کدام چهره رقیب روحانی در سال ۹۶ است؟

خبرآنلاین: خرداد سیاست‌زده کشور این روزها که تکلیف کلیدداران ۴ ساله بهارستان مشخص شده است، آبستن حال و هوای انتخاباتی دیگر است.

عمر دولت روحانی هنوز به پایان نرسیده اما نگاه‌ها بین سیاسیون می‌چرخند تا رقبای شیخ پاستور در سال ۹۶ را از هم اکنون شناسایی کرده و به صف کنند. رقبایی که شاید سبب شوند روحانی برخلاف اسلاف خود هاشمی رفسنجانی، خاتمی و احمدی نژاد یک رییس دولت چهارساله باشد و شاید هم رقبا در حد و اندازه کنار زدن رییس جمهور فعلی نباشند و این دولت هم عمرش به ۸ سال برسد.

از پاستور تا شهرداری، کمیته امداد و...

دایره نگاه‌ها گسترده است، اگر از افرادی چون محسن رضایی و قالیباف که پای ثابت چند انتخابات اخیر بوده‌اند بگذریم و اگر محمود احمدی‌نژاد را یک فرض متفاوت‌تر قلمداد کنیم، طیف گمانه زنی‌ها بر سر کاندیداهای احتمالی ریاست جمهوری سال ۹۶ از خود پاستور و برخی وزرای روحانی چون ظریف و قاضی زاده هاشمی شروع می‌شود و به چهره‌هایی چون سردار سلیمانی، عارف، لاریجانی، سعید جلیلی، احمد توکلی، ولایتی، فتاح، باهنر، ضرغامی و ... می رسد. برخی همچون لاریجانی، عارف و ولایتی به دلیل جایگاه مورد وثوق شان در جریان متبوعشان طی چند انتخابات اخیر همواره پای ثابت گمانه‌ها بوده‌اند و برخی چون فتاح، ظریف و ضرغامی کاندیداهایی نوظهورتر هستند.

شیخ در پاستور ماندگار می شود یا نه؟

روزشمار به پایان رسیدن دولت احمدی نژاد را نه فقط اصلاح طلبان که بسیاری از اصولگرایان هم زده بودند و منتظر بودند دوره دوم ریاست احمدی نژاد بر پاستور به پایان برسد، اصولگرایان دلخور بودند و اصلاح طلبان امیدوار به بازگشت به قدرت.

حسن روحانی مردی که در همه سالهای سیاست ورزی اش بِرَند اصولگرایانه همراه خود داشت اما انتخابات ۹۲ او را تبدیل به مردی در میانه دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب کرد. اصلاح طلبانی که سالها گوشه نشینی و عزلت را در دوران احمدی‌نژاد تجربه کرده بودند در تصمیمی استراتژیک به جای قرار گرفتن پشت سر عارف، مرد یکدست اصلاح گرایشان، به حمایت از حسن روحانی که شانس بیشتری برای کسب رای داشت برخواستند و در شرایطی که اصولگرایان با اما و اگر به شیخ دیپلمات می نگریستند درنهایت این حسن روحانی بود که کلید پاستور را تصاحب کرد.

حال ۳ سال از آن زمان می گذرد و حسن روحانی در پایان عمر دولتش باید خود را آماده کارزار رقابتی دیگر کند. بسیاری مذاکرات هسته‌ای را نقطه قوت کارنامه دولت داری روحانی می‌دانند و معتقد به آنند که شیخ برای ۴ سال دیگر در پاستور باقی خواهد ماند، دیگرانی هم از جنس دلواپسان هستند که دولت روحانی را دولت یک دوره ای می دانند. اصلاح طلبان اما در تریبون‌ها همچنان خود را حامی روحانی معرفی کرده و او را گزینه اصلی خود در سال ۹۶ می‌دانند. اصولگرایان همچون سال ۹۲ با اما و اگر به روحانی می‌نگرند و هنوز منتظرند تا عملکرد دولت طی یک سال آینده را مشاهده کنند. شیخ در پاستور می‌ماند یا نه؟ باید منتظر خرداد ۹۶ بود.

عارف؛ مرد انصراف، رییس مجلس یا رییس جمهور؟

«مرد انصراف»؛ این لقبی بود که از سال ۹۲ به محمدرضا عارف داده شد، اصلاح طلبان انصراف او را اخلاق گرایانه می‌دانستند و اصولگرایان این انصراف را از سر اجبار. ماجرا هرچه بود آن انتخابات، عارف را بعد از سالها سکوت تبدیل به مردی فعال و پر جنب و جوش در سیاست تبدیل کرد. حزبش را تشکیل داد و قدم بعدی را با کاندیداتوری در انتخابات مجلس برداشت. اینبار تلاش او نتیجه داد تا اگر گذارش به پاستور نیفتاد لااقل در مسیر بهارستان قرار گیرد. شاید از همین روست که در تلاش است اگر سودای ریاست جمهوریش محقق نشد لااقل بر کرسی قوه مقننه تکیه کند. برخی بر این اعتقادند مسیر یک سال بعد عارف از همین انتخابات ریاست مجلس رقم خواهد خورد و اگر عارف موفق به تکیه زدن بر کرسی ریاست مجلسی نشود بی میل نخواهد بود باردیگر آماده رزم آزمایی در میدان ریاست جمهوری گردد. امری که با توجه به حمایت‌های زودهنگام اصلاح طلبان از روحانی شاید چندان تصمیم عاقلانه ای برای عارف نباشد.

برادر محسن؛ هنوز سیاستمدار است یا....

آن زمان که لباس نظامی را از تن بیرون کرد تا وارد گود انتخابات ریاست جمهوری شود تلاش کرد خود را در قامت یک اقتصاددان به مردم بشناساند. برنامه های انتخاباتی او در هر دو دوره کاندیداتوری با درون مایه ای اقتصادی ارائه شد اما گویی سایه نظامی بودن آنقدر بر سر او بلند بود که به عقیده سیاسیون همان عاملی بر دور ماندن از صندلی ریاست پاستور شد.

بر تن کردن دوباره لباس نظامی گری این احتمال را مطرح کرده که شاید محسن رضایی زنگ پایان سیاست ورزی را زده است. با این وجود نام برادر محسن جدی یا طنز در بین کاندیداهای احتمالی ریاست جمهوری است. تا آنجا که در رسانه ملی مستقیما مورد سوالی دراینباره قرا ربگیرد. او پاسخ روشنی به این سوال نداد و به ذکر این جمله بسنده کرد که« در حال حاضر بنده دراختیار رهبر انقلاب هستم که هر ماموریتی بدهند اجرا می‌کنم.» البته او گریزی به آرزوهایش هم زد و گفت اگر رییس جمهور می شد از جهانگیری و ظریف در کابینه اش بهره می برد.

پایداری‌ها باز هم بر روی جلیلی ریسک می‌کنند؟

هنوز «مرد هسته ای دولت احمدی نژاد»؛ بود که به یکباره وارد ساختمان معروف خیابان فاطمی شد و نامش را در بین کاندیداهای ریاست جمهوری سال ۹۲ ثبت کرد. اعلام حضوری که بیش از اصلاح طلبان، خود اصولگرایان که هم طیفان سیاسی جلیلی بودند را به شوک برد. او اما از مسیری که آغاز کرده بود عقب ننشست تا آنجا که در نهایت کاندیدای پایداری‌ها در انتخابات آن سال شد. شکست اولین دستاورد حضور جلیلی در انتخابات ریاست جمهوری بود.

جلیلی که بارها و بارها در ایام مناظرات انتخاباتی از سوی حسن روحانی بخاطر دوران مذاکراتش مورد نقد قرار گرفته بود، بعد از روی کار آمدن روحانی تبدیل به منتقد دلواپس دولت شد. دیگر آن مرد آرام روزهای مذاکرات نبود و تریبون هایش گاها جنجالی می‌شد. مواضع یک سال اخیر او در انتقادات بی پروا از مذاکرات هسته ای و مشی دولت در سیاست خارجی سبب شده است که بسیاری او را کاندیدای بالقوه برای انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ بدانند. به عقیده تحلیلگران جلیلی اگرچه شاید نتواند حمایت همه اصولگرایان را کسب کند ولی پایداری‌ها هنوز هم می توانند از حامیان پروپاقرص او در انتخابات باشند. هرچند پایداری ها تلاش زیادی را برای به صحنه آوردن احمدی نژاد آغاز کرده اند اما بر فرض آنکه احمدی نژاد منهای مشایی تحقق پیدا نکند، جلیلی یک گزینه جدی برای پایداری ها در سال ۹۶ خواهد بود.

حمله گازانبری سردار پایتخت به شیخ پاستور

۲۰۰ هزار رای سردار پایتخت را در دومین تجربه کاندیداتوری اش در انتخابات ریاست جمهوری با ناکامی روبرو کرد و باز هم نگذاشت پایش به پاستور برسد. قالیباف که بعد از ناکامی در سال ۸۴، به صندلی ریاست ساختمان بهشت قانع شد و البته پرش بلندی برای سیاست ورزی او بود ولی سودای ریاست جمهوری او را رها نکرد تا سال ۹۲ شانس خود را باز هم بیازماید. شانسی که بر وقف مرادش نشد. قالیباف اما در ۳ سال گذشته عمر دولت روحانی چندان آرام و بی توجه به دولت حرکت نکرده و هرجا که می توانسته کنایه ای را روانه دولت کرده است. او در همین روزهای اخیر اینگونه به حسن روحانی کنایه زد که«اگر کسانی "کلیدشان" نتوانسته قفلی را باز کند، برای "کلیدشان" قفل جدید درست نکنند.»

شاید او بی‌میل نباشد در روزهایی که اصولگرایان چراغ به دست به دنبال کاندیدا می‌گردند باز هم شوالیه میدان شود. شاید سردار اینبار مغلوب حمله گازانبری حسن روحانی و آن ۲۰۰ هزار رای نشد.

سلام مرد قانون به پاستور؟

صندلی های بهارستان لااقل برای ۴ سال احمد توکلی، مرد تذکرات قانونی را به خود نخواهد دید، پربیراه نیست اگر فقدان حضور او و دیگر اصولگرایانی از جنس ابوترابی فرد یا مصباحی مقدم در مجلس دهم را هزینه بها دادن اصولگرایان به تندروهای این جریان بدانیم. ماجرای انتخابات هرچه بود احمد توکلی از ۷ خرداد فقط نماینده ادوار مجلس است. نماینده ای که پیشتر خود را در معرض رای مردم برای پاستورنشین شدن هم قرار داده بود ولی موفق به کسب رای نشد. شاید همین فراغت او از نمایندگی است که باعث شده انگشت اشاره به سوی او هم نشانه گرفته شود.

هرچند نماینده مردم تهران در مجلس نهم درباره احتمال کاندیداتوری‌اش برای ریاست‌جمهوری گفته که هنوز تصمیمی در این باره ندارد. پاسخی که با اما و شایدهایی همراه است، توکلی می آید یا نه؟

مردان محبوب روحانی رقیب‌اش می شوند؟

دایره گمانه زنی درباره رییس جمهور دوازدهم به درون پاستور هم کشیده شده است تا تحلیلگران حتی مردان دولت را مقابل رییس دولت قرار دهند. محمدجواد ظریف که بی شک مرد اول کابینه در ۳ سال گذشته بوده است به لطف مذاکرات نه فقط در صف کاندیداهای احتمالی گذاشته شده بلکه درخواست برای حضور او بارها از سوی سیاسیون مطرح شده است آنگونه که حتی زیباکلام از روحانی خواسته به نفع ظریف کناره گیری کند.

مرد خندان دولت که در بزنگاه‌ها تبدیل به سیاستمداری قاطع می‌شود در برابر این زمزمه ‌ای سیاسی هم یک «نه» قاطع گفته است.

اما فقط مرد دیپلمات دولت در تیر رس گمانه ها نیست، وزیر بهداشت دولت نیز به سبب اقداماتش در حوزه سلامت که بارها مورد تمجید قرار گرفته است، وارد تحلیل ها درباره انتخابات ریاست جمهوری هم شده است. برخی اقدامات وزیر دولت روحانی چون رفتن بین مردم و عمل رایگان چشم نیازمندان و ...را مقدمه حضورش در انتخابات ریاست جمهوری‌ می‌دانند. هرچندهمین اقدامات او را به چهره‌ای محبوب در بین اصولگرایان هم تبدیل کرده است. قاضی زاده اما این احتمالات را اخبار حاشیه‌ای می داند«خبر نامزدی من برای ریاست‌جمهوری حاشیه است.»

حدادعادل؛ در حسرت ریاست جمهوری می ماند؟

از مجلس ششم تا نهم؛ مسیر پر فراز و نشیبی برای ادیب پارلمان طی شد، روزهای عزلت نشینی مجلس ششم اصلاح طلب، روزهای اوج نشینی مجلس هفتم با نشستن بر کرسی ریاست مجلس و ایام حسرت مجالس هشتم و نهم که صندلی ریاست به جز علی لاریجانی کسی دیگر را به خود ندید.

حدادعادل بعد از ۱۲ سال بهارستان نشینی، به مانند هم طیفان دیگرش چون ابوترابی، توکلی، نادران، مصباحی مقدم و ... با صندلی های مجلس خداحافظی کردند تا ۳۰ اصلاح طلب بر صندلی نمایندگی تهران تکیه بزنند.

حدادعادل که بعد ناکامی در رقابت با لاریجانی بر سر کرسی ریاست پارلمان، شانس خود وارد میدان انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ کرده بود در نهایت مجبور به انصراف شد تا یک ناکامی در کارنامه سیاسی اش به ثبت برسد. دوری از پارلمان اما شاید ادیب سیاستمدار را وسوسه کند تا بار دیگر شانس خود را برای رییس جمهور شدن امتحان کند.

ضرغامی به جای احمدی نژاد می‌آید

همان سالهایی که کلید پاستور در دست احمدی نژاد مردِ برخواسته از جمعیت ایثارگران بود، سکانداری ساختمان شیشه ای جام جم هم در دست مردی دیگر از این تشکل نواصولگرا بود. شاید همین پیوند حزبی بود که سبب شده بود رسانه ملی دربست حامی دولت سابق شود. این روزها که آن مرد از پاستور رفته و ضرغامی هم با ساختمان شیشه ای جام جم خداحافظی کرده، بار دیگر نامشان کنار هم قرار داده شد و برخی ضرغامی را کاندیدای جایگزین احمدی نژادی ها در صورت عدم حضور مرد محبوب این طیف می دانند.

فتاح؛ گزینه ای کم رای برای ریاست جمهوری!

سال ۹۲ سال کثرت کاندیداهای اصولگرا در انتخابات ریاست جمهوری بود، از هر سوی این جریان یک کاندیدا پرچمش را بلند می کرد. پایداری‌ها که طبل فرقه افکنی‌شان در آن انتخابات بلندتر زده شده بود با چند گزینه احتمالی روبرو بودند. پرویز فتاح وزیر دولت احمدی‌نژاد هم در بین آن گزینه‌ها بود. قرعه اما به نام او نیفتاد و جلیلی کاندیدای نهایی شد. فتاح مدتی بعد سکاندار ساختمان کمیته امداد شد. شاید همان احتمالات سال ۹۲ است که او را گزینه احتمالی ریاست جمهوری سال ۹۶ کرده است. فتاح اما تاکید دارد« به هیچ وجه قصد شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آینده را ندارم.»

و اما یک محمود احمدی نژاد...

نمی شود از انتخابات ۹۶ حرف زد و نامی از محمود احمدی نژاد نبرد. هرچقدر هم که او در پاسخ به این سوال که کاندیدا می‌شود یا نه فقط لبخند بزند و هرچقدر هم اطرافیانش از عدم حضورش بگویند باز هم نمی توان پذیرفت تحرکات اخیر رییس دولت سابق و اطرافیانش خصوصا سفرهای استانی پی در پی‌، بدون پشتوانه انتخاباتی است.

احتمال حضور رییس جمهور سابق در انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ بعد از ناکامی نسبی اصولگرایان در انتخابات مجلس دهم بیش از گذشته شده است و زمزمه‌هایی در بین اصولگرایان برای به صحنه اوردن احمدی نژاد مطرح شنیده می‌شود. از یک سو تندروهایی از جنس حسینیان هستند که معتقد به شانس صددرصدی احمدی نژاد برای پیروزی مقابل روحانی هستند و از سویی دیگر افرادی چون محبیان؛ تئوری پرداز نزدیک به طیف سنتی اصولگرا که معتقد است اصولگرایان در حال حاضر چهره ای در حد و اندازه احمدی نژاد ندارند که بتواند حسن روحانی را شکست بدهد.