«سعید محمد»؛ از «خاتم» به «پاستور»؟

روزنامه اعتماد: یک نظامی دیگر هم از فرماندهان سپاه رسما به صف کاندیدا‌های انتخابات ریاست‌جمهوری پیوست. سردار سعید محمد دیروز همزمان با کنار رفتن از سمت فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا، گمانه‌زنی‌های ماه‌های گذشته درباره احتمال کاندیداتوری‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ را تایید کرد و از اهداف خود در این مسیر خبر داد.

هرچند خبر اعلام كانديداتوري او براي بسياري از فعالان سياسي تازگي نداشت؛ چراكه او مدتي است با جديت در حال فعاليت و آمادگي براي انتخابات رياست‌جمهوري است و پيش از اين هم اصولگرايان اعلام كرده بودند كه سعيد محمد در حال رايزني با احزاب و تشكل‌هاي رنگارنگ اصولگراست تا مگر بتواند حمايت‌شان را براي حضور در انتخابات جلب و آنان را پشت خود بسيج كند. اما اينكه محمد تا چه ميزان در جلب حمايت اين احزاب و تشكل‌هاي اصولگرا موفق مي‌شود مي‌‌توان بر اساس اظهارات احزاب مختلف اين جريان گفت كه خيلي در اين كار توفيقي نداشته است. اما اين همه ماجرا درباره سعيد محمد نيست و به‌هرحال حضور او در صحنه انتخابات بر آرايش سياسي كانديداهاي جريان اصولگرايي تأثير مي‌گذارد و حتي ممكن است نتيجه نهايي را تغيير دهد.

ديروز فارس نوشت كه «سردار سرلشكر پاسدار حسين سلامي، فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در حكمي سردار سرتيپ دوم پاسدار سيدحسين هوشي‌سادات را به‌سمت فرمانده قرارگاه سازندگي خاتم‌الانبيا (ص) سپاه منصوب كرد. فرمانده كل سپاه همچنين با قدرداني از زحمات و تلاش‌هاي سردار سرتيپ دوم پاسدار دكتر سعيد محمد طي دوره تصدي فرماندهي قرارگاه سازندگي خاتم الانبيا (ص) وي را به عنوان مشاور فرمانده كل سپاه منصوب كرد. گفتني است سردار هوشي‌سادات پيش از اين معاون مهندسي و پدافند غير عامل سپاه را عهده‌دار بوده است.» اين حكم كمي غيرمنتظره به نظر مي‌آمد. چراكه انتظار مي‌رفت اگر سعيد محمد قصد كانديداتوري را در انتخابات رياست‌جمهوري دارد و مي‌خواهد به همين علت هم از فرماندهي قرارگاه خاتم‌الانبياءكنار برود، از سمت خود به عنوان فرمانده اين قرارگاه استعفا دهد، اما ديروز در خبر منتشر شده هيچ اشاره‌اي به استعفاي سعيد محمد نشده و متن خبر به نوعي نشان مي‌داد كه احتمالا سعيد محمد بركنار شده است.

همزمان با اعلام اين خبر نيز برخي فعالان شبكه‌هاي اجتماعي يك‌سري گمانه‌زني درباره اين اتفاق مطرح كردند كه شائبه بركناري را تقويت مي‌كرد. به‌هرحال تاكنون هيچ‌يك از منابع رسمي دراين باره توضيح نداده و به‌طور مشخص معلوم نيست كه اين جدايي سعيد محمد از قرارگاه خاتم صرفا به‌خاطر انتخابات بوده يا عوامل و اتفاقات ديگري هم در اين تصميم دخيل بوده‌اند. اما دقايقي پس از انتشار اين خبر سعيد محمد در اين باره در توييتر خود توضيح داد. او نوشت: «از آن‌جا كه احتمال دارد به‌دليل حضور اين‌جانب در فضاي انتخاباتي شائبه‌هايي متوجه نهاد مقدس سپاه شود، در راستاي صيانت از سپاه و قرارگاه انقلابي - جهادي خاتم‌الانبيا از سمت خود استعفا مي‌دهم.»

سعيد محمد در حالي از استعفاي خود سخن گفت كه در خبر منتشر شده از سوي رسانه‌ها هيچ اشاره‌اي به موضوع استعفا نشده بود. به هر حال معلوم شد تاكنون غير از سردار حسين دهقان وزير سابق دفاع و از فرماندهان سپاه، سعيد محمد نيز به عنوان يكي از فرماندهان سپاه وارد عرصه رقابت سياسي براي رسيدن به پاستور شده است. طي ماه‌هاي اخير كه بحث كانديداتوري نظاميان در فضاي سياسي كشور مطرح شده، برخي تأكيد كرده‌اند كه حضور نظاميان در عرصه سياست به‌خصوص در انتخابات، به نفع نظام سياسي كشور نيست. آنان به سخنان امام خميني (ره) در اين باره اشاره مي‌كنند كه گفته بودند نظاميان نبايد در سياست و به‌ويژه امر انتخابات دخالت كنند و به نفع يا عليه كسي موضع بگيرند.

حميدرضا ترقي از اعضاي ارشد حزب موتلفه مي‌گويد:

* احتمالا يكي از علت‌ها مساله انتخابات باشد. به‌هرحال ايشان نظامي و عضو سپاه هستند و به همين خاطر احتياط كردند. به‌هرحال اگر مي‌خواستند به فعاليت‌هاي تبليغاتي ادامه دهند بايد استعفا مي‌دادند.» ترقي درباره نگاه احزاب اصولگرا به سعيد محمد مي‌گويد: «تاكنون ما درباره مصاديق كانديداتوري براي انتخابات رياست‌جمهوري 1400 بحثي نكرديم ولي نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد كه هنوز كسي ايشان را آن‌چنان كه بايد نمي‌شناسد. در واقع مي‌توان گفت كه مردم شناختي درباره ايشان ندارند. چون آقاي سعيدمحمد چندان در رسانه‌ها حاضر نبودند و بيشتر فردي عمل‌گرا هستند. ايشان چندان دنبال تبليغات نبوده است.

تاكنون در جبهه اصولگرايي وحدتي درباره كانديداي نهايي شكل نگرفته است. رييسي هم تا به حال به همه درخواست‌ها و اصرارها پاسخ منفي داده است. چنانچه رييسي تا سال آينده همچنان بر اين نظر خود استوار باشد و در انتخابات رياست‌جمهوري نام‌نويسي نكند، آن‌وقت جريان اصولگرايي وارد يك رقابت جدي دروني مي‌شود. چون با استعفاي سعيدمحمد معلوم شد كه قاليباف بايد ازجمله با فرد تازه نفسي مانند سعيد محمد رقابت كند. هرچند بخشي از اصولگرايان معتقدند سعيدمحمد چندان شناخته‌شده نيست و شايد به همين خاطر گزينه مناسبي باشد اما امكان رأي‌آوري ندارد.

اما با اين حال برخي بر اين باورند كه اين يك شيوه تبليغاتي است و اين احتمال وجود دارد كه در روزهاي پاياني، حمايت‌ها از سعيد محمد به عنوان گزينه‌اي جوان و عملياتي تقويت شود و او بتواند دست بالاتر را در فضاي سياسي روزهاي منتهي به انتخابات داشته باشد. هرچند قضاوت درباره تركيب نهايي اصولگرايان در حال حاضر ناممكن و هنوز براي چنين اظهارنظرهايي بسيار زود به نظر مي‌رسد اگر رييسي هم در انتخابات اعلام كانديداتوري نكند، همچنان رقيباني جدي دارد كه بعيد به نظر مي‌رسد به نفع او ميدان را خالي كنند و پشت او بايستند.

سردار اسماعيل كوثري مشاور فرمانده كل سپاه :

* در انتخابات رياست‌جمهوري اينگونه نيست كه حتما لازم باشد فرد براي كانديداتوري استعفا بدهد. در قانون انتخابات مجلس اين ضرورت وجود دارد اما در قانون اساسي چنين ضرورتي براي انتخابات رياست‌جمهوري پيش‌بيني نشده است.» او گفت: «نبايد بگذاريم به شائبه‌ها دامن زده شود. اينكه چون مسووليت دارند نمي‌توانند در انتخابات شركت كنند، درست نيست. چون بسياري در اين باره توجيه نيستند. البته بايد توجه كنيم كه اين كانديدا شدن قطعي نيست. چون شوراي نگهبان بايد دراين باره تصميم بگيرد و در حال حاضر معلوم نيست فرد تأييد يا رد شود.

* (درباره اینکه اگر يك فرمانده سپاه خواهان كانديداتوري در انتخابات رياست‌جمهوري بود، فكر مي‌كنيد كه بهتر است استعفا بدهد يا نه): اگر استعفا بدهد، قطعا خيلي بهتر است؛ چون شائبه‌اي هم درباره او به وجود نمي‌آيد. نه اينكه مثلا بخواهد از آن مجموعه تحت امر خود استفاده كند، از اين جهت كه نگويند از مسووليت و امكانات خود براي انتخابات استفاده مي‌كند.

دولت جوان حزب‌اللهی

روزنامه آرمان ملی در این رابطه نوشت: دولت جوان حزب‌اللهی عنوانی بود که خیلی از اصولگرایان از آن نام می‌بردند، درباره اینکه چه کسی این دولت را تشکیل می‌دهد حرف و حدیث‌ها بسیار بود. مجلس یازدهم در همین راستا اقداماتی صورت داد مثلا وضع قوانینی بعضا عجیب در ارتباط با قانون انتخابات ریاست‌جمهوری؛ قوانینی که ابتدا تحت عنوان بازتعریف رجال سیاسی مورد بحث قرار گرفت و اندکی بعدتر آنقدر شکل و شمایل خاصی به خود گرفت که اذهان را تنها به چند چهره خاص به عنوان رئیس‌جمهور معطوف کرده است.

لغو استعفای شش‌ماهه برای برخی سمت‌ها، مخالفت با اعتراض به کاندیداتوری نظامیان، اینکه شورای نگهبان باید برنامه نامزدهای ریاست‌جمهوری را مطرح کند، اقدامات مجلس یازدهم برای محدود کردن رقبای ریاست‌جمهوری و همینطور حضور راحت‌تر نامزدهای موردنظر ارزیابی شد. در طول این مدت اما بسیاری از چهره‌های جریان راست از حضور یک رئیس‌جمهور نظامی سخن می‌گفتند و به شیوه‌های مختلف عنوان سعید محمد را هم ذکر می‌کردند، البته کار به جایی رسید که حتی برخی از جریانات اصولگرا که محمد را به‌عنوان گزینه اصلی اصولگرایان قبول نداشتند در برابر اقدام اصولگرایان موضع گرفتند از جمله حمید رسایی که در توئیتی نوشت: «ازجمله راه‌های به ابتذال کشیدن موضوع دولت جوان حزب‌اللهی این است که یک ستاد عملیات روانی انتخابات، برخی نورسیده‌های فضای سیاسی مجازی کشور را باد کنند و بودجه‌ای هم برایشان هزینه و به کانال‌های تلگرامی، اسم این جوانان جویای نام بدهند تا در لیست نظرسنجی‌های سفارشی قرار گیرند.» اما این پایان ماجرا نبود.

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: موضوع سعید محمد و نقش‌آفرینی‌اش در عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری زمانی وارد فاز عملیاتی شد که خبر آمد او به همراه علی نیکزاد و مهرداد بذرپاش، برای راه‌اندازی ستاد انتخاباتی آیت‌ا... سیدابراهیم رئیسی اقدام و بین خود تقسیم کار کرده‌اند. اما این خبر بیش از آنکه خبری برای ورود آیت‌ا... رئیسی باشد، بیشتر تبلیغاتی از جنس اصولگرایی برای سه نفری بود که به دنبال تشکیل این ستاد بودند. چراکه پرواضح بود آیت‌ا... رئیسی که هم‌اکنون رئیس قوه قضاییه است هرچند که طبق قانون جدید مجلس می‌تواند بدون استعفا شانس خود را برای رئیس‌جمهور شدن هم بیازماید، ریسک و هزینه چنین کاری را نپذیرد. ولی ازسویی علی نیکزاد به عنوان نایب‌رئیس مجلس هم بعید است سودای ریاست‌جمهوری داشته باشد، به‌خصوص که شانس چندانی برای رای‌آوری ندارد و دراین میان سعید محمد به مراتب بیش از بذرپاش دوباره نامش را به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری با این خبر تشکیل ستاد بر سر زبان‌ها انداخت.

اما مهر تایید حضور انتخاباتی او زمانی زده شد که یک کلیپ ۳ دقیقه‌ای حاوی فعالیت‌های سازندگی قرارگاه خاتم الانبیا با سرودی که «نگهت آتشین، سخنت دلنشین» محور آن است به همراه عکس‌هایی در کنار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، منتشر شد؛ همان کلیپ نشانی از این بود که او وارد صحنه تبلیغات انتخاباتی شده است. سعید محمد پیشتر هم در گفت‌وگویی تلویحا گفته بود تمایل دارد در انتخابات شرکت کند و اگر خواسته‌ها افزایش یابد این کار را خواهد کرد.

فقط در اینستاگرام چندین هزار محتوای تبلیغاتی با هشتگ سعید محمد ساخته شده و کمپین‌هایی برای جمع‌آوری امضا جهت دعوت او برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری راه افتاد. تا اینکه بعد از خبر دیروز درباره سعید محمد، او بیان کرد که از آنجا که احتمال دارد به دلیل حضور اینجانب در فضای انتخاباتی شائبه‌هایی متوجه نهاد سپاه شود از سمت خود استعفا می‌دهم؛ البته اینکه او استعفا داده یا برکنار شده هم موضوعی است که رسانه‌ها با روایات متفاوت بدان می‌پردازند. دراین میان، تغییر تصویر صفحه توئیتر او بعد از استعفا یا کناره‌گیری نیز قابل توجه است؛ تصویری که پیشتر با لباس سبز سپاه بود و ناگهان تبدیل به شخصی با کت و شلوار و یقه سفید شد.

سعید محمد کیست؟

متولد 47 است و پیش‌تر مدیرعامل گروه ایرانیان اطلس (وابسته به بنیاد تعاون سپاه) بود، مدیرعامل سپاسد (وابسته به قرارگاه خاتم) و بعدهم، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا. موافقان او را قهرمان مبارزه با تحریم‌ها می‌دانند و یکی از مردان نظام برای تشکیل دولت با محوریت جوانان معتقد به ایدئولوژی انقلاب اسلامی. اما این بخشی از ماجراست. همانطور که گفته شد محمد مخالفان کمی هم در بین یاران خود ندارد. چند گروه از اصولگرایان با او زاویه دارند. گروهی که او را اصطلاحا کارنابلد و جبهه‌ندیده می‌دانند و معتقدند با آنکه سپاهی است اما پیوندی با نسل اول انقلاب ندارد و گروه دیگری که حتی او را به‌عنوان رجل سیاسی نیز نمی‌شناسند.

گروهی هم هستند که به ناشناخته بودن او اشاره می‌کنند و می‌گویند تا قبل از کاندیداتوری‌اش برای ریاست‌جمهوری نام او را هم نشنیده بودند. در این بین هم نئواصولگرایان و قالیبافی‌ها که شاید وی را رقیب خود می‌دانند یا جبهه پایداری‌ها نیز روی خوشی به او نشان نداده‌اند. دست‌به‌دست شدن تصویر سعید محمد و مهدی جهانگیری و موضوع رابطه این دو با یکدیگر در حالتی که جهانگیری متهم به بسیاری از مسائل مالی است نیز نشان داد که گروه‌های اصولگرایی هستند که بدشان نمی‌آید با مطرح کردن چنین مسائلی ریشه او را بزنند.

سعید محمد؛ دومین نامزد نظامی وارد میدان شد

روزنامه همدلی هم به نقل از در این باره داریوش قنبری فعال سیاسی اصلاح طلب نوشت :

* ایشان به هرحال سابقه‌ای در مسائل سیاسی و امور کشورداری تا به حال نداشته‌اند و تاجایی که همه میدانند مهم‌ترین پستی که ایشان مسئولیت آن را به عهده داشته قرارگاه خاتم‌الانبیاء بوده است. به هرحال ما میدانیم که قرارگاه خاتم‌الانبیاء کارهای عمرانی انجام میدهد و نهایتا موفقیت در انجام مسئولیت‌ها در جایی مثل قرارگاه خاتم به آن معنا نیست که ایشان یا هر فرد دیگری قطعا میتواند مسئولیت سنگین و مهمی همچون رئیس جمهوری را برعهده بگیرد و موفق هم باشد.

* اما ایشان حالا اعلام کاندیداتوری کرده‌اند و همه چیز به نظر نهایی مردم بستگی دارد که آیا به ایشان اقبال نشان دهند یا خیر؟ یک سوال این است که چقدر ممکن است آقای سعید محمد در انتخابات ریاست جمهوری موفقیت به دست بیاورد؟ به غیر از این، سوال دیگر این است که ایشان تا چه اندازه میتواند در قامت رئیس جمهوری ایران امور کشور را به پیش ببرد و مشکلات را حل کند و به موفقیت برسد؟

* در ارتباط با موفقیت ایشان در انتخابات باید گفت که تجربه ثابت کرده که تاکنون مردم خیلی نظر مناسبی نسبت به کاندیداهای نظامی نداشته‌اند و نظامیان در انتخابات شانسی برای پیروزی ندارند. در مجموع این مسئله هم همواره در کشور ما رخ داده که مردم خیلی علاقه‌ای به رئیس جمهوری نظامی ندارند و نتایج انتخابات مشخص کرده که نظر مردم بر این است که نظامیان بهتر است در این سمت ایفای نقش نکنند.

با این حال اما محمد از سویی دیگر، همان چهره نظامی جوانی است که نظام دلش می‌خواهد و ازاین رو در نهایت او کاندیدای اصلی اصولگرایان خواهد شد؟ مشخص هم هست که زمینه‌سازی‌ها برای ورود او به عرصه 1400 از خیلی وقت پیش شده است؛ به‌خصوص اینکه او گزینه جدیدی است که قبلا در رای‌گیری‌ها نبوده و اصطلاحا نسوخته است. اما پرسش اینجاست که حضور این گزینه نظامی خاص منجربه آن می‌شود که بازهم گروهی از مردم را پای صندوق‌های رای بکشاند تا برای عدم رای‌آوری او به شخص دیگری رای بدهند؟!