بدترین خودروهای وارداتی که نباید سمتشان رفت

فرارو: بازار خودروهای وارداتی کشور به صحنه‌ای از بدعهدی، حذف هدفمند امکانات و افزایش‌های غیرشفاف قیمت بدل شده است. 

حجم بی‌سابقه تغییرات ناگهانی در مشخصات فنی از حذف امکانات اساسی گرفته تا تحویل مدل‌های غیرهمخوان با تعهد اولیه و افزایش قیمت‌های بی‌ضابطه پس از عقد قرارداد با واردکننده، ده‌ها پرونده حقوقی علیه واردکنندگان خودرو را در سازمان‌های حمایت و وزارت صمت گشوده است. از کیا K۵ تا لکسوس NX و تویوتا BZ۴ هر کدام به دلایلی متفاوت جای خود را در لیست بدترین وارداتی‌ها تثبیت کرده‌اند. در ادامه 9 خودرو پرحاشیه سال 1404 معرفی خواهند شد.

کیا K۵

کیا K5 وارداتی یا همان کیا اپتیما به نمادی از نارضایتی خریداران بدل شد؛ این خودرو که قرار بود بصورت فول‌آپشن به دست مشتریان برسد و حتی قرارداد آن امضا شده بود، با پایه‌ترین‌ترین امکانات عرضه شد.  نسخه تحویلی هرمس خودرو در واقع همان کیا K5 لوآپشن بازار چین بود که بدون سقف پانوراما، گرمکن صندلی‌های عقب و سنسور پارک ۳۶۰ درجه وارد بازار شد. علاوه بر این، نحوه قیمت‌گذاری هم حاشیه‌ساز شد؛ نسخه فول‌آپشن 2.6 میلیارد قیمت خورده بود اما هرمس خودرو مدل‌های کم‌آپشن کیا را با مبلغ 3.049 میلیارد تحویل داد. حتی برخی گزارش‌های رسانه‌ای از مغایرت در برچسب فنی خودروهای سری دوم K5 Deluxe هرمس خبر می‌دهند؛ نسخه‌هایی که به‌جای برچسب کارخانه‌ای کره‌ای حاوی شناسه مدل و شماره موتور با پیشوند JF611، برچسب داخلی فارسی‌سازی‌شده دریافت کرده‌اند و در آن بخشی از مشخصات فنی نسخه صادراتی از جمله نوع گیربکس ۸ AT Sport حذف شده ‌است. همین تفاوت ظاهری زمینه شائبه تعویض برچسب فنی و نصب لیبل ثانویه پس از ورود را فراهم کرده؛ موضوعی که اکنون در وزارت صمت تحت عنوان «احتمال مونتاژ نیمه‌داخلی بدون مجوز» در حال بررسی رسمی است.

کیا اسپورتیج

کیا اسپورتیج GT Line وارداتی هم از دو زاویه نمره منفی می‌گیرد. دو واردکننده تجربه تلخی برای خریداران کیا اسپورتیج رقم زدند. کوشا خودرو با تاخیر چهارماهه تحویل خودرو از فروردین تا پایان تیرماه و همچنین الزام خریداران به امضای اقرارنامه انصراف از شکایت با اعتراضات گسترده مواجه شد. این شرکت حتی بخشی از آپشن‌ها از جمله سیستم هشدار نقطه کور و هد‌لایت آداپتیو را از نسخه تحویلی حذف کرد. شمار شکایت‌های ثبت‌شده علیه کوشا تا مرداد به بیش از ۲۷۰ مورد رسید و برای چند هفته در صدر جدول نارضایتی واردکنندگان ۱۴۰۴ قرار گرفت. هرمس خودرو علاوه بر ناهموار ساختن مسیر تحویل کیا اپیتما، تیپ اسپورتیج را هم با حواشی بسیاری همراه کرد. فاصله قیمتی اسپورتیج‌های هرمس و مدل‌های مشابه در شرکت‌های رقیب بیش از یک میلیارد تومان بود. علت این اخلاف فاحش قیمت نیز در ثبت اشتباه تجهیزات غیراستاندارد مانند صندوق برقی و دوربین ۳۶۰ درجه به‌عنوان آپشن رسمی نهفته است؛ اقدامی که قیمت تمام‌شده اسپورتیج را بطور مصنوعی تا 4.9 میلیارد تومان بالا برد.

تویوتا کرولا

تویوتا کرولا وارداتی سایپا هم امسال گل کاشت! خودرویی که قرار بود نماد بازگشت برند تویوتا به کشور باشد اما به‌دلیل ایرادات جدی در نحوه تحویل و قیمت‌گذاری، جای خود را در لیست بدترین خودروهای سال تثبیت کرد.  طبق قراردادهای فروش‌فروردین، سایپا وعده فروش نسخه هیبریدی کرولا با آپشن‌های کامل شامل نمایشگر ۱۰ اینچی، حسگر باران و رادار جلو را داده بود، در حالی که تویوتاهای تحویلی تیر و مرداد در نسخه پایه با موتور ۱.۶ لیتری غیرهیبرید و بدون رادار بودند. همین اختلاف سطح آپشن‌ها به ثبت بیش از ۱۸۰ مورد شکایت انجامید. افزون بر این، نحوه اعلام قیمت نهایی نیز جنجال‌آفرین شد؛ سایپا پس از تاخیر در ترخیص، قیمت نهایی را حدود ۲۹۵ میلیون بیشتر از پیش‌فروش زمستان اعلام کرد و دلیل آن را افزایش تعرفه ارزی و هزینه بیمه ساحلی دانست، در حالی که بسیاری از خریداران قرارداد قیمت قطعی امضا کرده بودند.  همچنین هنگام تحویل نخستین محموله، ضعف جدی نرم‌افزاری تویوتا کرولاهای سایپا و مشکل اتصال بلوتوث در شرایط استاندارد گزارش شد. 

لکسوس NX

قیمت نهایی لکسوس NX اریک موتور هنگام تحویل از رقم قراردادی 5.85 میلیارد به ۶.23 میلیارد تومان افزایش یافت؛ رشدی نزدیک به ۳۸۰ میلیون تومان (۶.۵ درصد).  همچنین دو آپشن اصلی نمایش سر بالا(HUD) و گرمکن فرمان در نسخه‌های تحویلی حذف شده بود. شماری از خریداران هم خودرو خود را با فاکتورهای اصلاح‌شده و بدون اطلاع قبلی تحویل گرفتند. بطوریکه ‌اکنون پرونده این تخلف با عنوان رسمی «عدم تطابق تجهیزات تحویلی با قرارداد» در سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در حال رسیدگی است.

لکسوس RX

قیمت نهایی لکسوس RX ۵۰۰h وارداتی اریک موتور از ۷.14 میلیارد در قراردادهای زمستان ۱۴۰۳ به حدود ۷.58 میلیارد تومان افزایش یافته که رشدی نزدیک به ۴۴۰ میلیون تومان را نشان می‌دهد.  در کنار این، اصلی‌ترین انتقاد خریداران به ضعف خدمات پس از فروش و کمبود قطعات بدنه مربوط می‌شود. مالکان نسخه‌های تحویلی خرداد و تیر ۱۴۰۴ گزارش‌هایی از عدم موجودی قطعاتی مانند چراغ جلو، مه‌شکن و سپر در انبار ثبت کرده‌اند که تهیه آن‌ها بین ۴۵ تا ۶۰ روز طول کشیده است. 

نیسان جوک

شرکت برساوش موتور در پاییز 1403 وعده واردات نیسان جوک اصل ژاپنی را داد و حتی در اسناد اولیه نوع خودرو به‌صورت «وارداتی CBU» درج شده بود‌. همزمان با تحویل اما خریداران متوجه شماره شناسایی (VIN) با پیشوند «SJN» و برچسب فنی داخلی «BPJ‑TBR» شدند. عباراتی که از مونتاژ این خودرو در خط CKD گروه سایپا تبریز حکایت دارند. اسناد وزارت صمت نیز نشان می‌دهد هیچ مجوز واردات رسمی برای جوک CBU  در سال ۱۴۰۳ ثبت نشده و پروژه به‌صورت داخلی تغییر مسیر داده است‌. بدین‌ترتیب، خریداران علاوه بر تحویل نسخه‌های مونتاژ داخل، با ایرادهایی همچون ناهماهنگی مشخص در بخش ستون C و نشتی جزئی آب از درز سقف مواجه شدند.

ون کارنیوال

هرمس خودرو در مرحله پیش‌فروش وعده نسخه فول‌آپشن با سیستم تهویه مستقل ردیف سوم و ظرفیت هشت‌نفره داده بود اما در تحویل نهایی، خودرو با حذف تهویه ردیف سوم، کاهش صندلی‌ها به شش عدد و تریم داخلی ساده‌تر عرضه شد.  قیمت ون کارنیوال 2025 بیش از ۴۷۰ میلیون تومان نسبت به قرارداد اولیه افزایش یافت و پروسه تحویل آن نیز با تاخیر دو‌ماهه همراه شد.  نسخه‌های تحویلی کارنیوال هم مانند پرونده K5 از پیشوند فنی VIN JF611 استفاده کرده‌اندکه احتمال مونتاژ نیمه‌داخلی بدون مجوز رسمی را تقویت می‌کند. همچنین بخشی از تحویلی‌های فروردین دارای نقص در سیستم اندروید خودرو بوده‌اند. 

تویوتا BZ۴

نخستین کراس‌اوور تمام‌برقی تویوتا در ایران از همان ابتدا با چند ابهام جدی روبه‌رو شد. تعداد واقعی خودروهای واردشده به کشور کمتر از ۲۰ دستگاه بود و اغلب نمونه‌ها به صورت نمایشی یا برای آزمایش‌های فنی در اختیار نمایندگی‌ها قرار گرفتند، نه برای فروش عمومی.  علاوه بر این، نسخه‌های عرضه‌شده فاقد نرم‌افزار کامل ناوبری تویوتا Smart Connect بودند و دسترسی به سرویس‌های ابری در ایران به طور کامل مسدود ماند.  همچنین افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و اصلاح تعرفه انرژی، قیمت نهایی را از رقم ۳.۱۸ میلیارد پیش‌فروش به محدوده ۳.۶ میلیارد تومان نزدیک کرد. 

تویوتا BZ۳  

سدان تمام‌برقی تویوتا و بی‌وای‌دی چین در حد نمونه آزمایشی به کشور رسید و پروژه فروش عمومی آن متوقف شد. دلیل توقف پروژه واردات تویوتا BZ۳، اختلاف میان طرف‌های چینی و ژاپنی بر سر منبع تامین باتری Blade بود که در نهایت مانع صدور مجوز نهایی وزارت صمت برای واردات انبوه شد.  برد این مدل ۵۲۰ کیلومتر بود اما بررسی‌های فنی داخلی نشان داد که برد واقعی خودرو در شرایط آزمایشی ایران حدود ۴۴۰ کیلومتر است و بدین ترتیب از محدوده استاندارد اعلامی تویوتا پایین‌تر قرار گرفت. در حال حاضر تنها دو دستگاه از این خودرو به عنوان نمونه فنی در محوطه آزمایشی ایرتویا نگهداری می‌شود و عرضه عمومی آن تا اطلاع بعدی به حالت تعلیق درآمده است.