تاریخچه مسابقات اتومبیلرانی
مسابقات اتومبیلرانی، ورزشی است که در آن، اتومبیل‌ها سر قهرمانی با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. هدف اصلی مسابقه یا رقابتی که خودروها در آن شرکت می‌کنند، ثبت سریع‌ترین زمان ممکن در هر دور از پیست است تا بتواند به سریع‌ترین زمان کلی دست پیدا کند.
مجله تخت گاز - سامیار راشد: مسابقات اتومبیلرانی، ورزشی است که در آن، اتومبیل‌ها سر قهرمانی با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. هدف اصلی مسابقه یا رقابتی که خودروها در آن شرکت می‌کنند، ثبت سریع‌ترین زمان ممکن در هر دور از پیست است تا بتواند به سریع‌ترین زمان کلی دست پیدا کند. بنابراین، اتومبیلی که کمترین زمان را ثبت کرده باشد، پیروز میدان است. اگر هر اتومبیل مسابقه‌ای بنا به هر دلیلی قادر به ادامه مسابقه نباشد، در اصطلاح انگلیسی (retired) به معنای بازنشسته شده است و در زبان عامیانه‌تر گفته می‌شود که اتومبیل مورد نظر، از دور مسابقات، خارج شده است.
در‌این‌صورت، جایگاه راننده‌های اتومبیل‌های خارج شده از دور مسابقات به‌دین شکل خواهد بود که اولین اتومبیل خارج شده، در رتبه‌بندی در جایگاه آخر قرار می‌گیرد. در برخی از مسابقات اتومبیلرانی، برنده بر اساس میزان مسافتی که پیموده، انتخاب می‌شود؛ برای مثال، در مسابقات فرمول یک، جایگاه راننده بر‌این اساس مشخص می‌شود که اگر او ۹۰ درصد از کل مسافت پیست را پیموده باشد. تعداد زیرشاخه‌های ورزش اتومبیلرانی متعدد بوده اما خود عبارت (مسابقات اتومبیلرانی) راهی طولانی را پشت سر نهاده تا به جایی که امروزه هست، برسد. در نوشتار زیر، به اتفاق مروری مختصر بر تاریخچه مسابقات اتومبیلرانی خواهیم داشت.
اولین مسابقه ثبت شده در تاریخ
اولین مسابقه ترتیب داده شده بین ۲ وسیله نقلیه موتوری که نیرو حرکتی‌شان از منبع خارجی تأمین نمی‌شد، در تاریخ ۳۰ ماه آگوست سال ۱۸۶۷، در ساعت ۴:۳۰ دقیقه بامداد رخ داد. مسیر‌این مسابقه، به مسافت ۱۳ کیلومتر، بین ۲ شهر‌اشتون و ترافورد، به وقوع پیوست. در‌این مسابقه، اتومبیل ساخته شده توسط Isaac Watt Boulton، پیروزی را از آن خود کرد، یکی از ۶ ساخته موفق وی که گفته می‌شود در طول‌این مسابقه، توسط فرزند ۲۲ ساله‌اش با نام فیلیپ، هدایت می‌شد.
اتومبیل دوم‌این مسابقه، توسط دانیِل آدامسون برای فردی با نام‌اشمیت، ساخته شده بود که گفته می‌شود خود‌اشمیت در طول مسابقه، هدایت آن‌را بر عهده داشته است. شواهد و مدارک ثبت‌شده، فاقد نام رانندگان بوده اما طبق گفته‌ها، هر ۲ راننده در رقابتی تنگاتنگ و تحت فشار مسابقه، به پرچم اخطار قرمز بی‌اعتنایی کرده و مسابقه را ادامه دادند. اتومبیل بولتون، یک نمونه توسعه‌یافته و اصلاح‌شده از وسیله نقلیه ریلی جان بریج آدامز (John Bridge Adams) بود که از موتور بخار بهره می‌برد.
مجلس ویسکانسین (Wisconsin)، مسابقه‌ای را در سال ۱۸۷۵ میلادی برای مسابقات اتومبیلرانی در‌ایالت متحده ترتیب دید که‌این مسابقه در تاریخ ۱۶ جولای سال ۱۸۷۸ میلادی در مسافتی به طول ۳۲۱ کیلومتر با شروع از Green Bay و پشت سر نهادن Appleton، Oshkosh، Waupon، Watertown، Fort Atkinson و Janesville، به Madison خاتمه می‌یافت. در‌این مسابقه سخت و استقامتی تنها ۲ شرکت‌کننده از شهرهای Oshkosh و Green Bay حضور داشتند. جزئیات و مشخصات دقیق‌این مسابقه حماسی، در کتاب (مسابقه بزرگ سال ۱۸۷۸) اثر ریچارد باکوس (Richard Backus)، گردآوری شده است.
اولین مسابقات موتوری
مسابقات اتومبیلرانی با اتومبیل‌هایی که موتورهای درون‌سوز بهره می‌بردند، تقریبا بلافاصله پس از اختراع اولین اتومبیل‌های بنزین سوز، آغاز شد. اولین مسابقه سازمان‌یافته، در تاریخ ۲۸ آوریل سال ۱۸۸۷ میلادی توسط Monsieur Fossier؛ سردبیر نشریه پاریسی Le Velocipede ترتیب داده شد.این مسابقه به مسافت ۲ کیلومتر، بین ۲ شهر Neuilly Bridge و Bois de Boulogne برگزار شد. Georges Bouton از کمپانی De Dion-Bouton، با اتومبیلی که با همکاری Albert the Comte de Dion ساخته شده بود، به پیروزی رسید اما بد نیست بدانید که وی تنها شرکت‌کننده‌این مسابقه بود، بنابراین در حقیقت برنده یا بازنده‌ای وجود نداشت و به سختی می‌توان اسم آن‌را مسابقه گذاشت.
یک رویداد انفرادی دیگر، در سال ۱۸۹۱ رخ داد، زمانی که AugusteDoriot و Louis Rigoulot، از کمپانی پژو، با سه‌چرخه موتوری Type۳ که از موتور بنزینی بهره می‌برد، در مسابقه دوچرخه‌سواری مابین پاریس-برست-پاریس، شرکت کردند. اما زمانی‌که‌این اتومبیل ۳ چرخه، به شهر برست رسیده بود، دوچرخه سوار برنده در پاریس، از خط پایان عبور کرده بود.
Armand Peugeot، برای اثبات قابلیت‌ها و توانایی‌های بالای‌این سه‌چرخه، برگزارکننده‌این مسابقه را سردبیر نشریه Le Petit Journal بود، متقاعد کرد تا از مشخصات و عملکرد‌این سه‌چرخه بنوسید. قرار بود که پژو Type۳، مسافت ۱۲۰۰ کیلومتر را بپیماید،این اتفاق هرگز به رخ نداد چراکه ۳ برابر طولانی‌تر از رکورد آن زمان بود که توسط Leon Sepollet، بین دو شهر پاریس تا لیون طی شده بود.
Paris-Rouen: اولین مسابقه موتوری تاریخ
در تاریخ ۲۲ جولای سال ۱۸۹۴ میلادی، روزنامه پاریسیLe Petit Journal، رویدادی را سازماندهی کرد که به عنوان اولین مسابقه موتوری برگزار شده در طول تاریخ، شناخته می‌شود و از آنجایی که بین ۲ شهر پاریس و Rouen بود، به مسابقه Paris-Rouen، شهرت یافت. ویراستار‌این روزنامه؛ Pierre Giffard، از‌این مسابقه با عنوان (مسابقه‌ای برای کالسکه‌های بدون اسب) یاد کرده بود که خطرناک نیست، هدایت آنها راحت بوده و در طول مسابقه، هزینه بالایی را در بر نداشتند. بنابراین‌این مسابقه، ذهنیت مردم را نسبت به اتومبیل‌ها دگرگون کرد چراکه وسایلی پرهزینه و گران‌قیمت شناخته می‌شدند که هدایت آنها نیز سخت بود.این مسابقه برخلاف انواع قبلی، یک یا ۲ شرکت‌کننده نداشت، بلکه تعداد یکصد و دو شرکت کننده با پرداخت هزینه ورودی ۱۰ فرانک، در‌این رقابت، شرکت کردند.
تعداد ۶۹ دستگاه اتومبیل، مسیر ۵۰ کیلومتری را آغاز کردند که اتومبیل‌هایی که از خط پایان عبور کردند، تازه مجوز شرکت در مسابقه اصلی را می‌گرفتند که مسافتی شامل ۱۲۷ کیلومتر را بین ۲ شهر پاریس تا Rouen در بر می‌گرفت. اتومبیل‌های شرکت کننده در‌این مسابقه، از معتبرترین شرکت‌های اتومبیل‌سازی در دنیا که پژو، پنهارد و De Dion بودند، در کنار شرکت‌کنندگان و تولیدکنندگان آماتور، شرکت داشتند؛ از میان آنها، تنها ۲۵ اتومبیل به مسابقه اصلی راه یافتند.
محل شروع‌این مسابقه از Porte Maillot در پاریس بود. کنت Jules Albert De Dion، اولین فردی بود که پس از ۶ ساعت و ۴۸ دقیقه، به Rouen رسید. میانگین سرعت او، ۱۹ کیلومتربرساعت بود. وی به ترتیب ۳ دقیقه و ۳۰ ثانیه از Albert Lemaitre از پژو، ۱۶ دقیقه و ۳۰ ثانیه از AugusteDoriot از پژو، ۳۳ دقیقه و ۳۰ ثانیه از Rene Panhard از پنهارد و ۵۵ دقیقه و ۳۰ ثانیه از Emile Levassor از پنهارد، سریع‌تر از خط پایان عبور کرد. اما برندگان رسمی‌این مسابقه، پژو و پنهارد بودند چرا که معیارهای پیروزی، ۳ معیار سرعت، هندلینگ و‌ایمنی بود. De Dion برای حرکتش نیازمند یک متصدی برای سوخت رسانی بود که توسط برگزارکنندگان مسابقه، ممنوع اعلام شد.
مسابقات اولیه
مسابقه پاریس-بوردو-پاریس که در ژوئن سال ۱۸۹۵ میلادی برگزار شد نیز در بسیاری از محافل، با عنوان اولین مسابقه موتوری در طول تاریخ یاد می‌شود چرا که پیروز مسابقه سال ۱۸۹۴، بر اساس ۳ معیار سرعت، هندلینگ و‌ایمنی انتخاب می‌شدند تا‌اینکه اولین اتومبیلی که از خط پایان عبور می‌کند، پیروز مسابقه باشد.
اولین فردی که در‌این مسابقه از خط پایان عبور کرد، Emile Levassor در اتومبیل Panhard-Levassor با موتور ۱۲۰۵ سی‌سی بود. او مسیر ۱۱۷۸ کیلومتری مسابقه را در ۴۸ ساعت و ۴۷ دقیقه، پشت سر گذاشت که ۶ ساعت سریع‌تر از نفر دوم بود. تنها ۹ اتومبیل از ۲۲ اتومبیلی که مسابقه را آغاز کرده بودند، توانستند از خط پایان بگذرند.
اولین مسابقه اتومبیلرانی آمریکایی به مناسبت (روز شکرگزاری) در تاریخ ۲۸ نوامبر سال ۱۸۹۵ میلادی برگزار شد. پوشش خبری‌این رویداد که توسط روزنامه (شیکاگو تایمز) انجام شده بود، با ابراز علاقه شدید آمریکایی‌ها به اتومبیل همراه شد. مسیر مسابقه، ۸۷.۴۸ کیلومتر طول داشت. Frank Duryea،این مسیر را در مدت زمان ۷ ساعت و ۵۳ دقیقه پشت سر گذاشت تا با شکست ۵ رقیب دیگرش، بر سکوی نخست بایستد.
اولین محل رایج مسابقات اتومبیلرانی در دنیا، نیس در فرانسه بود که در اواخر ماه مارچ سال ۱۸۹۷ میلادی با عنوان (هفته سرعت) برگزار شد. شایان به ذکر است که بیشتر انواع مسابقات اتومبیلرانی در دنیا، در همین مکان ریشه دارند که از آن جمله باید به اولین مسابقه hill climb و هم‌چنین sprintاشاره کرد که خود، پایه و اساس مسابقات دِرَگ را تشکیل می‌دهد.
هنرمند پاریسی؛ Ernest Montaut و همسرش؛ Marguerite، چهره دائمأ در حال تغییر وسایل نقلیه موتوری در اروپا را به زیبایی و به‌صورت تمام و کمال، ثبت کردند. آنها پوسترهای بی‌شماری را با موضوع اتومبیل‌های موتوری، هواپیما، بالن و قایق‌های سرعتی به چاپ رساندند.این تصاویر و پوسترها، یکی از بهترین منابع ثبت شده در تاریخ وسایل نقلیه و مخصوصا مسابقات اتومبیلرانی به‌شمار می‌روند.
مسابقات شهر به شهر
اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی، فرانسه، صنعت اتومبیل‌سازی و مسابقات اتومبیلرانی را به تصرف خود درآورده بود. کلوپ اتومبیل‌های فرانسه (ACF)، تعدادی مسابقه بین‌المللی را تدارک دیده که در اغلب آنها، محل آغاز مسابقه، پاریس بود و در برخی مواقع، مسیر مسابقه یا مقصد، در سایر شهرهای اروپا قرار داشت.
مسابقات اولیه موفق رالی در اروپا، در سال ۱۹۰۳ خاتمه یافت، چرا که Marcel Renault، در حادثه‌ای در مسابقه بین پاریس-مادرید، جان خود را از دست داد. مرگ وی در کنار ۹ تلفات دیگر، دولت فرانسه را بر آن داشت تا از برگزاری مسابقه بوردو جلوگیری کرده و به‌طور کل، برگزاری مسابقات در جاده‌های آزاد را منع کند.
در سال ۱۹۰۷ میلادی، مسابقه Peking to Paris، با مسافت باورنکردنی ۱۴ هزار و ۹۹۱ کیلومتر، از برخی از سخت‌ترین طاقت فرساترین جاده‌های دنیا عبور می‌کرد. فقط ۵ اتومبیل در این مسابقه شرکت کردند و Prince Scipione Borghese ایتالیایی، پیروزمندانه از خط پایان عبور کرد. اتومبیل وی با نام Itala، با موتوری با ۷۴۳۳ سی‌سی حجم، فقط ۳۵ (تا ۴۵) اسب‌بخار نیرو را تولید می‌کرد.
طولانی‌ترین مسابقه ثبت شده در طول تاریخ، با عنوان ۱۹۰۸ NewYork to Paris Race، از نیویورک شروع شده و در پاریس، خاتمه می‌یافت. ۶ تیم از فرانسه، ایتالیا، آلمان و ایالت‌متحده آمریکا، در این مسابقه شرکت کردند که ۳ تیم توانستند از خط پایان در پاریس عبور کنند. George Schuster آمریکایی سواری بر Thomas Flyer، توانست به عنوان نفر اول، این مسابقه را به مسافت غیر قابل باور ۳۵ هزار و ۳۹۸ کیلومتر، در مدت زمان ۱۶۹ روز، پشت سر بگذارد و نام خود را در تاریخ ثبت کند.
۱۹۱۰-۱۹۵۰ میلادی
دهه ۳۰ میلادی، شاهد تبدیل اتومبیل‌های گران‌قیمت، به اتومبیل‌های مسابقه‌ای بود. سازندگانی نظیر آلفارومئو، اتویونیون، بوگاتی، Delage، Delahaye و مرسدس‌بنز، اتومبیل‌های مسابقه‌ای بی‌نظیری را به سبک استریم‌لاین طراحی کرده بودند که بعضا قدرت بعضی از آنها به ۶۰۳ اسب‌بخار هم می‌رسید که به لطف سوپرشارژرهای چند مرحله‌ای میسر شده بود.
بین سال‌های ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۰ و هم‌چنین ۱۹۳۴ تا ۱۹۳۶، بیشینه وزن مجاز برای شرکت در مسابقات، ۷۵۰ کیلوگرم بود. دستیابی به چنین رقم اندکی برای اتومبیل‌های مسابقه‌ای، در زمانی که تنها فلزات برای ساخت اتومبیل توجیه‌پذیر بودند، چالش بزرگی را پیش‌روی اتومبیل‌سازان آن زمان، قرار داده بود.
استفاده گسترده از فلزات سبک‌وزن نظیر آلیاژهای آلومینیوم، دستیابی به وزن‌های پایین را میسر ساخت. حتی مرسدس‌بنز برای کاهش کمتر وزن اتومبیل‌های مسابقه‌ای‌اش، از رنگ‌آمیزی بدنه، اجتناب کرد. این اتومبیل مسابقه‌ای چیزی نیست جز سری مشهور Silver Arrow، مسابقات مشهور نسکار (NASCAR) نیز در همین دوران، توسطBill France و تعدادی دیگر از رانندگان مشهور آن زمان، در تاریخ ۲۱ فوریه سال ۱۹۴۸ میلادی، ثبت شد.
اولین مسابقه نسکار در ۱۹ ژوئن سال ۱۹۴۹ میلادی، با کمترین تغییرات نسبت به اتومبیل‌های معمولی که در خیابان‌ها تردد می‌کنند، در ساحل دایتونا در فلوریدا آمریکا، برگزار شد. این بخش با نام Strictly Stock شناخته می‌شد اما از آنجایی که اتومبیل‌سازان آمریکایی قادر نبودند سدان‌های خانوادگی را به اندازه لازم، سریع و قوی بسازند، این بخش، از مسابقات نسکار حذف شد.
پس از جنگ جهانی دوم تا به امروز
پس از جنگ جهانی دوم، مسابقات اتومبیلرانی به عنوان بخشی مجزا از مسابقات کلاسیک، فعالیت خود را ادامه دادند. بخش Strictly Stock در مسابقات نسکار نیز به Grand National تغییر یافت که اولین مسابقه آن، در سال ۱۹۵۰ میلادی برگزار شد. در طول بیش از یک دهه، تغییرات و اصلاحات به منظور افزایش ایمنی و بهبود عملکرد اتومبیل‌ها برای شرکت در مسابقات، مجاز بود تا اینکه در اواسط دهه ۶۰ میلادی، اتومبیل‌های مسابقه‌ای، اتومبیل‌هایی بودند که صرفأ با هدف شرکت در مسابقات ساخته می‌شدند حتی اگر از ظاهری شبیه به انواع تولیدی بهره می‌بردند.
دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی، دوران ظهور اتومبیل‌های نیرومندی بود که از شاسی‌های اروپایی و موتورهای حجیم و نیرومند آمریکایی بهره می‌بردند که از آن جمله می‌بایست به ساخته‌های Allard، لوتوس ۱۹S و AC Cobra اشاره کرد. تلفیق شاسی‌های اروپایی، اغلب بریتانیایی، با موتورهای نیرومند ۸ سیلندر خورجینی آمریکایی، سری مسابقات Can-Am را در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، رقم زد. این مسابقات که در آمریکا و کانادا (Can مخفف واژه کانادا و Am مخفف واژه آمریکا است) برگزار می‌شدند، با اتومبیل‌های مسابقه‌ای سبک وزنی همراه بودند که از موتورهای تولید سری آمریکایی بهره می‌بردند و قادر بودند تا به سرعت‌های بالای ۳۲۰ کیلومتربرساعت، دست پیدا کنند.
اتومبیل‌های مسابقه‌ای Clubmans، با ویژگی‌های منحصربه‌فردش، از دهه ۶۰ تا دهه ۹۰ میلادی، جزو پرطرفدارترین اتومبیل‌ها در کلوپ‌های اتومبیلرانی بود. مسابقه اتومبیل‌های گرند تورینگ دسته ۴ و مسابقه دسته ۵ اتومبیل‌های تولیدی خاص، از سال ۱۹۷۶ به بعد، به فرم اصلی مسابقات اتومبیل‌های اسپرت، تبدیل شدند. آخرین مسابقه نسکار در پیست خاکی، در تاریخ ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۷۰ در پیست State Fairgrounds در کارولینای شمالی، برگزار شد. از سال ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۳، دسته برتر مسابقات نسکار، با نام Winston Cup شناخته می‌شد چراکه شرکت تنباکو R.J.Reynolds و شرکت تولیدکننده سیگار وینستون، حامی و سرمایه‌گذار‌این مسابقات بود. تغییر برخی از قوانین در‌این دوران نظیر کاهش تعداد سالانه مسابقات از ۴۸ به ۳۱، باعث شد تا‌این سال‌ها، به عنوان (دوران مدرن) نسکار، نامگذاری شود.
در اروپا، سازمان FIA با به عاریت گرفتن قوانین ACO GTP و عدم‌ایجاد تغییراتی در آنها، مسابقات قهرمانی استقامتی دسته C (یا همان مسابقات قهرمانی اتومبیل‌های مسابقه‌ای) را برگزار کرد که اتومبیل‌های شرکت‌کننده از کابین پوشیده و فناوری‌های مدرنی بهره می‌بردند. سازمان FIA، بر آن شد تا در اوایل دهه ۹۰ میلادی، مسابقات دسته C را به فرمت مسابقات گرند پریکس دوسرنشینه تبدیل کند که قوانین وضع شده برای نیروی محرکه آنها، کاملا با مسابقات فرمول یک، یکسان بود و از دورها و مسافت‌های کوتاهی بهره می‌برد. مسابقات قهرمانی IMSA GT، از سال ۱۹۸۳ میلادی با محوریت اتومبیل‌های پروتایپ و تمرکز کمتر روی اتومبیل‌های تولیدی، آغاز به کار کرد.
مسابقات قهرمانی اتومبیل‌های تولیدی استرالیایی، برای اولین بار در سال ۱۹۸۷ میلادی برگزار شد. اولین مسابقه قهرمانی بین‌المللی اتومبیل‌های تورینگ که به اتومبیل‌های تورینگ گروه A، مشهور بود در سال ۱۹۸۷ میلادی برگزار شد. بخش Winston Cup نسکار، در دهه ۹۰ میلادی، از محبوبیت بالایی در میان مردم برخوردار بود که با کاهش طرفداران مسابقه قهرمانی اتومبیل‌های مسابقه‌ای آمریکایی هم‌زمان شد.
سازمان FISA، تصمیم گرفت تا مسابقات رالی را به ۳ دسته گروه N (اتومبیل‌های تولیدی)، دسته A (اتومبیل‌های تولیدی اصلاح شده) و دسته B (اتومبیل‌های اسپرت اصلاح‌شده)، تفکیک کند. دسته B توسط FIA در سال ۱۹۸۲ میلادی به عنوان جایگزین دسته ۴ (اتومبیل‌های گرند تورینگ اصلاح شده) و دسته ۵ (اتومبیل‌های پروتوتایپ تورینگ) معرفی شد.
مسابقات IMSA GT، به سری مسابقات لمان آمریکایی توسعه یافت و اولین فصل از آن در سال ۱۹۹۹ میلادی برگزار شد که قوانین و نحوه برگزاری آن بسیار شبیه به مسابقات لمان اصلی بود زیرا اتومبیل‌های پروتوتایپ و GT در کنار یکدیگر در این مسابقه حضور پیدا کردند. مسابقات بین‌المللی SCCA با مدت زمان یک ساعت برگزار شد که ۳ دسته GT، GTS و تورینگ را در بر می‌گرفت. نسکار نیز در طول این دوران و تا به امروز، روزبه‌روز محبوب‌تر شد و قوانین و مقررات آن توسعه یافت. مسابقات‌ایندی هم در سال ۱۹۹۶ از CART جدا شد تا تمرکز بیشتری روی مسابقات open wheel محلی معطوف شود.
در‌این‌صورت، جایگاه راننده‌های اتومبیل‌های خارج شده از دور مسابقات به‌دین شکل خواهد بود که اولین اتومبیل خارج شده، در رتبه‌بندی در جایگاه آخر قرار می‌گیرد. در برخی از مسابقات اتومبیلرانی، برنده بر اساس میزان مسافتی که پیموده، انتخاب می‌شود؛ برای مثال، در مسابقات فرمول یک، جایگاه راننده بر‌این اساس مشخص می‌شود که اگر او ۹۰ درصد از کل مسافت پیست را پیموده باشد. تعداد زیرشاخه‌های ورزش اتومبیلرانی متعدد بوده اما خود عبارت (مسابقات اتومبیلرانی) راهی طولانی را پشت سر نهاده تا به جایی که امروزه هست، برسد. در نوشتار زیر، به اتفاق مروری مختصر بر تاریخچه مسابقات اتومبیلرانی خواهیم داشت.
اولین مسابقه ثبت شده در تاریخ
اولین مسابقه ترتیب داده شده بین ۲ وسیله نقلیه موتوری که نیرو حرکتی‌شان از منبع خارجی تأمین نمی‌شد، در تاریخ ۳۰ ماه آگوست سال ۱۸۶۷، در ساعت ۴:۳۰ دقیقه بامداد رخ داد. مسیر‌این مسابقه، به مسافت ۱۳ کیلومتر، بین ۲ شهر‌اشتون و ترافورد، به وقوع پیوست. در‌این مسابقه، اتومبیل ساخته شده توسط Isaac Watt Boulton، پیروزی را از آن خود کرد، یکی از ۶ ساخته موفق وی که گفته می‌شود در طول‌این مسابقه، توسط فرزند ۲۲ ساله‌اش با نام فیلیپ، هدایت می‌شد.
اتومبیل دوم‌این مسابقه، توسط دانیِل آدامسون برای فردی با نام‌اشمیت، ساخته شده بود که گفته می‌شود خود‌اشمیت در طول مسابقه، هدایت آن‌را بر عهده داشته است. شواهد و مدارک ثبت‌شده، فاقد نام رانندگان بوده اما طبق گفته‌ها، هر ۲ راننده در رقابتی تنگاتنگ و تحت فشار مسابقه، به پرچم اخطار قرمز بی‌اعتنایی کرده و مسابقه را ادامه دادند. اتومبیل بولتون، یک نمونه توسعه‌یافته و اصلاح‌شده از وسیله نقلیه ریلی جان بریج آدامز (John Bridge Adams) بود که از موتور بخار بهره می‌برد.
مجلس ویسکانسین (Wisconsin)، مسابقه‌ای را در سال ۱۸۷۵ میلادی برای مسابقات اتومبیلرانی در‌ایالت متحده ترتیب دید که‌این مسابقه در تاریخ ۱۶ جولای سال ۱۸۷۸ میلادی در مسافتی به طول ۳۲۱ کیلومتر با شروع از Green Bay و پشت سر نهادن Appleton، Oshkosh، Waupon، Watertown، Fort Atkinson و Janesville، به Madison خاتمه می‌یافت. در‌این مسابقه سخت و استقامتی تنها ۲ شرکت‌کننده از شهرهای Oshkosh و Green Bay حضور داشتند. جزئیات و مشخصات دقیق‌این مسابقه حماسی، در کتاب (مسابقه بزرگ سال ۱۸۷۸) اثر ریچارد باکوس (Richard Backus)، گردآوری شده است.
اولین مسابقات موتوری
مسابقات اتومبیلرانی با اتومبیل‌هایی که موتورهای درون‌سوز بهره می‌بردند، تقریبا بلافاصله پس از اختراع اولین اتومبیل‌های بنزین سوز، آغاز شد. اولین مسابقه سازمان‌یافته، در تاریخ ۲۸ آوریل سال ۱۸۸۷ میلادی توسط Monsieur Fossier؛ سردبیر نشریه پاریسی Le Velocipede ترتیب داده شد.این مسابقه به مسافت ۲ کیلومتر، بین ۲ شهر Neuilly Bridge و Bois de Boulogne برگزار شد. Georges Bouton از کمپانی De Dion-Bouton، با اتومبیلی که با همکاری Albert the Comte de Dion ساخته شده بود، به پیروزی رسید اما بد نیست بدانید که وی تنها شرکت‌کننده‌این مسابقه بود، بنابراین در حقیقت برنده یا بازنده‌ای وجود نداشت و به سختی می‌توان اسم آن‌را مسابقه گذاشت.
یک رویداد انفرادی دیگر، در سال ۱۸۹۱ رخ داد، زمانی که AugusteDoriot و Louis Rigoulot، از کمپانی پژو، با سه‌چرخه موتوری Type۳ که از موتور بنزینی بهره می‌برد، در مسابقه دوچرخه‌سواری مابین پاریس-برست-پاریس، شرکت کردند. اما زمانی‌که‌این اتومبیل ۳ چرخه، به شهر برست رسیده بود، دوچرخه سوار برنده در پاریس، از خط پایان عبور کرده بود.
Armand Peugeot، برای اثبات قابلیت‌ها و توانایی‌های بالای‌این سه‌چرخه، برگزارکننده‌این مسابقه را سردبیر نشریه Le Petit Journal بود، متقاعد کرد تا از مشخصات و عملکرد‌این سه‌چرخه بنوسید. قرار بود که پژو Type۳، مسافت ۱۲۰۰ کیلومتر را بپیماید،این اتفاق هرگز به رخ نداد چراکه ۳ برابر طولانی‌تر از رکورد آن زمان بود که توسط Leon Sepollet، بین دو شهر پاریس تا لیون طی شده بود.
Paris-Rouen: اولین مسابقه موتوری تاریخ
در تاریخ ۲۲ جولای سال ۱۸۹۴ میلادی، روزنامه پاریسیLe Petit Journal، رویدادی را سازماندهی کرد که به عنوان اولین مسابقه موتوری برگزار شده در طول تاریخ، شناخته می‌شود و از آنجایی که بین ۲ شهر پاریس و Rouen بود، به مسابقه Paris-Rouen، شهرت یافت. ویراستار‌این روزنامه؛ Pierre Giffard، از‌این مسابقه با عنوان (مسابقه‌ای برای کالسکه‌های بدون اسب) یاد کرده بود که خطرناک نیست، هدایت آنها راحت بوده و در طول مسابقه، هزینه بالایی را در بر نداشتند. بنابراین‌این مسابقه، ذهنیت مردم را نسبت به اتومبیل‌ها دگرگون کرد چراکه وسایلی پرهزینه و گران‌قیمت شناخته می‌شدند که هدایت آنها نیز سخت بود.این مسابقه برخلاف انواع قبلی، یک یا ۲ شرکت‌کننده نداشت، بلکه تعداد یکصد و دو شرکت کننده با پرداخت هزینه ورودی ۱۰ فرانک، در‌این رقابت، شرکت کردند.
تعداد ۶۹ دستگاه اتومبیل، مسیر ۵۰ کیلومتری را آغاز کردند که اتومبیل‌هایی که از خط پایان عبور کردند، تازه مجوز شرکت در مسابقه اصلی را می‌گرفتند که مسافتی شامل ۱۲۷ کیلومتر را بین ۲ شهر پاریس تا Rouen در بر می‌گرفت. اتومبیل‌های شرکت کننده در‌این مسابقه، از معتبرترین شرکت‌های اتومبیل‌سازی در دنیا که پژو، پنهارد و De Dion بودند، در کنار شرکت‌کنندگان و تولیدکنندگان آماتور، شرکت داشتند؛ از میان آنها، تنها ۲۵ اتومبیل به مسابقه اصلی راه یافتند.
محل شروع‌این مسابقه از Porte Maillot در پاریس بود. کنت Jules Albert De Dion، اولین فردی بود که پس از ۶ ساعت و ۴۸ دقیقه، به Rouen رسید. میانگین سرعت او، ۱۹ کیلومتربرساعت بود. وی به ترتیب ۳ دقیقه و ۳۰ ثانیه از Albert Lemaitre از پژو، ۱۶ دقیقه و ۳۰ ثانیه از AugusteDoriot از پژو، ۳۳ دقیقه و ۳۰ ثانیه از Rene Panhard از پنهارد و ۵۵ دقیقه و ۳۰ ثانیه از Emile Levassor از پنهارد، سریع‌تر از خط پایان عبور کرد. اما برندگان رسمی‌این مسابقه، پژو و پنهارد بودند چرا که معیارهای پیروزی، ۳ معیار سرعت، هندلینگ و‌ایمنی بود. De Dion برای حرکتش نیازمند یک متصدی برای سوخت رسانی بود که توسط برگزارکنندگان مسابقه، ممنوع اعلام شد.
مسابقات اولیه
مسابقه پاریس-بوردو-پاریس که در ژوئن سال ۱۸۹۵ میلادی برگزار شد نیز در بسیاری از محافل، با عنوان اولین مسابقه موتوری در طول تاریخ یاد می‌شود چرا که پیروز مسابقه سال ۱۸۹۴، بر اساس ۳ معیار سرعت، هندلینگ و‌ایمنی انتخاب می‌شدند تا‌اینکه اولین اتومبیلی که از خط پایان عبور می‌کند، پیروز مسابقه باشد.
اولین فردی که در‌این مسابقه از خط پایان عبور کرد، Emile Levassor در اتومبیل Panhard-Levassor با موتور ۱۲۰۵ سی‌سی بود. او مسیر ۱۱۷۸ کیلومتری مسابقه را در ۴۸ ساعت و ۴۷ دقیقه، پشت سر گذاشت که ۶ ساعت سریع‌تر از نفر دوم بود. تنها ۹ اتومبیل از ۲۲ اتومبیلی که مسابقه را آغاز کرده بودند، توانستند از خط پایان بگذرند.
اولین مسابقه اتومبیلرانی آمریکایی به مناسبت (روز شکرگزاری) در تاریخ ۲۸ نوامبر سال ۱۸۹۵ میلادی برگزار شد. پوشش خبری‌این رویداد که توسط روزنامه (شیکاگو تایمز) انجام شده بود، با ابراز علاقه شدید آمریکایی‌ها به اتومبیل همراه شد. مسیر مسابقه، ۸۷.۴۸ کیلومتر طول داشت. Frank Duryea،این مسیر را در مدت زمان ۷ ساعت و ۵۳ دقیقه پشت سر گذاشت تا با شکست ۵ رقیب دیگرش، بر سکوی نخست بایستد.
اولین محل رایج مسابقات اتومبیلرانی در دنیا، نیس در فرانسه بود که در اواخر ماه مارچ سال ۱۸۹۷ میلادی با عنوان (هفته سرعت) برگزار شد. شایان به ذکر است که بیشتر انواع مسابقات اتومبیلرانی در دنیا، در همین مکان ریشه دارند که از آن جمله باید به اولین مسابقه hill climb و هم‌چنین sprintاشاره کرد که خود، پایه و اساس مسابقات دِرَگ را تشکیل می‌دهد.
هنرمند پاریسی؛ Ernest Montaut و همسرش؛ Marguerite، چهره دائمأ در حال تغییر وسایل نقلیه موتوری در اروپا را به زیبایی و به‌صورت تمام و کمال، ثبت کردند. آنها پوسترهای بی‌شماری را با موضوع اتومبیل‌های موتوری، هواپیما، بالن و قایق‌های سرعتی به چاپ رساندند.این تصاویر و پوسترها، یکی از بهترین منابع ثبت شده در تاریخ وسایل نقلیه و مخصوصا مسابقات اتومبیلرانی به‌شمار می‌روند.
مسابقات شهر به شهر
اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی، فرانسه، صنعت اتومبیل‌سازی و مسابقات اتومبیلرانی را به تصرف خود درآورده بود. کلوپ اتومبیل‌های فرانسه (ACF)، تعدادی مسابقه بین‌المللی را تدارک دیده که در اغلب آنها، محل آغاز مسابقه، پاریس بود و در برخی مواقع، مسیر مسابقه یا مقصد، در سایر شهرهای اروپا قرار داشت.
مسابقات اولیه موفق رالی در اروپا، در سال ۱۹۰۳ خاتمه یافت، چرا که Marcel Renault، در حادثه‌ای در مسابقه بین پاریس-مادرید، جان خود را از دست داد. مرگ وی در کنار ۹ تلفات دیگر، دولت فرانسه را بر آن داشت تا از برگزاری مسابقه بوردو جلوگیری کرده و به‌طور کل، برگزاری مسابقات در جاده‌های آزاد را منع کند.
در سال ۱۹۰۷ میلادی، مسابقه Peking to Paris، با مسافت باورنکردنی ۱۴ هزار و ۹۹۱ کیلومتر، از برخی از سخت‌ترین طاقت فرساترین جاده‌های دنیا عبور می‌کرد. فقط ۵ اتومبیل در این مسابقه شرکت کردند و Prince Scipione Borghese ایتالیایی، پیروزمندانه از خط پایان عبور کرد. اتومبیل وی با نام Itala، با موتوری با ۷۴۳۳ سی‌سی حجم، فقط ۳۵ (تا ۴۵) اسب‌بخار نیرو را تولید می‌کرد.
طولانی‌ترین مسابقه ثبت شده در طول تاریخ، با عنوان ۱۹۰۸ NewYork to Paris Race، از نیویورک شروع شده و در پاریس، خاتمه می‌یافت. ۶ تیم از فرانسه، ایتالیا، آلمان و ایالت‌متحده آمریکا، در این مسابقه شرکت کردند که ۳ تیم توانستند از خط پایان در پاریس عبور کنند. George Schuster آمریکایی سواری بر Thomas Flyer، توانست به عنوان نفر اول، این مسابقه را به مسافت غیر قابل باور ۳۵ هزار و ۳۹۸ کیلومتر، در مدت زمان ۱۶۹ روز، پشت سر بگذارد و نام خود را در تاریخ ثبت کند.
۱۹۱۰-۱۹۵۰ میلادی
دهه ۳۰ میلادی، شاهد تبدیل اتومبیل‌های گران‌قیمت، به اتومبیل‌های مسابقه‌ای بود. سازندگانی نظیر آلفارومئو، اتویونیون، بوگاتی، Delage، Delahaye و مرسدس‌بنز، اتومبیل‌های مسابقه‌ای بی‌نظیری را به سبک استریم‌لاین طراحی کرده بودند که بعضا قدرت بعضی از آنها به ۶۰۳ اسب‌بخار هم می‌رسید که به لطف سوپرشارژرهای چند مرحله‌ای میسر شده بود.
بین سال‌های ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۰ و هم‌چنین ۱۹۳۴ تا ۱۹۳۶، بیشینه وزن مجاز برای شرکت در مسابقات، ۷۵۰ کیلوگرم بود. دستیابی به چنین رقم اندکی برای اتومبیل‌های مسابقه‌ای، در زمانی که تنها فلزات برای ساخت اتومبیل توجیه‌پذیر بودند، چالش بزرگی را پیش‌روی اتومبیل‌سازان آن زمان، قرار داده بود.
استفاده گسترده از فلزات سبک‌وزن نظیر آلیاژهای آلومینیوم، دستیابی به وزن‌های پایین را میسر ساخت. حتی مرسدس‌بنز برای کاهش کمتر وزن اتومبیل‌های مسابقه‌ای‌اش، از رنگ‌آمیزی بدنه، اجتناب کرد. این اتومبیل مسابقه‌ای چیزی نیست جز سری مشهور Silver Arrow، مسابقات مشهور نسکار (NASCAR) نیز در همین دوران، توسطBill France و تعدادی دیگر از رانندگان مشهور آن زمان، در تاریخ ۲۱ فوریه سال ۱۹۴۸ میلادی، ثبت شد.
اولین مسابقه نسکار در ۱۹ ژوئن سال ۱۹۴۹ میلادی، با کمترین تغییرات نسبت به اتومبیل‌های معمولی که در خیابان‌ها تردد می‌کنند، در ساحل دایتونا در فلوریدا آمریکا، برگزار شد. این بخش با نام Strictly Stock شناخته می‌شد اما از آنجایی که اتومبیل‌سازان آمریکایی قادر نبودند سدان‌های خانوادگی را به اندازه لازم، سریع و قوی بسازند، این بخش، از مسابقات نسکار حذف شد.
پس از جنگ جهانی دوم تا به امروز
پس از جنگ جهانی دوم، مسابقات اتومبیلرانی به عنوان بخشی مجزا از مسابقات کلاسیک، فعالیت خود را ادامه دادند. بخش Strictly Stock در مسابقات نسکار نیز به Grand National تغییر یافت که اولین مسابقه آن، در سال ۱۹۵۰ میلادی برگزار شد. در طول بیش از یک دهه، تغییرات و اصلاحات به منظور افزایش ایمنی و بهبود عملکرد اتومبیل‌ها برای شرکت در مسابقات، مجاز بود تا اینکه در اواسط دهه ۶۰ میلادی، اتومبیل‌های مسابقه‌ای، اتومبیل‌هایی بودند که صرفأ با هدف شرکت در مسابقات ساخته می‌شدند حتی اگر از ظاهری شبیه به انواع تولیدی بهره می‌بردند.
دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی، دوران ظهور اتومبیل‌های نیرومندی بود که از شاسی‌های اروپایی و موتورهای حجیم و نیرومند آمریکایی بهره می‌بردند که از آن جمله می‌بایست به ساخته‌های Allard، لوتوس ۱۹S و AC Cobra اشاره کرد. تلفیق شاسی‌های اروپایی، اغلب بریتانیایی، با موتورهای نیرومند ۸ سیلندر خورجینی آمریکایی، سری مسابقات Can-Am را در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، رقم زد. این مسابقات که در آمریکا و کانادا (Can مخفف واژه کانادا و Am مخفف واژه آمریکا است) برگزار می‌شدند، با اتومبیل‌های مسابقه‌ای سبک وزنی همراه بودند که از موتورهای تولید سری آمریکایی بهره می‌بردند و قادر بودند تا به سرعت‌های بالای ۳۲۰ کیلومتربرساعت، دست پیدا کنند.
اتومبیل‌های مسابقه‌ای Clubmans، با ویژگی‌های منحصربه‌فردش، از دهه ۶۰ تا دهه ۹۰ میلادی، جزو پرطرفدارترین اتومبیل‌ها در کلوپ‌های اتومبیلرانی بود. مسابقه اتومبیل‌های گرند تورینگ دسته ۴ و مسابقه دسته ۵ اتومبیل‌های تولیدی خاص، از سال ۱۹۷۶ به بعد، به فرم اصلی مسابقات اتومبیل‌های اسپرت، تبدیل شدند. آخرین مسابقه نسکار در پیست خاکی، در تاریخ ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۷۰ در پیست State Fairgrounds در کارولینای شمالی، برگزار شد. از سال ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۳، دسته برتر مسابقات نسکار، با نام Winston Cup شناخته می‌شد چراکه شرکت تنباکو R.J.Reynolds و شرکت تولیدکننده سیگار وینستون، حامی و سرمایه‌گذار‌این مسابقات بود. تغییر برخی از قوانین در‌این دوران نظیر کاهش تعداد سالانه مسابقات از ۴۸ به ۳۱، باعث شد تا‌این سال‌ها، به عنوان (دوران مدرن) نسکار، نامگذاری شود.
در اروپا، سازمان FIA با به عاریت گرفتن قوانین ACO GTP و عدم‌ایجاد تغییراتی در آنها، مسابقات قهرمانی استقامتی دسته C (یا همان مسابقات قهرمانی اتومبیل‌های مسابقه‌ای) را برگزار کرد که اتومبیل‌های شرکت‌کننده از کابین پوشیده و فناوری‌های مدرنی بهره می‌بردند. سازمان FIA، بر آن شد تا در اوایل دهه ۹۰ میلادی، مسابقات دسته C را به فرمت مسابقات گرند پریکس دوسرنشینه تبدیل کند که قوانین وضع شده برای نیروی محرکه آنها، کاملا با مسابقات فرمول یک، یکسان بود و از دورها و مسافت‌های کوتاهی بهره می‌برد. مسابقات قهرمانی IMSA GT، از سال ۱۹۸۳ میلادی با محوریت اتومبیل‌های پروتایپ و تمرکز کمتر روی اتومبیل‌های تولیدی، آغاز به کار کرد.
مسابقات قهرمانی اتومبیل‌های تولیدی استرالیایی، برای اولین بار در سال ۱۹۸۷ میلادی برگزار شد. اولین مسابقه قهرمانی بین‌المللی اتومبیل‌های تورینگ که به اتومبیل‌های تورینگ گروه A، مشهور بود در سال ۱۹۸۷ میلادی برگزار شد. بخش Winston Cup نسکار، در دهه ۹۰ میلادی، از محبوبیت بالایی در میان مردم برخوردار بود که با کاهش طرفداران مسابقه قهرمانی اتومبیل‌های مسابقه‌ای آمریکایی هم‌زمان شد.
سازمان FISA، تصمیم گرفت تا مسابقات رالی را به ۳ دسته گروه N (اتومبیل‌های تولیدی)، دسته A (اتومبیل‌های تولیدی اصلاح شده) و دسته B (اتومبیل‌های اسپرت اصلاح‌شده)، تفکیک کند. دسته B توسط FIA در سال ۱۹۸۲ میلادی به عنوان جایگزین دسته ۴ (اتومبیل‌های گرند تورینگ اصلاح شده) و دسته ۵ (اتومبیل‌های پروتوتایپ تورینگ) معرفی شد.
مسابقات IMSA GT، به سری مسابقات لمان آمریکایی توسعه یافت و اولین فصل از آن در سال ۱۹۹۹ میلادی برگزار شد که قوانین و نحوه برگزاری آن بسیار شبیه به مسابقات لمان اصلی بود زیرا اتومبیل‌های پروتوتایپ و GT در کنار یکدیگر در این مسابقه حضور پیدا کردند. مسابقات بین‌المللی SCCA با مدت زمان یک ساعت برگزار شد که ۳ دسته GT، GTS و تورینگ را در بر می‌گرفت. نسکار نیز در طول این دوران و تا به امروز، روزبه‌روز محبوب‌تر شد و قوانین و مقررات آن توسعه یافت. مسابقات‌ایندی هم در سال ۱۹۹۶ از CART جدا شد تا تمرکز بیشتری روی مسابقات open wheel محلی معطوف شود.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر