شکست طرح پیشنهادی مصر برای تشکیل ناتوی عربی

عصرایران: دیپلمات‌های مصری به "میدل ایست آی" گفتند که طرح مصر برای تشکیل نیروی دفاعی عربی به سبک ناتو در اجلاس این هفته دوحه توسط قطر و امارات متحده عربی مسدود شد.

وبگاه "میدل ایست آی" در خبری اختصاصی به نقل از یک دیپلمات ارشد مصری نوشت: "مصر یک نیروی دفاعی منطقه‌ای را تحت پیمان همکاری مشترک دفاعی و اقتصادی 1950 پیشنهاد داد که هدف آن ایجاد یک اتحاد واکنش سریع برای محافظت از کشورهای عضو در برابر تهدیدات خارجی، به ویژه اسرائیل بود. اما قطر و امارات متحده عربی این طرح را رد کردند."

این دیپلمات افزود: " بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر، این پیشنهاد را به عنوان یک گام دفاعی برای محافظت از منطقه بدون تکیه بر قدرت‌های خارجی به همتایان خلیج فارس خود ارائه کرد."

به گفته این مقام ارشد، اختلاف اصلی بر سر رهبری بود: عربستان سعودی می‌خواست فرماندهی را به دست بگیرد، در حالی که مصر استدلال می‌کرد که با توجه به تجربه نظامی طولانی خود، بهترین نامزد برای رهبری چنین ائتلافی است. 

با این حال، چند روز بعد، عربستان سعودی در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده در خلیج فارس در مورد تمایل ایالات متحده برای مهار تجاوزگری اسرائیل، یک پیمان دفاعی متقابل با پاکستانِ مسلح به سلاح هسته‌ای امضا کرد.

وی توضیح داد: " کشورهای خلیج فارس همچنین ایران یا ترکیه را نیز از این امر مستثنی کردند. در نهایت، آنها تصمیم گرفتند این موضوع را به شورای دفاعی خود محدود کنند."

این دیپلمات گفت، در همین حال، عبدالفتاح السیسی، پس از رد پیشنهاد کشورهای خلیج فارس، دوحه را "عمیقا ناامید" ترک کرد.

این اجلاس که در 15 سپتامبر برگزار شد و رهبران اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی (OIC) را گرد هم آورد، چندین کشور را ناراضی کرد. این گردهمایی چند روز پس از حمله اسرائیل به رهبری حماس در دوحه و کشته شدن 6 نفر برگزار شد.

این دیپلمات گفت مصر امیدوار بود گام‌های مشخصی برداشته شود، یا حداقل موضع روشنی اتخاذ شود که خواستار پایان دادن به نسل‌کشی اسرائیل در غزه و رد هرگونه کوچ اجباری فلسطینی‌ها به صحرای سینا شود.

نفوذ آمریکا

علیرغم هدف این اجلاس که ارائه یک جبهه متحد عربی-اسلامی بود، نفوذ آمریکا نتیجه را شکل داد و اقدامات اعراب را به بیانیه‌های حمایت از غزه و محکومیت اسرائیل محدود کرد.

یک دیپلمات ارشد مصری دیگر به میدل ایست آی گفت: " یک هیات قطری با پیام‌هایی به کشورهای عربی از واشنگتن بازگشت و تأکید کرد که هیچ قطعنامه‌ای علیه اسرائیل نباید تصویب شود."

او افزود: "آمریکایی‌ها قول دادند که دونالد ترامپ بحران را مدیریت کرده و مانع از حملات مشابه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به یک کشور دیگر خلیج فارس شود. اماراتی‌ها قویا از این موضع حمایت کردند."

این دیپلمات توضیح داد که سایر کشورهای عربی " وقتی موضع قطر، که مورد حمایت امارات متحده عربی بود، بر جلسه حاکم شد، خود را در تنگنا یافتند."

او گفت: " آنها تصمیم گرفتند که اکنون هر اقدامی علیه اسرائیل بیهوده خواهد بود و بهترین گزینه این است که ایالات متحده را برای اعمال فشار بر اسرائیل به منظور آتش‌بس در غزه تحت فشار قرار دهند."

وی افزود: " بیشتر این مذاکرات بین وزرای خارجه کشورهای خلیج فارس و همتای مصری آنها، عبدالعاطی، پشت درهای بسته در حاشیه اجلاس برگزار شد و علنی نشد."

بیانیه پایانی اجلاس، حمله اسرائیل به دوحه را محکوم کرد، اما فاقد اقدام عملی ملموس بود و بار دیگر اختلافات بین کشورهای عربی در مورد نحوه واکنش به اسرائیل و جنگ غزه را برجسته کرد. برای مصر، این نتیجه، حس انزوا در ائتلاف گسترده‌تر عرب را برجسته کرد. 

یک تحلیلگر برجسته سیاسی گفت که رد پیشنهاد سیسی " اختلافات عمیق در جهان عرب بر سر چگونگی مقابله با اسرائیل" را آشکار کرد.

این تحلیلگر که نخواست نامش فاش شود به میدل ایست آی گفت: " این اجلاس فقط با تشکیل جلسه شورای دفاع خلیج فارس موافقت کرد، نشانه روشنی برای قاهره مبنی بر اینکه کشورهای خلیج فارس تمایلی به حمایت از مصر ندارند."

شکست طرح پیشنهادی مصر برای تشکیل ناتوی عربی 

وی افزود:" برای مصر، این نتیجه در زمانی که تهدیدات اسرائیل فراتر از غزه گسترش یافته است، یک عقب‌گرد بود. سیسی امیدوار بود مصر را به عنوان رهبر دفاع عربی و اسلامی مطرح کند، اما این اجلاس بدون هیچ تعهد قاطعی به پایان رسید."

در یک تشدید قابل توجه، سیسی اسرائیل را به عنوان "دشمن" توصیف کرد، اولین باری که از زمان روی کار آمدن در سال 2014 چنین کاری انجام داده است، که نشان دهنده احساس تهدید فزاینده قاهره است.

این تحلیلگر گفت: " تهدیدهای اسرائیل برای هدف قرار دادن رهبران حماس در قاهره و آوارگی احتمالی فلسطینی‌ها به شمال صحرای سینا، مصر را عمیقا نگران کرده است."