لاریجانی دهه ۹۰ در مسیر هاشمی دهه ۶۰

عصر ایران: «بنده به آیت‌الله موحدی کرمانی عرض کردم که من از روحانیت حمایت می‌کنم اما طبیعتاً به‌دلیل مسئولیتم در قوه مقننه نمی‌توانم حضور داشته باشم، همانطور که در سازوکارهای قبلی نیز هیچ رئیس قوه‌ای حضور نداشته است. الان اگر رئیس قوه مجریه نیز در چنین مجموعه‌هایی حضور داشته باشد، حتما شما انتقاد می‌کنید. البته بنده اگر حزب داشتم، بواسطه حزب می‌توانستم شرکت کنم اما حزبی هم ندارم. با روحانی جلسه نداشتم و بنده اساساً این کار را نادرست می‌دانم و با مجلس مولود دولت مخالفم.»

سخنان بالا آخرین اظهارات علی لاریجانی در مورد وحدت با اصولگرایان و دولت برای انتخابات مجلس دهم است. رئیس اسبق صداوسیما تمام احتمالات در مورد خود را رد کرده و اعلام کرده است که در هیچ ائتلافی به عنوان رئیس مجلس شرکت نخواهد کرد.

سؤالی که بعد از این سخنان مطرح می‌شود این است که چرا لاریجانی دوست ندارد وارد بازی ائتلاف‌ها شود؟ برای پاسخ، باید رفتار دو سال اخیر او را بررسی کنیم. لاریجانی در فضای سیاسی ایران به عنوان یک چهره اصولگرا شناخته می‌شود. او در دو مجلس اصولگرای هشتم و نهم رئیس مجلس بوده و حتی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ به عنوان نامزد نهایی شورای هماهنگی اصولگرایان وارد کارزار رقابت شده بود.

لاریجانی اصولگرا بعد از روی کارآمدن روحانی اما دچار یک تغییر رویه بزرگ شد. او که از مخالفان سرسخت احمدی‌نژاد و دولتش بود، حتی با او در «یکشنبه سیاه معروف مجلس نهم» درگیری لفظی پیدا کرد، دولت روحانی را نماد عقلانیت در کشور می‌دید و بر این باور است که عقلانیت روحانی می‌تواند کشور را به مسیر درست خود هدایت کند.

بدین ترتیب لاریجانی در سپهر سیاست ایران تبدیل به یک اصولگرای طرفدار اعتدال شد. کسی که در اکثر اختلافات دولت و مجلس به‌ویژه در ماجرای برجام طرف اعتدال را گرفته و برای دفاع از روحانی تمام‌قد وارد صحنه شده است.

این لاریجانی با این ویژگی‌ها گزینه مطرح و اصلی اصولگرایان و اعتدالیون برای انتخابات پارلمان دهم است و دو جریان سعی می‌کنند او را وارد سازوکار وحدت خود کنند. می‌شود گفت جنس لاریجانی در بازار انتخابات ایران بیش از همه خریدار دارد و اکثر گروه‌ها سعی می‌کنند با او به نقطه‌نظر مشترک برسند.

لاریجانی اما نشان داده است که در این سال‌ها درس سیاست را به خوبی آموخته است. او که باعث شد حداد عادل تنها رئیس مجلس یک دوره‌ای جمهوری اسلامی شود و احمدی‌نژاد همیشه به وی به چشم یک رقیب جدی نگاه کند حالا تصمیم گرفته است در جریان انتخابات وارد بازی‌های حزبی و جریانی نشود.

رئیس مجلس‌های هشتم و نهم دوست ندارد در انتخابات پارلمان دهم با بیرق یک جریان خاص وارد کارزار رقابت شود. او بر این باور است که مجلس دهم بر خلاف سه مجلس گذشته که تماماً اصولگرا بودند، به احتمال قوی، یک مجلس مشارکتی است که اکثر جریان‌های سیاسی از معتدل تا تندرو در آن حضور دارند. در چنین مجلسی، ریاست به کسی می‌رسد که مورد وثوق تمام جریان‌ها باشد و ریاست او به باخت طرف مقابل تعبیر نشود.

اگر لاریجانی با پرچم اصولگرایان وارد انتخابات شود، رأی جریان طرفدار دولت را از دست می‌دهد و اگر با بیرق دولتی‌ها وارد شود، رأی دوستان اصولگرای خود را از دست می‌دهد به خاطر همین تصمیم گرفته است به هر دو جریان نه بگوید و به عنوان یک چهره مستقل وارد انتخابات شود تا تبدیل به جدی‌ترین گزینه برای ریاست مجلس دهم شود. هرچند که تا مشخص شدن ترکیب نهایی مجلس باید تا روزهای بعد از ۷ اسفند صبر کرد، چراکه اگر ترکیب مجلس به گونه‌ای دیگر رقم بخورد، تمام این معادلات برهم خواهند خورد.

می‌شود گفت که علی لاریجانی دهه ۹۰ در حال تبدیل شدن به یک سیاستمدار فراجناحی است که می‌تواند نقش یک میانجی‌گر سیاسی را میان جریان‌های مختلف در ایران بازی کند؛ نقشی که سال‌ها هاشمی رفسنجانی در سال ۶۰ ایفاگر آن بود.