی نیستند. سرگرمی و—بله—الکل مجاز است.
آقای شرع مجموعهای از شگفتیهای مثبت رقم زده، کشور را یکپارچه نگه داشته و روابط خوبی با آمریکا و کشورهای خلیج فارس برقرار کرده است. با کاهش تدریجی تحریمهای غرب، اقتصاد نیز رو به بهبود گذاشته است.
مشکلات بزرگی همچنان باقی است. شبهنظامیان دو کشتار محلی هولناک علیه اقلیتها انجام دادند که در آنها ۲ هزار نفر کشته شدند. آقای شرع به شیوهای قبیلهای حکومت میکند و در کشوری تا این اندازه شکننده، بسیاری چیزها هنوز میتواند به خطا برود.
با این حال، سوریه در سال ۲۰۲۵ بهمراتب شادتر و آرامتر از ۲۰۲۴ است. ترس دیگر همهجاگیر نیست. زندگی آسان نیست، اما برای بیشتر مردم کمابیش عادی شده است. و با رأی دادن با پای خود، حدود ۳ میلیون سوری به خانه بازگشتهاند. انتخاب ما نیز سوریه است.
ارسال نظر