سیاتیک چیست؟ علائم و علت+ بهترین روش­های درمان

سیاتیک، بیماری رایجی است که به طور معمول در افراد بالای ۲۰ سال رخ می‌دهد. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که در مسیر عصب سیاتیک، درد احساس می‌شود. عصب سیاتیک از پشت ساق پا تا زانو در حرکت است. شاخه‌های عصب سیاتیک تا پایین پا ادامه دارند. فردی که دچار سیاتیک شده است، احساس سوزش، درد و ضعف عضلانی را تجربه می‌کند. این عارضه باعث ایجاد التهاب، درد و بی‌حسی در پاها و کمر می‌شود. درد ناشی از سیاتیک، معمولاً هنگام عطسه و سرفه بیشتر می‌شود.

سیاتیک، درد عصبی است که به علت آسیب یا تحریک عصب رخ می دهد. درد و سایر علائم سیاتیک ممکن است در پایین ساق پا، باسن و پاها احساس شود. به طور معمول، سیاتیک فقط در یک طرف بدن تأثیر می‌گذارد. سیاتیک اغلب به دلیل فتق دیسک، فشار استخوان روی ستون فقرات یا تنگی کانال نخاعی اتفاق می‌اُفتد. در این مطلب به بررسی اطلاعاتی درباره علائم، روش­های درمان، نحوه تشخیص و علل بروز سیاتیک می‌پردازیم.

برای مشاوره و نوبت دهی با دکتر کارن باوند فرم زیر را پر کنید.

 علائم سیاتیک چیست؟

افرادی که از عارضه سیاتیک رنج می‌برند، معمولاً علائمی را تجربه می‌کنند. علائم سیاتیک به علت فشار روی عصب آسیب دیده بروز پیدا می­کنند. علائم سیاتیک به طور معمول شامل موارد زیر است:

• بی‌حسی
• سوزن سوزن شدن
• ضعف عضلانی
• گزگز
• درد شدید در ساق پا
• مشکل در کنترل مثانه

چه چیزی باعث سیاتیک می‌شود؟

 سیاتیک می‌تواند به علت تحریک عصب رخ دهد. اگر پنج عصب نخاعی تحت تأثیر قرار بگیرند، فرد دچار عارضه سیاتیک می‌شود. دلایل بروز سیاتیک عبارتند از:

• فتق دیسک
• تنگی کانال نخاعی
• اسپوندیلولیستزیس
• آسیب ستون فقرات
• خارهای استخوانی ناشی از آرتروز
• باریک شدن کانال نخاع
•  صدمات و جراحت‌ها
• بارداری
• تومورو کیست
• سندرم کونوس مدولاس
• سندرم دم اسب

سیاتیک چگونه درمان می‌شود؟

 به طور معمول، درمان بیماری سیاتیک برای افزایش دامنه تحرک و کاهش درد صورت می‌گیرد. معمولاً، موارد خفیف‌تر سیاتیک با خود درمانی بهبود پیدا می‌کند. مصرف دارو‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم، گزینه انتخابی مناسبی برای کاهش التهاب و تورم است. در صورتی که علائمی مانند گزگز، بی‌حسی یا ضعف عضلات خیلی شدید باشد، با خوددرمانی برطرف نمی‌شود. اگر دچار بیماری سیاتیک خفیف یا شدید شده‌اید، چند روش درمانی وجود دارد. پزشک به طور معمول یکی از روش‌ها یا ترکیبی از آن‌ها را برای درمان سیاتیک پیشنهاد می‌دهد. روش‌های درمان سیاتیک عبارتند از:

 تزریق استروئید

 یکی از روش‌های درمان سیاتیک، تزریق استروئید است. تزریق کورتیکواستروئید در ناحیه اطراف ریشه عصبی منجر به کاهش میزان درد می‌شود. میزان تزریق استروئید در طول سال توسط پزشک با توجه به شدت عارضه سیاتیک تعیین می‌شود. از مزایای تزریق استروئید برای درمان سیاتیک می‌توان به بهبود درد، کاهش التهاب اعصاب نخاعی و بهبود دامنه حرکتی اشاره کرد.

معمولاً نتیجه درمان سیاتیک با استفاده از این روش، طی ۱ الی ۳ روز مشخص خواهد شد. البته، در برخی از مواقع ممکن است که ظرف یک هفته نتیجه مشخص شود. به منظور نتیجه‌گیری بهتر می‌توان تزریق استروئید را چند مرتبه و به صورت دوره‌ای انجام داد. معمولاً همراه با تزریق استروئید، سایر روش‌های درمانی مانند فیزیوتراپی و دارودرمانی نیز پیشنهاد می‌شود. البته، انتخاب سایر روش‌های درمانی در کنار تزریق استروئید به نظر پزشک معالج بستگی دارد.

 فیزیوتراپی

 فیزیوتراپی، یکی دیگر از روش‌های درمان سیاتیک است. فیزیوتراپ، برنامه‌های توانبخشی ارائه می‌دهد که از بروز آسیب‌های بعدی جلوگیری می‌کند. ورزش‌هایی برای آموزش طرز‌ایستادن صحیح، تقویت ماهیچه‌های کمر و بهبود انعطاف‌پذیری به بیمار آموزش داده می‌شود. در واقع، تمرینات فیزیوتراپی به منظور اصلاح وضعیت بدنی، بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات انجام می‌شوند. فیزیوتراپ به فرد مبتلا به سیاتیک، انجام ورزش‌هایی مانند پیلاتس و یوگا را پیشنهاد می‌دهد. این تمرینات ورزشی به کاهش درد‌های خفیف سیاتیک کمک می‌کنند.

ورزش‌های کششی

حرکات کششی مخصوص قسمت پایین کمر می‌تواند منجر به کاهش میزان فشردگی ریشه عصب شود. در طول روز چند دقیقه سعی کنید که ورزش‌های کششی را انجام دهید. از چرخیدن، پریدن و انجام حرکات ورزشی سریع اِجتناب کنید.

 عمل جراحی

 جراحان می‌توانند خار استخوانی یا قسمتی از فتق دیسک که روی عصب فشار اعمال می‌کند را با عمل جراحی خارج کنند. معمولاً جراحی زمانی انجام می‌شود که سایر روش‌های درمان سیاتیک اثربخش نبوده‌اند. جراحی زمانی صورت می‌گیرد که سیاتیک منجر به از دست دادن کنترل روده، مثانه و ضعف شدید شده باشد.

سیاتیک چگونه تشخیص داده می‌شود؟

 پزشک با استفاده از روش‌های مختلف، بیماری سیاتیک را تشخیص می‌دهد. بررسی سوابق پزشکی، معاینه و سوال درباره علائم بیمار، از مراحل تشخیص عارضه سیاتیک است. پزشک، انجام آزمایشات زیر را برای تشخیص بیماری سیاتیک پیشنهاد می‌دهد:

• اشعه ایکس ستون فقرات یا اسکن توموگرافی کامپیوتری
• اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی
• الکترومیوگرافی
• میلوگرام

چه زمانی برای درمان سیاتیک باید به پزشک مراجعه کرد؟

سیاتیک ممکن است با علائم خفیف یا شدید همراه باشد. در صورت تجربه علائم خفیف، جای نگرانی نیست. شما می‌توانید با دارودرمانی، علائم را کاهش دهید. اما اگر شدت درد و علائم افزایش پیدا کند، باید به دنبال راهکار‌های دیگر بود. معمولاً در صورت برطرف نشدن علائم طی بازه زمانی چند هفته، باید برای درمان به پزشک مراجعه کرد. اگر علائم زیر را داشتید، حتماً باید توسط پزشک معاینه و درمان شوید:

• اگر درد سیاتیک همراه با علائمی از قبیل تهوع و تب است.
• در صورتی که درد باعث بروز ضعف و بی‌حسی در پا‌ها شده است و به مرور زمان شدت پیدا می‌کند.
• اگر درد به علت سانحه و جراحت رخ می‌دهد.
• در صورتی که با مشکل در دفع غیرارادی ادرار مواجه شده‌اید.

سیاتیک را جدی بگیرید

 سیاتیک زمانی رخ می‌دهد که چند عصب در ناحیه پایین کمر و پا دچار تحریک، التهاب یا فشردگی شده‌اند. معمولاً عارضه سیاتیک با خودمراقبتی بهبود پیدا می‌کند. اما در موارد شدید، احتمالاً نیاز به جراحی داشته باشید. از علائم سیاتیک می‌توان به بی‌حسی، سوزن سوزن شدن، ضعف عضلانی و درد شدید اشاره کرد. علائم سیاتیک می‌تواند در نواحی مانند کمر، باسن و پا‌ها احساس شود.

 امروزه از روش‌های درمانی مختلف مانند فیزیوتراپی، دارودرمانی، جراحی و تزریق استروئید برای درمان عارضه سیاتیک استفاده می‌شود. انتخاب هر یک از روش‌های درمانی به شدت عارضه سیاتیک ارتباط دارد. در صورتی­ که درمان به موقع انجام شود، عوارض جانبی کمتری را تجربه خواهید کرد. به همین خاطر، مراجعه به موقع به پزشک برای درمان نتیجه بخش عارضه سیاتیک لازم است.

دکتر کارن باوند

• فارغ‌التحصیل پزشکی عمومی و تخصص از دانشگاه علوم پزشکی ایران
• دارای بورد تخصصی
• جراحی‌های تومور‌های مغزی، آنوریسم و ضایعات عروقی مغزی، دیسک و تنگی کانال گردن و کمر و دفرمیتی‌های ستون فقرات

برای مشاوره و نوبت دهی فرم زیر را پر کنید.

همین حالا تماس بگیرید.

۰۹۱۰۲۰۹۳۳۰۱

رضایت مراجعین دکتر کارن باوند را از اینستاگرام ببینید.

@dr_karan_bavand

شنبه‌ها ساعت ۱۱ کلینیک بیمارستان مهراد

دوشنبه و چهارشنبه ساعت ۱۳:۰۰ کلینیک بیمارستان عرفان نیایش