ماجرای حذف یارانه نقدی پردرآمدها

خبرگزاری ایسنا: یا انتشار اخبار مبنی بر حذف یارانه پنج گروه درآمدی و به دنبال آن اظهارنظرهای ظاهرا متفاوت مقامات اقتصادی دولت، بیش از آنکه این موضوع بیانگر شروع قانونمند هدفمندی یارانه ها و قانون بودجه در سال جاری باشد به یک جنجال رسانه‌ای تبدیل شد.

اوایل هفته جاری در خبری البته بدون منبع از سوی یکی از روزنامه‌های داخلی ادعا شد که یارانه نقدی گروه‌های پنج‌گانه شامل پزشکان، مالکان خودروهای گران قیمت لوکس، صاحبان صرافی‌ها، اعضای هیات مدیره بانک‌ها و هیات مدیره شرکت‌های خصوصی و افراد مقیم خارج از کشور قطع شده است؛ با این توضیح که یارانه نقدی برخی افراد مقیم خارج کشور از سال قبل که شناسایی شده بودند، کلید خورده بود.

این موضوع نه از این نظر که یارانه بگیری حذف شده بلکه به دلیل ادعای حذف پنج گروه درآمدی ذکر شده مورد توجه قرار گرفت و رسانه ها در تلاش برای پیگیری موضوع بر آمدند تا صحت حذف یکباره پنج گروه درآمدی را که تا حدی غیرعادی به نظر می رسید، جویا شوند.

اما از آنجایی که همواره پاسخگویی شفافی در رابطه با نحوه شناسایی یارانه بگیران و حذف پردرآمدهایی که در قانون مورد تاکید بوده وجود نداشته و مدیران اقتصادی موضوع را از وزارت اقتصاد به سازمان مدیریت و به وزارت رفاه دست به دست می‌گردانند، در این مورد نیز گمانه زنی‌ها شروع و سازمانهای مربوطه پاسخ شفافی اعلام نکردند.

سازمان هدفمندی یارانه‌ها که اغلب از آن پاسخی دریافت نمی شود، حذف پنچ گروه درآمدی از فروردین ماه را تایید یا تکذیب نکرد و رییس آن عنوان کرد که حذف و اضافه یارانه بگیران بر عهده این سازمان نبوده و در این مورد نیز پاسخ نخواهد داد. پر واضح است که این اظهارات در مجموع قابل پذیرش نیست چرا که به هر حال موضوع حذف یارانه بگیران اگر به طور جدی تر در وزارت رفاه پیگری شود حتما سازمان هدفمندی در جریان جزئیات آن قرار داشته و حذف از لیست بر عهده این سازمان است.

اما در ادامه اظهارات وزیر اقتصاد و به فاصله کمی بعد از آن نوبخت ظاهرا با یکدیگر همخوانی نداشته و افکار عمومی را بیش از قبل درگیر کرد.

طیب نیا -وزیر اقتصاد- در مورد صحت حذف یارانه پنج گروه درآمدی پاسخ داد که حذف یارانه افراد پردرآمد شروع شده است اما‌ تعداد حذف شدگان از لیست یارانه بگیران قابل ملاحظه نیست.

نوبخت نیز نسبت به حذف پنج گروه یارانه بگیر واکنش نشان داد و با تکذیب آن، موضوع را کشف رسانه ها دانست.

وی تاکید کرد که یارانه هیچ گروهی حذف نشده است.

دو موضع مطرح شده که یکی نشان دهنده آغاز حذف یارنه بگیران و دیگری از حذف نشدن هیچ گروه یارانه بگیری خبر می دهد دو موضوع متفاوت از یکدیگر نیست. اظهارات طیب نیا در عین حال که تکذیب حذف یکباره پنج گروه درآمدی را در بر می‌گیرد تایید اظهارات بهمن ماه سال گذشته نوبخت است که برای اولین بار از شروع حذف تدریجی یارانه پر درآمدها خبر داده و عنوان کرده بود که یارانه افراد خارج از کشور به طور کامل حذف شده است.

وی با بیان این‌که شناسایی و حذف پر درآمدها با دقت کامل انجام می شود، تاکید کرده که از ۴۰ پایگاه اطلاعاتی که در اختیار داشته اند افرادی را که برایشان محرز شده از درآمد کافی برخوردار بوده و یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی تاثیری بر زندگی آن ها ندارد را در لیست کسانی که باید از دریافت یارانه حذف شوند قرار داده اند.

تکذیبیه نوبخت هم در این مورد به هیچ عنوان رد کننده اقدام برای حذف پردرآمدها و خروج آنها از لیست نیست چراکه وی تاکید می کند هیچ "گروه" درآمدی حذف نشده است. براین اساس تاکید سخنگوی دولت بر گروه بوده و می تواند حاوی شروع حذف تدریجی یارانه بگیران همانطور که خود وی در سال گذشته اعلام کرده بود و طیب نیا نیز توضیح داده، باشد.

اما نوبخت در آخرین اظهارات خود توضیح داده که در بند(ه) تبصره(۲۰) قانون بودجه بودجه ۱۳۹۴ مربوط به هدفمندی یارانه ها تاکید شده که دولت موظف است افراد پردرآمد را مشخص و با تصویب آیین‌نامه اجرایی، یارانه آنها را قطع کند که البته با توجه به اینکه این آیین‌نامه هنوز تصویب نشده چنین اقدامی انجام نشده و براساس تکلیف بودجه سال ۱۳۹۴ تاکنون هیچ یارانه بگیری از دریافت یارانه‌ها حذف نشده است.

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی اعلام کرده که کسانی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند یا افرادی که به‌نحوی اطمینان حاصل شده که پردرآمد هستند و قبلاً حذف شده بودند یارانه آنها همچنان حذف است و حذف جدیدی صورت نگرفته است؛ بنابراین آنچه در فروردین امسال اتفاق افتاد ناشی از تشخیص تبصره ۲۱ بودجه سال ۱۳۹۳ کل کشور بوده است .

بر این اساس اینکه گفته می شود در سال جدید هیچ یارانه بگیری حذف نشده، منظور حذف جدید با توجه به قانون بودجه سال ۱۳۹۴ است. این در حالی است که طبق آنچه که شواهد نشان می دهد برخی افراد در اسفند ماه سال گذشته و برخی نیز در فروردین ماه یارانه ای دریافت نکرده اند که این طبق قانون بودجه سال ۱۳۹۳ است.

بنا بر این گزارش، کنار هم گذاشتن اخبار و اظهارات حاوی این موضوع است که دولت همانطور که از گذشته اعلام کرده بود شناسایی گروه های درآمدی را شروع کرده اما این به معنای حذف تمامی این گروه ها نیست. همچنین حذف یارانه بگیران هم کلید خورده اما یکباره و در سطح تمامی افراد حاضر در گروههای شناسایی شده که حتی می توانند این پنج گروه ادعا شده باشند نیست. با این وجود به نظر می رسد که اگر مسئولان شفاف سازی بیشتری در گفته های خود داشته و هر چند محدود اما به وضوح در موارد حساسی مانند یارانه اطلاع رسانی کنند نه تنها شائبه ای ایجاد نمی شود بلکه از همان تشویشی که نوبخت همواره نسبت به آن هشدار می شود ممانعت خواهد کرد.

در عین حال که بی تردید حذف دقیق و کارشناسی یارانه بگیران ثروتمندی که نیازی به دریافت رقم ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی در هر ماه ندارند می تواند ضمن عمل دولت به قانون تعیین شده راهی برای خروج از کسری‌های سنگین پرداخت یارانه همگانی و پرداخت سهم یارانه ای سایر بخش ها باشد.