والمارت، فروشگاه های زنجیره ای با ۴۷۰ میلیارد دلار فروش

خلاقیت: مجله فورچون در رده بندی بزرگترین شرکت های جهان در سال 2012، نام والمارت را پس از اگزون موبیل و رویال داچ شل در رتبه سوم قرار داده است. این مجله فروش این فروشگاه زنجیره ای را 470 میلیارد دلار اعلام کرده و گفته است دو میلیون و دویست هزار کارمند در استخدام خود دارد. والمارت هشت هزار و پانصد فروشگاه در 15 کشور جهان دارد و کمتر نهادی در جهان است که چنین قدرتی را به نمایش بگذارد، در حالی که والمارت برندی برای یک فروشگاه زنجیره ای است.

اگرچه سام این شرکت در سال 1970 در بورس نیویورک عرضه شد اما اکثر آن در اختیار خانواده سام والتون فقید قرار دارد. بنابراین می شود والمارت را شرکتی خانوادگی نامید. اما سام والتون چه کار کرد که چنین قدرت و میراثی برای خانواده اش به ارث گذاشت؟ برای دانستن این موضوع باید به حدود 95 سال پیش برگردیم.

این سرمایه نیست که نایاب است، بلکه دیدگاه رو به آینده است. (سام والتون)

کودکی و جوانی

سام والتون در ۱۹۱۸ در کینگ فیشر اوکلاهاما به دنیا آمد. پدرش، گیبسون والتون، کشاورز بود و در سال ۱۹۲۳ متوجه شد که درآمدش آنقدر کافی نیست که بتواند خانواده ای را بگرداند. بنابراین خانواده اش در این سال به اورلاندو در فلوریدا رفتند و آنجا پدرش موسسه مالی کوچکی باز کرد. در دوران رکورد بزرگ آمریکا، والتون مجبور بود کارهای بسیاری برای کمک به خانواده اش بکند: از گاوی که مالک بودند شیر می دوشید و پس از بطری کردن، آن را به صورت دوره گردی می فروخت. مدتی هم روزنامه کلمبیا دیلی را به دست مشترکان می رساند.

پس از پایان تحصیلاتش تصمیم گرفت که به کالجی برود شاید بتواند به خانواده اش بیشتر کمک کند. او به دانشگاه میسوری رفت و رشته اقتصادی را انتخاب کرد. او خرج تحصیلش را از گارسونی برای رستوران ها تامین می کرد و در سال ۱۹۴۰ فارغ التحصیل شد. سه روز بیشتر نبود که فارغ التحصیل شده بود که به مرکز آموزش علوم مدیریت و اقتصاد آیوا پیوست و آنها به او ماهی ۷۵ دلار دستمزد می دادند. در ۱۹۴۲ به جنگ رفت و توانست تا درجه سروانی هم ارتقا یابد.


آغاز به کار اولین فروشگاه

جنگ که تمام شد، آمریکا بسیاری از نیروهای نظامی اش را مرخص کرد. والتون در این موقع 26 ساله بود. او از پدرزنش وامی 20 هزار دلاری گرفت و خودش هم 5 هزار دلاری که از خدمت نظام ذخیره کرده بود رویش گذاشت و یکی از شعب کوچک فروشگاه زنجیره ای بن فرانکلین را در آرکانزاس اجاره کرد. در اینجا بود که اصول و فنون تجاری فروشگاه های زنجیره ای را یاد گرفت.

او ظرف سه سال توانست فروشش را از سالی 80 هزار دلار به 225 هزار دلار افزایش دهد. یکی از فلسفه های فروش او این بود که باید قفسه های فروشگاه در دسترس مشتریان و همواره مملو از اجناس باشد. مالک فروشگاه او را که از فروش او به شگفت آمده بود تصمیم گرفت خودش در این تجارت را تصاحب کند و اجاره نامه والتون را تمدید نکرد و کار را به پسرش سپرد.

همین باعث شد که والتون و همسرش، هلن، مکان جدیدی در بنتون ویل در آرکانزاس بخرند و اجازه استفاده از برند این فروشگاه را به هم به تملک خود دربیاورند.
چند وقت استراتژی جدید والتون هم در این فروشگاه موفق شد و او توانست 350 کیلومتر دورتر دومین فروشگاه خود را به نام «پنج دلار و ده سنت» افتتاح کند. البته تمامی این فروشگاه ها زیر نظر بن فرانکلین بود و کالهای آن را این فروشگاه زنجیره ای تامین می کرد والتون از آنها اجازه گرفته بود که نام خودش را روی فروشگاه ها بگذارد. او برای این کار سود فروش بیشتری به بن فرانکلین می داد و این کار او تمرینی بود. برای مستقل شدن.

استراتژی تجاری والتون که او را در آن زمان موفق کرد این بود که یکی از شروط استخدام مدیران فروشگاه ها سرمایه گذاری حداقل هزار دلاری در همان فروشگاه بود؛ از نظر او این کار باعث می شد که مدیران بیشتر برای فروشگاه دل بسوزانند و نبوغ تجاری خود را برای بیشتر شدن پولشان به کار بیندازند.

از دیگر کارهای او این بود که او از همان اول با کمک برادرش، که خلبان دوران جنگ هم بود، هواپیمای کوچکی خرید و خود به فروشگاه های سراسر کشور، که پیاپی در حال افتتاح بود سر می زد. تا سال 1962 او 16 دکان گوناگون در آراکانزاس و میسوری افتتاح کرده بود.


آغاز به کار والمارت

در 1962 والتون فهمید که تجربه و مهارت کافی برای ایجاد برند شخصی خودش را دارد و اولین فروشگاه با نام والمارت را افتتاح کرد. وال مخفف کلمه والتون و مارت به معنای بازار است. او در فروشگاه هایش سعی می کرد که محصولات آمریکایی را عرضه کند که کارخانه های سازنده حاضر بودند بهای کمتری نسبت به اجناس خراجی از او دریافت کنند.

استراتژی دیگر او این بود که برخلاف فروشگاه های زنجیره ای دیگر، او سعی نمی کرد که فقط در شهرهای بزرگ شعبه افتتاح کند و در شهرهای کوچک هم فروشگاه های بزرگ افتتاح می کرد. برای او حمل و نقل مهمترین اولویت را داشت، او کامیون های شخصی خودش را تدارک دید و شعبه های والمارت بیش از یک روز با انبارهای او فاصله نداشتند. همه این کارها باعث شد که قیمت های کالاهای والمارت، ارزانتر از رقبا شود و به زودی مغازه های خرده فروشی که در شهرها قرار داشتند، کم کم از فرهنگ آمریکایی حذف شد.


دهه 70 و 80

در 1970 او شرکت سهامی والمارت را افتتاح کرد و آن را در بورس نیویورک عرضه کرد؛ هر چند هشتاد درصد سهام را خودش خرید در این سال او 38 فروشگاه و 1500 کارمند داشت و درآمد سالانه ای بالغ بر 2/44 میلیون دلار داشت. در سال 1974 او ایالت کنتاکی و می سی سی پی را به دامه کاری اش اضافه کرد. 1975 او تگزاس را هم وارد حوزه پادشاهی والمارت کرد؛ در این سال او 340 میلیون دلار درآمد داشت.

این روند تا سال 1980 ادامه داشت و او در بیست و پنجمین سالگرد تاسیس والمارت، 1198 فروشگاه در سراسر آمریکا داشت و 16 میلیارد فروش کالی اش بود و دویست هزار کارمند داشت. در سال 1978 شبکه ماهواره ای والمارت را ساخت که سبک این شرکت را یاد می داد و محصولات و خدمات والمارت را معرفی می کرد. در 1988 سام والتون به علت بیماری از مدیرعاملی کنار رفت و دیوید گلاس جای او را گرفت.


دهه 90

با آمدن گلس، والمارت وارد تجارت بین المللی شدو اولین فروشگاه های والمارت در آرژانتین و برزیل افتتاح شد. اما در سال 1992 سام والتون از بیماری سرطان خون درگذشت و امپراتوری اش به چهار فرزندش رسید. در 1999 این کمپانی، فروشگاه های آسدا را در بریتانیا به مبلغ ده میلیارد دلار خرید و وارد بازارهای انگلیس هم شد. در 1998 والمارت مفهومی با نام «بازار سر کوچه» برای نوآوری جدید خودش ارائه داد.

در واقع این مفهوم، فروشگاه والمارت خلاصه شده ای بود که سه طبقه گنجایش داشت و در شهرهای کوچکتر و حتی دهکده ها افتتاح می شد. در سال 2005 آمار حیرت آوری منتشر شد و نشان داد 20 درصد از کل خرید اجناس خانواده های آمریکایی، در والمارت صورت گرفته است.

با گسترش والمارت، این شرکت مخالفان زیادی هم پیدا کرده بود. مخالفان می گویند که این فروشگاه تاثیر سوءأ بر خانواده های آمریکایی که صاحب فروشگاه های کوچک و به قول ما بقالی هستند، داشته است. برای مثال تحقیقی که در دانشگاه آیوا انجام یافته نشان می دهد در هر شهری که والمارت وارد می شود، ۱۰ سال بعد تعداد سوپرمارکت های خصوصی به نصف کاهش پیدا می کند اما موافقان دیگری هم وجوددارند.

در تحقیق دیگری نشان داده شده که با ورود والمارت به شهرهای کوچک، شبکه ریلی و بزرگراهی به سرت گسترش پیدا می کند و فروشندگان کوچک هم مجبورند سیستم ها خود را نو کنند که این در نهایت به پیشرفت شهر کمک می کند.


2005

والمارت در سال 2005 شرکت تگزاس الکتریک را راه انداخت تا خودش به تولید برق فروشگاه هایش در سراسر آمریکا اقدام کند. این کار برای والمارت، سالانه 15 میلیون دلار صرفه جویی اقتصادی دربر دارد. در مارس 2006، والمارت یک مرکز تجاری در پلانو تگزاس راه انداخت که هدفش این بود که در برابر فروشگاه های تازه تاسیسی مثل تارگت که خود را با تکنولوژی های جدید و دوستدار محیط زیست معرفی می کردند، عقب نماند.

چوب طبیعی استفاده شده در جای جای فروشگاه و استفاده رایگان از اینترنت در کافی شاپش یکی از این تکنولوژی ها بود و هنگامی که به فروشگاه وارد می شوید می توانید وارد هر راهرویی که شدید با موبایل هوشمند خود از محتویات و کالهای قفسه های آن اطلاعات کسب کنید. به علاوه رستوران هایی هم در این مرکز قرار داده شد که فقط غذاهای بدون چربی ترانس و آب های قلیایی عرضه می کند.


۲۰۱۰-۲۰۰۷

در سپتامبر ۲۰۰۷، والمارت شعارش را عوض کرد: «پول خود را هدر ندهید تا زندگی بهتری داشته باشید» پیش از این شعار والمارت «همیشه قیمت های ما پایین تر است» بود.

در سال ۲۰۱۰ شرکت گلوبال اینسایت آماری ارائه داد که شگفت انگیز است و برعکس تصور بسیاری از نظریه پردازان، می تواند حتی برای اقشار کم درآمد مفید باشد. این شرکت اعلام کرد که خانواده های آمریکایی به علت قیمت های پایین تر و المارت ۲۸۷ میلیارد دلار در این سال صرفه جویی کرده اند که اگر این رقم را به شهروندان آمریکا تقسیم کنیم، عدد ۹۵۷ دلار برای هر شهروند آمریکایی به دست می آید.

در فوریه ۲۰۱۰، شرت اعلام کرد شرکت پخ شویدئویی Vudu را می خرد. این شرکت همچنین در برنامه غذایی اعلام کرده که در پنج سال، میزان نمک و شکر و چربی های ترانس را در محصولات عرضه شضده در فروشگاه هایش به نصف کاهش دهد و با شرکت کرافت قراردادی امضا کرده که محصولات طبیعی و به اصطلاح بایو را با قیمتی ارزانتر از دیگر جاها به مشتریان عرضه کند.


2011

در آوریل سال 2011، هر چند بسیار دیر، والمارت فهمید که باید وارد تجارت الکترونیک هم شود و سایت فروش الکترونیک خود را راه انداخت. فعلا در کالیفرنیا این طرح اعلام شده و قرار است به زودی در سراسر آمریکا و بعد جهان عرضه شود. در سال 2012 والمارت در اوج قدرت و ثروت قرار دارد، اما آمارها نشان می دهد سرعت پیشرفتش به نسبت دهه نود کاهش پیدا کرده.

کارشناسان دلیل آن را درک دیرهنگام بازار دیجیتال می دانند؛ جایی که کمپانی هایی مثل آمازون روز به روز قوی تر می شوند. باید دید که در سال های پیش رو آیا والمارت می تواند نوآوری هایی که در دهه 60 تا 90، او را یکه تاز میدان کرد، در دنیای دیجیتال هم عرضه کند؟ پاسخ مثبت به این سوال، ادامه امپراتوری فرزندان سام والتون و پاسخ منفی فروپاشی این امپراتوری عظیم است.