ریشه یابی بی اخلاقی سیاسی
محمدتقی فاضل میبدی؛ عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در روزنامه ایران نوشت: وجود فضای نقد سیاسی یکی از ضرورت‌های بنیادین هر نوع توسعه‌ای در جوامع مختلف است. این ارزیابی که معیشت و اقتصاد جامعه امری جدای از فضای نقدپذیری در اجتماع باشد، فرضیه‌ای است که به گواه تاریخ و تمام تجارب سیاسی و اجتماعی رد شده است.
محمدتقی فاضل میبدی؛ عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در روزنامه ایران نوشت: وجود فضای نقد سیاسی یکی از ضرورت‌های بنیادین هر نوع توسعه‌ای در جوامع مختلف است. این ارزیابی که معیشت و اقتصاد جامعه امری جدای از فضای نقدپذیری در اجتماع باشد، فرضیه‌ای است که به گواه تاریخ و تمام تجارب سیاسی و اجتماعی رد شده است.
رئیس جمهوری دیروز در سخنانی باز هم بر لزوم توجه به نقد سالم و البته تفکیک قائل شدن بین آن با افترا، تهمت، تخریب و دروغ سخن گفت. این سخن وقتی از زبان شخص دوم مملکت بیرون می‌آید، پیش از هر چیز نشانگر دو نکته بسیار مهم است؛ اول اینکه شیوه‌های غیراخلاقی نقد و مواجهه با مخالف در جامعه رایج است و دوم اینکه نشان می‌دهد دستگاه اجرایی نیز از فراگیر شدن این شیوه‌ها احساس فشار و آزار میکند.
علی‌الاصول در سیاست‌ورزی ایران دو آسیب مهم جای فرآیندهای اصولی و متمدن را گرفته است؛ یکی جایی که جای تهمت و افترا با نقد عوض می‌شود و دیگر جایی که نزاع و جنگ سیاسی به جای رقابت سیاسی می‌نشیند. حاصل آسیب اول برای کشور به حاشیه رفتن منطق و استدلال در مباحث مورد اختلاف است و نتیجه آسیب دوم به حاشیه رفتن امکان کانالیزه شدن نظر عمومی در اداره کشور.
در واقع باید گفت که بی‌اخلاقی سیاسی اول حاصل بسته شدن فضای استدلال و نقد منطقی و بعد از آن نتیجه تسلط زور بر مباحث فنی، کارشناسی و علمی است. علی‌الاصول در جامعه‌ای که امکان سخن گفتن و دفاع برای همگان در یک سطح عادلانه و آزادانه وجود دارد، امکان ظهور بی‌اخلاقی سیاسی و اجتماعی کاهش چشمگیری پیدا میکند.
چرا که ساز و کارهای حقوقی و مدنی در چنان وضعیتی امکان جدا کردن سره از ناسره را فراهم می‌کنند و افراد بازخورد رفتار خود را بسرعت و با شفافیت بالا در آینه جامعه می‌بینند. بر همین اساس ظهور بی‌اخلاقی و گسترش پدیده تهمت و تخریب دلیل دیگری هم دارد و آن بی‌ضرر بودن و بدون خطر بودنش برای کسانی است که متوسل به این روش می‌شوند.
حرف‌های آقای روحانی درخصوص ضرورت پرهیز از دوقطبی کردن جامعه و فاصله گرفتن رقابت‌های سیاسی از تخریب‌ها و بی‌اخلاقی‌ها کاملاً صحیح و بجا است. اما نکته اساسی اینجا می‌باشد که با تکیه کامل بر این‌چنین توصیه‌هایی نمی‌توان منتظر حاکم شدن فضای اخلاقی در جامعه بود. در واقع فراگیری اخلاق نیاز به توسعه و اصلاح ساختارها و قوانینی دارد که راه را برای بروز و نفوذ بی‌اخلاقی باز می‌گذارند.
تا زمانی که امکان نقد و اظهارنظر عادلانه در کشور به وجود نیاید و فضای رسانه‌های عمومی توازن و تعادل منطقی خود را پیدا نکنند، کسانی خواهند بود که بتوانند بدون نگرانی از هزینه‌های بعدی، آن طور که می‌خواهند و باب میل‌شان است، حرف بزنند و دیگران را متهم کنند. همین مورد را می‌توان درباره نظام حقوقی و اداری کشور هم توضیح داد.
در واقع دوقطبی مدنظر رئیس جمهوری از جایی ریشه می‌گیرد که در امکانات حقوقی و اجتماعی گروه‌های مختلف برای فعالیت و اظهارنظر دوقطبی‌های جدی به چشم می‌خورد که یک گروه را در اکثر مقاطع در جایگاه محق قضایا و جمعی دیگر را در جایگاه محکوم طبیعی قرار می‌دهد. اگر نگرانی از شیوع بی‌اخلاقی و تخریب و همین طور تعمیق دوقطبی‌ها در جامعه جدی باشد، مسائل گفته شده چیزی است که نیاز به توجه بسیار بیشتر و عمیق‌تری دارند.
رئیس جمهوری دیروز در سخنانی باز هم بر لزوم توجه به نقد سالم و البته تفکیک قائل شدن بین آن با افترا، تهمت، تخریب و دروغ سخن گفت. این سخن وقتی از زبان شخص دوم مملکت بیرون می‌آید، پیش از هر چیز نشانگر دو نکته بسیار مهم است؛ اول اینکه شیوه‌های غیراخلاقی نقد و مواجهه با مخالف در جامعه رایج است و دوم اینکه نشان می‌دهد دستگاه اجرایی نیز از فراگیر شدن این شیوه‌ها احساس فشار و آزار میکند.
علی‌الاصول در سیاست‌ورزی ایران دو آسیب مهم جای فرآیندهای اصولی و متمدن را گرفته است؛ یکی جایی که جای تهمت و افترا با نقد عوض می‌شود و دیگر جایی که نزاع و جنگ سیاسی به جای رقابت سیاسی می‌نشیند. حاصل آسیب اول برای کشور به حاشیه رفتن منطق و استدلال در مباحث مورد اختلاف است و نتیجه آسیب دوم به حاشیه رفتن امکان کانالیزه شدن نظر عمومی در اداره کشور.
در واقع باید گفت که بی‌اخلاقی سیاسی اول حاصل بسته شدن فضای استدلال و نقد منطقی و بعد از آن نتیجه تسلط زور بر مباحث فنی، کارشناسی و علمی است. علی‌الاصول در جامعه‌ای که امکان سخن گفتن و دفاع برای همگان در یک سطح عادلانه و آزادانه وجود دارد، امکان ظهور بی‌اخلاقی سیاسی و اجتماعی کاهش چشمگیری پیدا میکند.
چرا که ساز و کارهای حقوقی و مدنی در چنان وضعیتی امکان جدا کردن سره از ناسره را فراهم می‌کنند و افراد بازخورد رفتار خود را بسرعت و با شفافیت بالا در آینه جامعه می‌بینند. بر همین اساس ظهور بی‌اخلاقی و گسترش پدیده تهمت و تخریب دلیل دیگری هم دارد و آن بی‌ضرر بودن و بدون خطر بودنش برای کسانی است که متوسل به این روش می‌شوند.
حرف‌های آقای روحانی درخصوص ضرورت پرهیز از دوقطبی کردن جامعه و فاصله گرفتن رقابت‌های سیاسی از تخریب‌ها و بی‌اخلاقی‌ها کاملاً صحیح و بجا است. اما نکته اساسی اینجا می‌باشد که با تکیه کامل بر این‌چنین توصیه‌هایی نمی‌توان منتظر حاکم شدن فضای اخلاقی در جامعه بود. در واقع فراگیری اخلاق نیاز به توسعه و اصلاح ساختارها و قوانینی دارد که راه را برای بروز و نفوذ بی‌اخلاقی باز می‌گذارند.
تا زمانی که امکان نقد و اظهارنظر عادلانه در کشور به وجود نیاید و فضای رسانه‌های عمومی توازن و تعادل منطقی خود را پیدا نکنند، کسانی خواهند بود که بتوانند بدون نگرانی از هزینه‌های بعدی، آن طور که می‌خواهند و باب میل‌شان است، حرف بزنند و دیگران را متهم کنند. همین مورد را می‌توان درباره نظام حقوقی و اداری کشور هم توضیح داد.
در واقع دوقطبی مدنظر رئیس جمهوری از جایی ریشه می‌گیرد که در امکانات حقوقی و اجتماعی گروه‌های مختلف برای فعالیت و اظهارنظر دوقطبی‌های جدی به چشم می‌خورد که یک گروه را در اکثر مقاطع در جایگاه محق قضایا و جمعی دیگر را در جایگاه محکوم طبیعی قرار می‌دهد. اگر نگرانی از شیوع بی‌اخلاقی و تخریب و همین طور تعمیق دوقطبی‌ها در جامعه جدی باشد، مسائل گفته شده چیزی است که نیاز به توجه بسیار بیشتر و عمیق‌تری دارند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
وقتی رییس جمهوری عزیز اجازه انتقاد به همه بده همین میشه دیگه احترام حدی داره دکتر جان باید مثل احمدی نژاد حرف حرفه خودشه کسی نباید دخا لت کنه لجبازه