خطر ازدحام گردشگران نوروزی در تخت جمشید

خبرآنلاین: از سال ۱۳۱۰ شمسی با آغاز کاوش های باستانشناسی در تخت جمشید، میزان اهمیت این بنای باستانی برای مردم محرز و روز به روز بر آمار بازدیدکنندگان آن اضافه شد.

برخی فعالان حوزه گردشگری معتقدند حضور بیش از حد بازدیدکنندگان در تختجمشید به مرور باعث فرسایش این محوطه جهانی می شود همانطور که احمد تنوری، عضو کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر شیراز نیز مُهر تایید بر این تئوری می زند و تاکید می کند که حضور پرشمار گردشگران، تخت جمشید را در معرض خطرهای متعددی قرار داده است.

تنوری خطرها و آسیب هایی که از سویی ناشی از حضور پررنگ گردشگران و از سوی دیگر ریشه در بیتوجهی مدیران دارد را نقد می کند و در عین حال بر این باور است که تاکنون مدیران مقصر در ارتباط با قصور خود در حفاظت و حراست از تخت جمشید مورد پیگرد قضایی قرار نگرفته اند.

رییس کمیسیون حقوق شهروندی شورای شهر شیراز از اینکه تخت جمشید این روزها در آستانه هجوم گردشگران نوروزی قرار گرفته ابراز نگرانی می کند و می گوید بسیاری از آسیبهای وارد شده به تخت جمشید در اثر حجم زیاد بازدیدکنندگان، قابل لمس است علاوه بر اینکه عواقب این موضوع، سالهای بعد بروز میکند.

زمان بندی بازدید از تخت جمشید، راهکاری است که این عضو شورا در خصوص شکسته شدن حجم انبوه بازدیدکنندگان ارائه می دهد و در عین حال یادآور می شود که سازمان میراث فرهنگی نباید اجازه دهد انبوه جمعیت به این مکان ارزشمند هجوم برند چرا که علاقمندان به تاریخ و فرهنگ ایرانی حتی در صورت زمان بندی و محدودیت تعداد بازدید کننده در روز، باز هم به تخت جمشید خواهند آمد؛ البته ناگفته نماند ممکن است در این مسیر شاهد اعراضاتی از سوی بازدید کنندگان تفننی باشیم که این موضوع گذرا خواهد بود.

طرح توسعه فضای مقبره منسوب به امامزاده ابراهیم (ع) نیز یکی از مهمترین عواملی است که از دیدگاه عضو کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر شیراز در آینده، تخت جمشید را در معرض خطر قرار می دهد.

به گفته این عضو شورای شهر در خصوص انتساب این مقبره به وجود حضرت امامزاده ابراهیم (ع) میان اوقاف و برخی دیگر، اختلاف نظرهایی وجود دارد و گرچه برخی رسانه ها مدعی شده اند که در عکس های هوایی دهه چهل، اثری از این مقبره وجود ندارد اما سازمان اوقاف معتقد است این امامزاده در سده های پیشین در این منطقه وجود داشته است.

تنوری می گوید صرف نظر از صحت یا سقم ادعاهای طرفین، اگر بنا را بر این بگذاریم که ایجاد بنا و صحنی در خور یک امامزاده به منظور رفاه حال زائران، اجتناب ناپذیر است آنگاه مانند موارد مشابه، امکان جابجایی امامزاده وجود دارد همانطور که نمونه هایی از جابجایی مرقد مطهر امامزادگانی مثل حارث بن علی در استان چهارمحال و بختیاری، امامزاده سیدعباس (ع) در استان یزد، بقعه امامزاده سیدخلیل (ع) در شهرستان مهران یا جابجایی امامزاده شهپیر در شهرستان ایذه وجود دارد.

رییس کمیسیون حقوق شهروندی شورای شهر شیراز تاکید می کند که جابجایی این امامزاده، درجه اهمیت بیشتری نسبت به امامزادگان ذکر شده دارد بنابراین برای حفظ حریم میراثی تخت جمشید یا باید امامزاده جابجا گردد یا توسعه فضای آن از طریق چادرهای بزرگ انجام شود تا نیاز به ایجاد بنا در حریم تخت جمشید نباشد.

از نظر تنوری، حفر چاه های مجاز و غیرمجاز در دشت های پیرامونی تخت جمشید نیز موجب فرونشست
بیشتر این دشت ها می شود که اگر به همین منوال ادامه یابد خسارات جبران ناپذیری به این بنا وارد خواهد شد
علاوه بر اینکه کارشناسی درختانی که در حریم تخت جمشید قرار دارند و قطع درختانی که ریشه آنها به این بنای آسیب می زند نیز باید در دستور کار قرار گیرد.

جدی انگاشتن تکثیر گلسنگ ها توسط سازمان میراث فرهنگی و پرهیز از برگزاری رویدادهای پرخطر مثل رالی و مسابقات اتومبیل رانی در حریم تخت جمشید نیز موضوعاتی هستند که از دیدگاه این عضو شورای شهر بمنظور حفظ این اثر باستانی باید

مدنظر قرار گیرد.ساییده شدن نقش برجسته های تخت جمشید به دست گردشگران نیز بحث قابل تأملی است که باید در ارتباط با آن جرایمی تعیین گردد. گرچه تنوری معتقد است قوانین جزایی در حوزه میراث فرهنگی آنطور که باید و شاید سختگیرانه نیستند اما در عین حال تاکید می کند که قوانین جزایی موجود در ارتباط با مجازات عاملان تخریب میراث تاریخی و فرهنگی باید مورد بازنگری قرار گرفته و مجازات ها تشدید شوند.