دوندگی‌های بی‌پایان بازنشستگان برای تسویه فاکتورهای «بیمه تکمیلی»

توسعه ایرانی-نسرین هزاره مقدم: در ماه‌های پایانی منتهی به تابستان سال جاری، شکایات بازنشستگان تامین اجتماعی در زمینه تسویه فاکتورهای خدمات درمانی تکمیلی توسط شرکت بیمه آتیه‌سازان حافظ (به عنوان شرکت خدمات دهنده بیمه تکمیلی بازنشستگان) افزایش یافته است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، در هفته‌های اخیر مشکلات بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی در زمینه مباحث بیمه تکمیلی بیش از پیش افزوده شده است. این درحالی است که بسیاری بر این باور هستند که بازنشستگان کارگری نباید مبلغی بابت بیمه تکمیلی پرداخت کنند. با وجود شکایات در این زمینه در آستانه فرا رسیدن دوره پایان بیمه تکمیلی در پایان آبان‌ماه؛ برخی از مطالبه‌ عدم تمدید قرارداد با شرکت تامین‌کننده این خدمات سخن می‌گویند. 

در ماه‌های پایانی منتهی به تابستان سال جاری، شکایات بازنشستگان تامین اجتماعی در زمینه تسویه فاکتورهای خدمات درمانی تکمیلی توسط شرکت بیمه آتیه‌سازان حافظ (به عنوان شرکت خدمات‌دهنده بیمه تکمیلی بازنشستگان) افزایش یافته است. بسیاری از بازنشستگان در این زمینه انتقادات جدی داشته و هزینه‌های کمرشکن درمان آن‌ها را آزار می‌دهد. این درحالی است که مشکلات آتیه‌سازان حافظ هرساله با سازمان تامین اجتماعی و کانون بازنشستگان ادامه داشته است. برخی از فعالان حقوق بازنشستگان از شرط‌گذاری برای تمدید قرارداد سالانه با این شرکت و برخی دیگر از امکان تغییر شرکت بیمه‌گذار دفاع می‌کنند، اما نظر عمده فعالان کانون‌های بازنشستگی کشور، تمدید مشروط قرارداد است. 

در این میان هم البته آتیه‌سازان حافظ به عنوان شرکت تخصصی دولتی در این زمینه معتقد است که همواره هزینه‌های سنگینی بابت بیمه تکمیلی بازنشستگانی که ریسک آن‌ها طبق محاسبات اکچوئری بیمه بسیار بالاست، متقبل شده است و معمولا با این نرخ (حدود ۱۰۰ هزار تومان) بسیاری از شرکت‌های بیمه‌گر خصوصی و حتی دولتی چنین ریسکی را متقبل نمی‌شوند. زیرا بازنشستگان در سنینی قرار دارند که بسیاری از بیماری‌های مربوط به حوزه بیمه تکمیلی در آن‌ها به وفور مشاهده می‌شود.

با این حال سازمان تامین اجتماعی طبق قانون الزام موظف بوده تا درمان کامل رایگان این بازنشستگان را متقبل شود و برون‌سپاری خدمات تکمیلی به یک شرکت دیگر در عمل مخالف قانون تامین اجتماعی و فلسفه وجودی این نهاد است. اما از آنجا که توان پرداخت هزینه‌های درمانی را ندارد، آن را به شرکت بیمه‌گذار سپرده است. درنهایت شرکت دولتی آتیه‌سازان حافظ چندین سال است که از زمان عدم رعایت قانون الزام توسط تامین اجتماعی، متولی بیمه تکمیلی بازنشستگان این سازمان است که به دلیل فقدان رقیب، نوعی انحصار و کاهش انگیزه برای ارائه خدمات در این مجموعه بیمه‌گر به‌وجود آمده است.

انتقاد بازنشستگان از وضعیت بیمه تکمیلی‌شان بحق است 

دبیر کانون بازنشستگان تامین اجتماعی استان تهران، در این زمینه ضمن اشاره به ضرورت رعایت قانون الزام توسط سازمان تامین اجتماعی گفت: اجرای قانون الزام در حوزه خدمات درمانی برای سازمان تامین اجتماعی یک تکلیف است و در اصل این سازمان موظف است صفر تا صد درمان را رایگان انجام دهد. حال به دلیل ضعف‌ها و مشکلات سازمان از نظر اقتصادی، بازنشسته تامین اجتماعی مجبور به انعقاد قرارداد و اخذ بیمه تکمیلی شده است. 

علی‌اکبر عیوضی در گفت‌وگو با ایلنا، افزود: انتقاد بازنشستگان از وضعیت بیمه تکمیلی‌شان بحق است و ما نیز موارد عدم رسیدگی و عدم تسویه فاکتورها در شبکه را به بهانه‌های مختلف تایید می‌کنیم. 

وی تاکید کرد: باید توجه کرد که مشکل اصلی از شرکت بیمه آتیه‌سازان حافظ نیست. این شرکت دولتی یک قرارداد با کانون بازنشستگان تامین اجتماعی منعقد کرده است که اعتبار آن هر ساله تا پایان آبان‌ماه است. طبق مناقصه‌ای که سال گذشته این شرکت در آن برنده شده است و طبق آن قرارداد، آتیه‌سازان به تعهدات خود عمل کرده است. مشکل این است که سازمان تامین اجتماعی آن مبلغ از سهم خود که از حقوق بازنشستگان برای بیمه تکمیلی کسر می‌کند را به آتیه‌سازان نداده است. 

دبیر کانون بازنشستگان تامین اجتماعی استان تهران تصریح کرد: هر ماه مبلغی بابت بیمه تکمیلی بازنشستگان از حقوق مستمری آنان توسط خود سازمان کسر می‌شود. این مبلغ ۱۰۲ هزار تومان است که خود تامین اجتماعی نیز به همین میزان از جیب خود پرداخت می‌کند که جمعا بابت هر بازنشسته و انجام پوشش بیمه تکمیلی ماهانه ۲۱۰ هزار تومان به آتیه‌سازان حافظ تعلق می‌گیرد. در چند ماه گذشته سازمان تامین اجتماعی این مبلغ را از حقوق بازنشستگان به‌عنوان کسورات بیمه تکمیلی کسر کرده، اما به بیمه آتیه‌ساز نداده و گویا قرار است با تاخیر واریز کند. 

وی اضافه کرد: برای مثال مبلغ بیمه تکمیلی ماه‌های شهریور و مهر از حقوق بازنشستگان کسر شده است، اما به حساب شرکت بیمه آتیه‌سازان حافظ واریز نشده است. به همین علت تعهدات شرکت بیمه تکمیلی عقب افتاده و بازنشستگان باوجود تسلیم اسناد درمانی، مبالغ خسارت‌ها را طبق فاکتور در بیمه تکمیلی دریافت نمی‌کنند. 

عیوضی در پاسخ به سوالی درباره رضایت بخشی از بازنشستگان و سازمان تامین اجتماعی برای پرداخت مبالغ بیشتر بابت بیمه تکمیلی و دریافت خدمات بهتر، اظهار کرد: اکثریت مستمری‌بگیران سازمان تامین اجتماعی (بیش از ۶۰ درصد) حداقل‌بگیر هستند و افزایش چندبرابری مبلغ تعرفه بیمه تکمیلی برای بازنشسته‌های حداقل‌بگیری که مستمری زیر ۷ میلیون تومان دریافت می‌کنند نیز سنگین است. تنها بخش معینی از متوسط بگیرها هستند که ممکن است با افزایش محدود میزان مبلغ بیمه تکمیلی مشکلی نداشته باشند. لذا ما نیز در کانون بازنشستگان تامین اجتماعی با افزایش تعرفه بیمه تکمیلی مخالف هستیم و معمولا کانون عالی با ملاک دادن توان حداقل‌بگیران مبلغ پیشنهادی تعرفه بیمه را مطرح می‌کند. 

وی درباره تمدید قرارداد بیمه آتیه‌سازان حافظ گفت: ما یک لیست پیشنهادی از تعرفه‌ها و تعهدات را در مناقصه ارائه می‌دهیم و برنده مناقصه نیز بر مبنای آن تعهدات تقاضا شده باید به ما خدمات بدهد. معمولا بیمه‌های ایران و آسیا اصلا به سراغ مناقصه نمی‌آیند زیرا به دلیل هزینه‌ها نمی‌توانند بیمه بازنشستگان را بپذیرند. در اینجا مسئله اصلی شرکت طرف قرارداد نیست، زیرا اگر تعهد تامین اجتماعی به موقع انجام شود، شرکت بیمه‌گر تکمیلی نیز با تاخیر خسارات بازنشستگان را پرداخت نخواهد کرد.

 بسیاری از بازنشستگان در زمینه تسویه فاکتورهای خدمات درمانی تکمیلی توسط شرکت بیمه آتیه‌سازان حافظ انتقادات جدی داشته و هزینه‌های درمان آن‌ها را آزار می‌دهد. برخی فعالان حقوق بازنشستگان از شرط‌گذاری برای تمدید قرارداد سالانه با این شرکت و برخی دیگر از امکان تغییر شرکت بیمه‌گذار دفاع می‌کنند، اما نظر عمده فعالان کانون‌های بازنشستگی، تمدید مشروط قرارداد است

یک صبح  تا   عصر   از   این   دفتر  به  آن   دفتر  دوندگی 

تمام دوندگی‌های یک بازنشسته از صبح تا عصر نتیجه‌ای نداشته است؛ احمد قاسمی بعد از یک روزِ طولانی بالاخره نفهمید چرا بیمه تکمیلی 70 درصدِ فاکتور درمان را نپرداخته است!

بازنشسته اسمش روی خودش است باید بعدِ عمری کار کردن، آسوده بنشیند و استراحت کند نه اینکه یک صبح تا عصر از این دفتر به آن دفتر راهپیمایی و دوندگی کند تا ببیند چرا بیمه تکمیلی، بد عمل می‌کند یا چرا برای گرفتن پول عکس دندان، اینهمه دردسر در کار است!

اعتراضی   که   پاسخی  نداشت...

از پله‌ها که بالا می‌آید، نفس نفس می‌زند؛ معلوم است که از شرایط ناراضی‌ست، هزینه‌ی جراحی و کشیدن دو دندان همسرش که بیمه تکمیلی پرداخت آن را اصلاً نپذیرفته، یک‌سومِ مستمری ماهانه‌اش شده، دقیقاً برابر با پولی که باید یک خانواده 10 روز از ماه را با آن زندگی کند؛ احمد قاسمی، مستمری‌بگیر سازمان تامین اجتماعی می‌خواهد از روزهای سختی که پشت سر گذاشته روایت کند و از دوندگی‌های بی‌پایان و بی‌نتیجه برای گرفتن ۷۰ درصد هزینه‌ی درمان براساس قرارداد بیمه تکمیلی:

«در تاریخ نوزدهم شهریور امسال به علت عفونت دندان همسرم به دندانپزشکی مراجعه کردیم. دکتر دستور عکس‌برداری دارد، به رادیولوژی رفتیم و بعد از گرفتن عکس گفتند با آتیه‌سازان حافظ- شرکت بیمه‌گذار تکمیلی بازنشستگان- قرارداد ندارند. در نتیجه ۳۰ درصد سهم بیمه اصلی را کم کردند و برای ۷۰ درصد باقیمانده به ما فاکتور دادند.

 عیوضی: مشکل اصلی تسویه فاکتورهای خدمات درمانی تکمیلی  بازنشستگان؛ شرکت بیمه آتیه‌سازان حافظ نیست. این شرکت دولتی یک قرارداد با کانون بازنشستگان تامین اجتماعی منعقد کرده و به تعهدات خود عمل کرده است. مشکل این است که سازمان تامین اجتماعی آن مبلغ از سهم خود که از حقوق بازنشستگان برای بیمه تکمیلی کسر می‌کند را به آتیه‌سازان نداده است

برای دریافت ۷۰ درصد سهم آتیه‌سازان به شعبه آتیه‌سازان در صادقیه‌ی تهران مراجعه کردیم، آن‌ها مبلغی را از آن ۷۰ درصد فاکتور کم کردند و قرار شد مابقی را به حساب ما واریز کنند در حالیکه علی‌القاعده باید پرداخت تمام ۷۰ درصد فاکتور را تقبل می‌کردند؛ آنجا به این مساله اعتراض کردم اما به اعتراض اینجانب پاسخ قانع‌کننده‌ای ندادند.....»

پیگیری‌ای  که   نتیجه‌ای   نداشت...

احمد قاسمی تصمیم می‌گیرد پیگیر ماجرا شود؛ چرا وقتی بازنشسته فاکتور می‌گیرد و به هزار زحمت در این شلوغی و ترافیک شهر خود را به دفتر نمایندگی بیمه تکمیلی می‌رساند، باز آن ۷۰ درصدی که باید بدهند را نمی‌دهند؟ چرا مبلغی را کسر می‌کنند و مستمری‌بگیر که راه به جایی ندارد باید منتظر بماند تا یک مبلغِ ناعادلانه به حسابش واریز شود. اما باقی دوندگی‌ها از زبان خودِ قاسمی:

«مستقیم از آنجا به کانون بازنشستگان مراجعه کردم؛ من را به شعبه خیابان ویلا پاس دادند. به آنجا مراجعه کردم و شماره گرفتم، نوبتم که شد من را طبقه دوم فرستادند. آنجا شماره‌ای روی فاکتور اینجانب نوشتند و دوباره من را به همان شعبه صادقیه‌ی آتیه‌سازان حافظ پاس دادند. اما قبل از اینکه برای بارِ دوم به دفتر صادقیه بروم، با یکی از دوستان مشورت کردم. ایشان مصاحبه رئیس کانون عالی بازنشستگان را به من نشان داد که گفته بودند بعد از پرداخت ۳۰ درصدد بیمه اولیه، ۷۰ درصدِ باقی را باید آتیه‌سازان حافظ بپردازد؛ پس تصمیم گرفتم به دفتر کانون عالی بروم....» احمد قاسمی علیرغم مراجعه به کانون عالی بازنشستگان، جواب دندانگیر و قانع کننده‌ای نگرفته است، همچنان یک سوال پابرجاست، چرا ۷۰ درصد فاکتور را بیمه تکمیلی نمی‌پردازد:

«جلوی در ورودی کانون عالی، کیوسکی بود که آقای محترمی آنجا نشسته بود؛ شرح واقعه را مو به مو برای ایشان گفتم و فرمودند لحظه‌ای صبر کنم؛ بعد از اینکه شرح واقعه منتقل شد، اجازه ورود به طبقه بالا را دادند؛ وقتی وارد اتاق شدم، از فرط خستگی نفس نفس می‌زدم و از پا افتاده بودم؛ بعد از سلام علیک نگاهی به حال من کردند و گفتند بنشین نفسی تازه کن. من نشستم و لیوانی آب به بنده دادند؛ دوباره شرح واقعه را مو به مو برای خانم منشی گفتم. منشی گویا حرف‌های من را دوباره برای آقایی ترجمه می‌کرد البته به همین زبان شیرین فارسی.

در نهایت بدون اینکه فاکتور را با دقت نگاه کنند، گفتند چون شما ۳۰ درصدِ بیمه پایه را پرداخت نکرده‌اید، آتیه‌سازان از مبلغ فاکتورِ شما کم کرده و بقیه را به شما داده؛ در واقع به نوع بیمه و مازادِ درمان در فاکتور توجه نکردند و گفتند شما ۳۰ درصد بیمه اصلی را پرداخت نکرده‌اید و هیچ کاری نمی‌شود کرد؛ من هرچه تلاش کردم که فاکتور را به آن‌ها نشان بدهم و ثابت کنم که من ۳۰ درصد را داده‌ام و اتفاقاً اگر دقیق فاکتور را نگاه کنید توی آن نوشته، فایده‌ای نداشت؛ دیدم کاری از دستم برنمی‌آید گفتم کاش بازنشستگان را در دریا می‌ریختند و بیرون آمدم».

به اینجا که می‌رسد، سرش را بلند می‌کند، فاکتور را از جیبش بیرون می‌آورد و می‌گوید «آنها که متاسفانه خوب ندیدند، لااقل شما ببینید». در فاکتور نوشته شده که احمد قاسمی ۳۰ درصد بیمه پایه را پرداخته اما از ۷۰ درصدی که باید بیمه تکمیلی می‌پرداخت، مبلغی را کسر کرده‌اند....

یک  صبح  تا   عصر  دوندگی...

قاسمی حرف‌هایش را ادامه می‌دهد: «من ساکن شهران هستم؛ و این وقایعی که برایتان تعریف کردم یک روز از ساعت ۷:۳۰ صبح تا یکِ ظهر اتفاق افتاد؛ بعد از کانون عالی، خسته و کوفته به طرف خانه راه افتادم؛ ساعت ۳ بعدازظهر تشنه و گرسنه بدون نتیجه به منزل رسیدم. تمام آن روز را دوندگی کردم، پشت درهای بسته ایستادم و اجازه گرفتم، از این دفتر به آن دفتر رفتم اما آخرِ روز بازهم به هیچ پاسخ قانع‌کننده‌ای نرسیدم....».

این بازنشسته روایتش همینجا به پایان می‌رسد اما غصه‌ها و دردسرهایش نه. وقتی راه می‌افتد برود لحظه‌ای درنگ می‌کند، در میانه‌های یک صبح تقریباً سرد پاییزی، برای ثانیه‌ای صدایش گرم می‌شود: «این واقعه را که برای شما تعریف کردم اگر صلاح دانستید چاپ کنید تا بقیه بازنشستگان هم در جریان قرار بگیرند....»