این خالکوبی هزارساله چه معنایی دارد؟

فرادید: این کشف طی حفاری در محل ویرانه‌های یک صومعۀ تاریخی واقع در منطقۀ غزالی در صحرای بیودای سودان انجام شد. 

این صومعه احتمالاً در اواخر قرن هفتم توسط پادشاه مِرکوریوس، حاکم پادشاهی نوبه‌ای ماکوریا، در شمال سودان و جنوب مصر امروزی تأسیس شد. 

جان دیکون، یک مسیحی مصری، در حدود سال ۷۶۸ میلادی مرکوریوس را به عنوان «کنستانتین جدید» توصیف می‌کند و اشاره می‌کند که مرکوریوس نقش مهمی در گسترش کلیسای نوبه‌ای در پادشاهی ماکوریا ایفا کرده است. 

ویرانه‌های صومعۀ غزالی در سودان

نخستین کاوش‌ها در غزالی در دهه ۱۹۵۰  انجام شد و از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ نیز تداوم یافت. این کاوش‌ها منجر به کشف ساختار اصلی صومعه، کلیسایی با طرح بازیلیکا، چند گورستان و یک سکونتگاه شد و همچنین نشان داد که غزالی احتمالا یک مرکز فلزکاری برای ذوب آهن بوده است. 

یکی از جالب‌ترین کشفیات در مطالعات اخیر، یافتن یک خالکوبی بر روی بدن یکی از افراد مدفون در یکی از گورستان‌های تاریخی این منطقه بود. این گورستان مربوط به قرن‌های هفتم تا سیزدهم و موسوم به گورستان شماره ۱ است که نخستین بار در سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ حفاری شد. 

طی مستندسازی تصویری، محققان یک خالکوبی «کریستوگرام» را روی پای راست متوفی با حروف یونانی آلفا و امگا شناسایی کردند. کریستوگرام ترکیبی از حروف است که مخفف نام حضرت عیسی (ع) را شکل می‌دهد. حروف آلفا و امگا، اولین و آخرین حرف الفبای یونانی، نشان‌دهنده این باور مسیحی است که خداوند آغاز و پایان همه چیز است. 

کاری اِی. گیلبالت از دانشگاه پردو می‌گوید: «وقتی با مجموعه غزالی کار می‌کردم، به یکباره دیدن چیزی که خالکوبی بنظر می‌رسید، شگفت‌انگیز بود. اول مطمئن نبودم، اما وقتی تصاویر پردازش شدند و خالکوبی به وضوح قابل رویت شد، مطمئن شدم.»

این دومین نمونه از خالکوبی در قلمرو نوبیای قرون وسطی است که توسط باستان‌شناسان کشف می‌شود.