دخانیات به نفس نفس افتاد

اقتصاد نیوز: تولید سیگار در شرکت دخانیات ایران به پایین ترین حد خود ظرف سال های اخیر رسید.

فروش شرکت دخانیات ایران که تا چندی پیش یکی از سوده‌ترین صنایع کشور بود، به دلیل تغییر مکرر مدیران و منفک شدن از وزارت صنعت کاهش شدیدی یافته است.

آمار تولید در سه ماه نخست امسال نشان می‌دهد که تولید انواع سیگار در کشور دو سوم کاهش یافته و واحدهای تولید سیگار در کشور به دلیل کمبود نقدینگی و وارد نشدن مواد اولیه تنها با ۳۰ درصد ظرفیت خود مشغول به کار هستند.

تولید سیگار در سه ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۵۱ درصد کاهش داشته است. طی فصل بهار حدود ۳/۱ میلیارد نخ انواع سیگار با برندهای ملی به تولید رسیده و علاوه بر آن نیز واحدهای تولید سیگار در کشور نزدیک به ۵/۱ میلیارد نخ انواع سیگارها با برند مشارکتی را به تولید رسانده اند.

از این رو در سه ماه نخست امسال در مجموع ۸/۲ میلیارد نخ انواع سیگار با برندهای ملی و مشارکتی در کشور به تولید رسیده و این میزان تولید در حالی صورت گرفته که ظرفیت تولید سیگار در کارخانه های کشور ماهانه در حدود ۳ میلیارد نخ است.

در حقیقت اگر واحدهای تولید سیگار در کشور با ظرفیت حداکثری خود به تولید می‌پرداختند از ابتدای فرورردین تا پایان خرداد ماه باید نزدیک به ۹ میلیارد نخ سیگار در کشور به تولید می‌رسید.

این آمار نشان می دهد صنعت دخانیات کشور هم اکنون با یک سوم ظرفیت خود به تولید انواع سیگار مشغول است که این موضوع سبب شده تا در خلاء محصولات داخلی، بازار سیگار کشور از سیگارهای قاچاق اشباع شود.

برخی کارشناسان کاهش شدید تولید سیگار در ایران را به دلیل واگذاری این شرکت به نهادهای غیر تخصصی، تغییرات مدیریتی و کاهش واردات مواد اولیه می دانند.

مواد غیر توتونی، فیلتر، کاغذ سیگار و پوشش آلومینیومی لفاف از مهم ترین کالاهایی واسطه ای وارداتی هستند که در تولید سیگار به کار برده می شوند. تضعیف نقدینگی شرکت دخانیات و ناتوانی این شرکت در تامین ارز مورد نیاز برای واردات این مواد، از مهم ترین دلایل کاهش واردات مواد اولیه مورد نیاز در تولید سیگار عنوان شده است.

کاهش شدید فروش

از دخانیات خبر می‌رسد که میزان فروش این شرکت از ۸۰ میلیارد تومان در ماه به حدود ۱۰ میلیارد تومان کاهش یافته که این موضوع بر روی حقوق و مزایای کارگران شرکت تاثیر مستقیمی گذاشته و کار را به جایی رسانده که کلیه اضافه‌کاری‌ها و مزایای مشابه قطع شده تا این شرکت فقط بتواند حقوق کارکنان خود را سر موقع پرداخت کند.

درآمد سالانه دخانیات در سال‌های گذشته بالای هزار میلیارد تومان می رسید که اکنون بسیار کاهش یافته و با در نظر گرفتن فروش ۱۰ میلیارد تومانی در ماه می توان گفت تا پایان سال امسال در صورت ادامه چنین روندی درآمد دخانیات به زیر ۱۵۰ میلیارد تومان می رسد که برای شرکتی عظیمی چون دخانیات بسیار وحشتناک است.

به وجود آمدن چنین وضعیتی را می توان در تغییرات مدیریتی و واگذاری دخانیات به صندوق بازنشستگی فولاد جستجو کرد. شرکت دخانیات ایران در دولت قبل میان سه گروه تقسیم شد. ۵۵ درصد سهام آن به خاطر بدهی دولت به صندوق بازنشستگی صنعت فولاد کشور واگذار شد، ۴۰ درصد به سهام عدالت اختصاص یافت و ۵ درصد نیز به عنوان سهام ترجیحی در اختیار کارکنان این شرکت قرار گرفت.

با اینکه ۵۵ درصد این سهام در اختیار صندوق بازنشستگی فولاد است اما این صندوق در پرداخت مطالبات خود به ۸۰ هزار بازنشسته صنعت فولاد کشور کاسه چه کنم در دست گرفته است. اوضاع مالی این صندوق به قدری بحرانی است که برخی از اعضای آن در اعتراض به پرداخت نشدن مطالباتشان دوشنبه، پنجم اسفند ماه مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند.

سرپرستی شرکت دخانیات ایران که روزگاری به لحاظ درآمدزایی جزو شرکت های سوده و پردرآمد کشور بود، به صندوقی واگذار شده که خود یکی از بزرگترین بدهکاران به بازنشستگان کشور است. حال با چنین شرایطی می توان امیدوار بود که این صنعت با توجه به آنکه برای کالای تولیدی اش همواره تقاضا وجود داشته، بتواند به ریل توسعه و درآمدزایی بازگردد؟

امید به بازگشت رونق

هیات مدیره شرکت دخانیات ایران چندی پیش پس از کش و قوس فراوان محمدحسین برخوردار را به عنوان مدیر عامل جدید این شرکت انتخاب کرد تا بتواند ثبات مدیریتی را به این شرکت باز گرداند.

بر اساس اطلاعات کسب شده، برخوردار به پیشنهاد برخی اعضای هیات دولت نظیر محمد نهاوندیان، رئیس دفتر و اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری به هیات مدیره این شرکت معرفی شده و آنها همزمان با عقب‌نشینی محمدرضا سراج القوم، گزینه قبلی خود، از مدیرعاملی پذیرفته‌اند تا برخوردار را به عنوان مدیر عامل جدید این شرکت معرفی کنند.

اما این پرسش مطرح شده که برخوردار کیست و تا کنون چه فعالیت‌هایی را در کارنامه خود داشته است. محمدحسین برخوردار یکی از فعالان اقتصادی کشور و مالک شرکت سام‌ الکترونیک است که به مونتاژ محصولات صوتی، تصویری و الکترونیکی سامسونگ کره در ایران می پردازد.

تشابه اسمی او با محمدتقی برخوردار، تاجر خوشنام و بنیانگذار شرکت پارس الکترونیک سبب شده که برخی او را فرزند محمدتقی بنامند در حالی که این دو هیچ نسبتی با هم ندارند و فرزندان محمدتقی برخوردار در انگلستان زندگی می‌کنند.

مدیر عامل کنونی شرکت دخانیات در حالی به عنوان مدیر عامل جدید این شرکت معرفی شده که در انتخابات سال پیش هیات نمایندگان اتاق تهران توانست به عنوان نماینده بخش صنعت بار دیگر وارد اتاق تهران شود. او ریاست مجمع عالی واردات را بر عهده دارد و به عنوان مدیر بخش خصوصی همواره منتقد برخی از سیاست دولت‌های مختلف بر می گردد.

اما نسبت برخوردار با صنعت دخانیات چیست. تنها ردپایی که می‌توان در این زمینه یافت به مصاحبه آبان ماه سال گذشته او با روزنامه جهان صنعت است که در آن از واردات رسمی سیگار به ایران حمایت کرده و گفته است اگر مارلبرو بخواهد در ایران به تولید سیگار بپردازد باعث ایجاد اشتغال خواهد بود.

برخوردار اگرچه از مدیران موفق بخش خصوصی به شمار می‌آید اما حضور او به عنوان در شرکتی شبه دولتی سبب شده این پرسش به وجود آید که اصولا نسبت این فعال صنعتی با شرکتی پر حاشیه مانند دخانیات چه می‌تواند باشد؟