منابع محدود ماه جنگ دیگری را ایجاد خواهد کرد

خبرگزاری ایسنا: امکان ایجاد درگیری بین دولت‌ها یا شرکت‌های خصوصی بر سر منابع محدود ماه دانشمندان را نگران کرده است.

تحقیقات جدید حاکی از اینست که دانشمندان نگران احتمال غارت سریع ماه توسط شرکت‌های خصوصی برای به دست آوردن منابع ارزشمند آن هستند.

"مرکز اخترفیزیک هاروارد و اسمیتسونیان"(the Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian) در این مقاله جدید می‌گوید: فقدان سیاست‌ها و توافق‌نامه‌های بین‌المللی می‌تواند منجر به تنش، ازدحام بیش از حد و گسترش سریع پروژه‌های استخراج ماه شود.

آب و آهن از مهمترین و با ارزش‌ترین موادی هستند که می‌توان از ماه استخراج کرد که به شرکت‌ها در ایجاد زیرساخت‌ها و توسعه کشاورزی کمک خواهد کرد و این موضوع همچنین باعث جلوگیری از صرف هزینه‌های سنگین برای انتقال این مواد از زمین می‌شود.

مارتین الویس(Martin Elvis)، ستاره شناس در مرکز اخترفیزیک هاروارد و اسمیتسونیان و نویسنده اصلی این مقاله که در مجله "Philosophical Transactions of the Royal Society A" منتشر شده است گفت: بسیاری از مردم فضا را مکانی برای صلح و همدلی بین ملت‌ها می‌دانند اما مشکل اینجاست که هیچ قانونی برای مشخص کردن کسانی که حق استفاده از منابع ماه را دارند وضع نشده است و تعداد قابل توجهی آژانس فضایی و سایر شرکت‌ها در بخش‌های خصوصی قصد دارند طی ۵ سال آینده روی ماه فرود بیایند.

وی افزود: ما نقشه‌های زیادی از ماه را بررسی کردیم و متوجه شدیم مکان‌های زیادی برای منابع مورد نظر وجود ندارد و آن‌هایی که پیدا کردیم بسیار کوچک هستند. این موضوع باعث بالا رفتن احتمال درگیری بر سر این منابع موجود می‌شود.

معاهدات موجود، مانند معاهده‌ فضا در سال ۱۹۶۷ برنامه‌ی قاطعی جهت محافظت از اجرام آسمانی در برابر استفاده شرکت‌ها ارائه نمی‌دهد. بر طبق این معاهده ماه و سایر اجرام آسمانی باید توسط تمام کشورهای عضو این پیمان منحصراً برای اهداف صلح آمیز استفاده شود، اما مختص دولت‌ها نیست. ایالات متحده بر بندی تاکید داشت که به شرکت‌های تجاری اجازه می‌دهد، تا زمانی که تحت نظر مستمر دولت و دارای مجوز هستند بتوانند در فضا جستجو کنند. برخلاف نظر ایالات متحده روسیه معتقد بود که اکتشافات فضایی باید محدود به دولت‌ها باشد.

معاهده دیگری به نام پیمان ماه در سال ۱۹۷۹ توسط هیچ یک از کشورهایی که در خودشان پرواز فضایی انجام می‌دادند مانند ایالات متحده، روسیه، چین، ژاپن یا اعضای آژانس فضایی اروپا تصویب نشده است.

دکتر جیل استوارت، رئیس سیاست‌های فضایی در دانشکده اقتصاد لندن، پیش از این به ایندیپندنت گفته بود: این معاهده تلاش می‌کند تا به مالکیت منابع به دست آمده از فضا بپردازد که تا حدودی توسط جامعه بین‌المللی رد شد.

در سال ۲۰۲۰ توافقنامه آرتمیس Artemis اعلام شد. این معاهده مجموعه‌ای از موافقت‌نامه‌ها است و کشورهایی را که با ایالات متحده برای بازگشت به ماه کار می‌کنند موظف به رعایت شفافیت در کار خود می‌کند و طبق آن شرکت‌ها فقط برای "اهداف صلح آمیز" می‌توانند فضا را کاوش کنند و باید تضمین کنند که برای نجات هر فضانوردی که در حین انجام مأموریت به خطر می‌افتد با هم همکاری کنند. با این حال، این معاهده هنوز از اجسام آسمانی در برابر بهره‌برداری بیش از حد برای یافتن منابع محافظت نمی‌کند.

آلانا کرولیکوفسکی(Alanna Krolikowski) استادیار سیاست علوم و فناوری در "دانشگاه علم و صنعت میسوری" و یکی از نویسندگان مقاله در بیانیه‌ای گفت: بزرگترین مشکل این است که دولت ها، شرکت‌های خصوصی و دیگران همگی مکان‌ها و منابع یکسانی را مورد هدف قرار می‌دهند اما این مکان‌ها و منابع محدودند و ما ماه دیگری نداریم که به آن نقل مکان کنیم. این تمام قمری است که باید با آن کار کنیم.

در حالی که داشتن یک نظام حقوقی جامع و بین‌المللی جهت مدیریت منابع فضا دور از ذهن به نظر می‌رسد اما بنیادهای خصوصی مهمی از قبل وجود دارند و ما می‌توانیم اقدامات محلی را آغاز کرده و یا حداقل تدبیری برای حل مشکلات پیش‌بینی شده برای این نقاط در ماه اتخاذ کنیم.

کرولیکوفسکی افزود: دولت‌ها همچنین باید پیامدهای بدتر مانند ازدحام بیش از حد و دخالت در هر مقر را شناسایی کنند و از آنها به عنوان پایه و اساس برای قانونگذاری استفاده کنند. قوانین موجود که از آب‌های مشترک مانند اقیانوس‌ها یا دریاچه‌های محلی روی زمین محافظت می‌کنند، می‌تواند به عنوان مبنایی برای وضع این مقررات مورد استفاده قرار گیرند، اما سیاستگذاران باید در مورد نحوه طبقه‌بندی این منابع تصمیم بگیرند.

کرولیکوفسکی گفت: آیا این منابع بخشی از قله‌های همیشه روشن ماه که نور خورشید همیشه به آنها می‌تابد هستند و یا واحدهایی از انرژی هستند که از صفحات خورشیدی نصب شده در آنجا تولید می شوند؟ در چه سطحی می‌توان آنها را واقعاً مورد بهره‌برداری قرار داد؟ چگونه باید منافع حاصل از این فعالیت‌ها توزیع شود؟

رسیدن به توافق در پاسخ به این سوالات پیش شرط رسیدن به یک همکاری موفقیت‌آمیز بر روی این نقاط جذاب ماه است.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه سال گذشته هشدار داد احتمال ایجاد یک رقابت فضایی جدید بین کشورش و ایالات متحده، به گسترش فناوری‌های ضد قمری و "سلاح‌های فضایی" که قادر به هدف قرار دادن زمین و سایر اشیا در مدار زمین هستند، منجر خواهد شد.