کری: لغو برجام عقلانی نيست

باشگاه خبرنگاران جوان: جان کری، در گفتگوی اختصاصی با شبکه تلویزیونی «سی‌بی‌اس» اعلام کرد: سیاست خارجی دولت اوباما براساس ارزش‌ها و منافع کشورمان بنا شد. مفتخرم که بگویم توانستیم آمریکا را امن نگه داریم و این کار را به خوبی انجام دادیم، به نظر من، توانستیم در مناطق بیشتر و بحران‌های بیشتری به صورت همزمان وارد کار شویم، تاثیر گذاری بیشتری در مقایسه با هر دولت دیگری در تاریخ آمریکا داشتیم، چه درباره ابولا، چه کره شمالی، که سخت‌ترین تحریم‌ها را با همراهی چین علیه این کشور اعمال کردیم، خواه درباره روسیه و اعمال تحریم‌ها علیه این کشور در خصوص اوکراین باشد یا خواه ادامه کار در افغانستان باشد؛ می‌توانم فهرستی طولانی برای شما ذکر کنم، توافق هسته با ایران، برچیدن تسلیحات شیمیایی از سوریه.

وی گفت: به باور من، ما توانستیم ارزش‌ها و منافع خود را حفظ کنیم، آنچه در دولت ترامپ روی خواهد داد این است که آنان با گزینه‌هایی واقعی روبرو می‌شوند نه اینکه هر روز درباره هر موضوعی بخواهند توییت کنند، انتخاب‌هایی واقعی که پیامدهایی واقعی و ملموس بر زندگی و مرگ روزمره دارد. به باور من،‌‌ همان ارزش‌ها و منافعی که ما را هدایت می‌کرد، در برابر اعضای جدید کابینه، رئیس جمهور و معاون وی قرار خواهند گرفت.

وزیر خارجه آمریکا در ادامه در اظهاراتی مغرضانه گفت: از این رو نمی‌توانم پیش‌بینی کنم که آن‌ها (اعضای دولت جدید آمریکا) چه کاری خواهند کرد ولی باور ندارم عقل سلیم حکم کند کارهایی را که انجام شده است، ملغی کنند. اگر بتوانید ایران را از «رسیدن به سلاح اتمی» بازدارید یا ما را در نقطه‌ای که درگیری‌های خاورمیانه از آن شروع شد حفظ کنید، به نظر من ارزش دارد. در ‌‌نهایت، درک خواهیم کرد که در این کار ارزشی وجود دارد.

جان کری درباره پیامدهای عقب‌نشینی احتمالی دولت ترامپ از توافق هسته‌ای گفت: بسیار خوب، اتفاق‌های بسیار بدی روی می‌دهد. اول اینکه اعتبار بین المللی ما افول می‌کند. این ما بودیم که این گفتگو‌ها را هدایت کردیم، درخواست برای این گفتگو‌ها را طرح نمودیم، اهمیت آن را فهمیدیم و از آنچه که می‌توانست یک تقابل گریزناپذیر برای منطقه باشد، دوری جستیم. ما توانستیم به وسیله گفتگو و یافتن راهی برای مسدود شدن همه راه‌های ایران برای «ساخت سلاح اتمی»، از همه این‌ها دوری بجوییم.

وی با مطرح کردن ادعاهایی علیه کشورمان گفت: حال اگر به یکباره از همه این‌ها عقب بکشیم، همه متحدانمان که در این تلاش‌ها به ما ملحق شدند شبهه‌ای بسیار جدی درباره رهبری آمریکا و قضاوت آمریکا خواهند داشت. ممکن است خود (کشورها بدون آمریکا) تصمیم به حفظ این توافق بگیرند و به آنچه که انجام می‌دادند، ادامه دهند و آمریکا منزوی می‌شود. یا اینکه ایران تصمیم بگیرد با خروج آمریکا (از روند اجرای توافق هسته‌ای)، از خود محافظت کند؛ زیرا قرار نیست بنشینند و همچنان به توافق باور داشته باشند. ممکن است به داشتن سلاح اتمی باور بیاورند که در هر دو صورت، در مسیر تقابل قرار می‌گیریم.

وزیر خارجه آمریکا افزود: از این رو باور دارم که موضوع اصلی اینجاست، این توافق جواب داده است. ایران دوازده هزار کیلوگرم مواد هسته‌ای غنی شده داشت. این میزان به سیصد کیلوگرم رسیده است. می‌دانیم که نمی‌توان با سیصد کیلوگرم بمب اتمی درست کرد. می‌دانیم که هر روز می‌توان این میزان را اندازه‌گیری کرد. آنان در غنی‌سازی به ۳.۶۷ درصد محدود شده‌اند. نمی‌توان با غنی‌سازی این مقدار بمب درست کرد و اگر شروع به فرار هسته‌ای بکنند، ما بلافاصله متوجه می‌شویم. کارگاه‌های غنی‌سازی آنان از اول تا آخر تحت نظر است. سانتریفوژهای آنان از نوزده هزار به پنج هزار کاهش یافته است که هر روز با دوربین‌های تلویزیونی و حضور بازرسان، بر آنان نظارت می‌شود.

کری اضافه کرد: اگر از این‌ها عقب بنشینیم، خطر را به جان پذیرفته‌ایم. جای خرسندی است که بگویم حتی سناتور کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی (سنای آمریکا)، که از این توافق حمایت نمی‌کرد و به آن رأی (مثبت) نداده بود گفته است به هر صورت این توافق جواب داده است و لزومی ندارد دولت (ترامپ) کار خود را با بحران شروع کند.

وی درباره روابط دولت آمریکا با روسیه گفت: وقتی صحبت از این می‌کنید که ما نتوانستیم با روسیه پیش برویم، باید توجه داشت که ما با روسیه کارهای خوبی نیز انجام دادیم. ما توانستیم با روس‌ها در برخی زمینه‌ها پیشرفت کنیم. در واقع روسیه شریکی واقعی و بسیار مفید و موثر در کمک به ما برای رسیدن به توافق با ایران بود و این کشور مسئولیت بزرگی را برای حفظ توافق داشت. (مسکو) با ایران در تدارک برخی سوخت‌ها که برای برنامه خود نیاز داشت همکاری کرد و از این قبیل؛ همچنین روسیه به برچیده شدن برخی ذخایر برای اطمینان از اینکه ایران به توافق پایبند بماند، کمک کرد.

وزیر خارجه آمریکا افزود: ما همچنین دربرچیدن همه تسلیحات شیمیایی از سوریه در زمان جنگ داخلی که به تایید سازمان مربوط به پرتکل منع تسلیحات شیمیایی نیز رسید، همکاری موثری با روسیه داشتیم. برای اولین بار تسلیحات شیمیایی را در زمان درگیری‌ها از این کشور خارج کردیم.

جان کری تاکید کرد افزون بر این، روسیه در ایجاد بزرگ‌ترین منطقه حفاظت شده اقیانوسی در قطب شمال همکاری کرد. حوزه‌های دیگری نیز بودند که با روسیه همکاری می‌کردیم، قطعنامه‌های شورای امنیت و از این دست؛ البته اختلاف‌هایی بسیار جدی نیز داشتیم که سوریه از جمله مهمترین آن‌ها بود. حوزه‌هایی بودند که باور داشتیم می‌شد همکاری را ایجاد کنیم، حوزه‌هایی هم بودند که اصلا چنین احساسی وجود نداشت و تلاش‌ها شکست خوردند.

وی گفت: آزاردهنده‌ترین مسئله، مداخله روسیه در نظام سیاسی آمریکا و مردمسالاری ما با فعالیت‌های سایبری بود. به هرحال با حرکت دقیق و راهبردی سنجیده به شکلی قابل ارزیابی می‌توان به شکلی دو جانبه و مفید برای هر دو طرف، وضعیت کنونی را تغییر داد و این اگر چه کار ساده‌ای نیست ولی شدنی است.