معصومی نژاد: رُرررم را یواش تر می گویم!

هفته نامه تماشاگران امروز: خبرنگار واحد مرکزی خبر در ایتالیا، در گپی با ما توضیح داده که در 26 سال گذشته چه سختی هایی کشیده. او که ستاره این روزهای فضای مجازی است، با بزرگ منشی به جوک هایی هم که برایش ساخته اند واکنش نشان داده.

صدایش پشت تلفن پرهیجان تر از آن است که بارها از تلویزیون شنیده ایم. لحن کلامش هم به خشکی آن چیزی که سال هاست در تلویزیون می بینیم، نیست. بگو بخند می کند، صمیمی است و وقتی به ایتالیایی صحبت می کند، سرعت کلامش تندتر می شود.

او مشهورترین و خاص ترین ایرانی اروپا برای ما ایرانی هاست. سال هاست نوع «رم» گفتنش را سوژه کرده ایم و گزارش های یکنفره و ویژه اش را تحسین کرده ایم. کسی که از پشت میز، متن نمی خواند، تصاویر آرشیوی شبکه های خارجی را مونتاژ نمی کند که به عنوان گزارش تولیدی (!) برایمان بفرستد. خودش در متن اتفاقات حضور دارد و یکنفره همه کارها را پیش می برد.


او کسی نیست جز «حمید معصومی نژاد»ی که رم به ته فامیلش پیوند عجیبی خورده. صحبت کردن با او، حتی اگر یک ربع وقت داشته باشد، هیجان انگیز است؛ به خصوص وقتی که تلفن را قطع کنید و متوجه شوید به دلیل همان صمیمیت، نیم ساعتی گپ زده اید و گذر زمان را متوجه نشده اید.

معصومی نژاد در جای جای این نیم ساعت، مدام تاکید می کند اهل «مصاحبه» نیست و برای رعایت اصول اخلاقی و اینکه دوستانش در ایران از او دلخور نشوند - که چرا با آنها حرف نزده - دوست ندارد این گپ و گفت به شکل مصاحبه باشد. ما هم به حرف های گفته و ناگفته او، اخلاقا احترام گذاشتیم و نتیجه این متنی شد که می خوانید.

۲۶ سال قبل، می خواست برای ادامه تحصیل برود آمریکا ولی چون فقط ایتالیا ویزای تحصیلی می داد، سر از رم درآورد و پاگیر همین پایتخت ایتالیایی شد. ابتدا کارمند «هما» شد، پزشکی می خواند ولی وقتی طعم شیرین خبرنگار زیر زبانش رفت، استعفا کرد، تحصیلاتش را به خبرنگاری تغییر داد و تمام وقتش را گذاشت برای همین کار.

البته کارهای فرهنگی و اجتماعی انجام می دهد که همه اش به حوزه فعالیت خبرنگاری ارتباط دارد: «دوتا کتاب در ایتالیا نوشته ام یکی به نام «ایران، گنجینه های پارسی»، و دیگری هم «ایران: سفر به کشوری میان شرق و غرب» است که برای آشنایی ایتالیایی هایی که می خواهند به ایران سفر کنند، موثر است.»

اقامت دائم ایتالیا دارد ولی پاسپورت ایرانی اش همیشه همراهش است. تابستان همین امسال به ایران آمده، البته همراه با خانواده: «بچه هایم ۱۰ سالی می شد که ایران را ندیده بودند، آمدیم و یک سری هم به صدا و سیما زدم. همان موقع سردبیر خبر ۲۰:۳۰ بی مقدمه در حیاط گفتگویی را با من شروع کرد و پخش هم شد.»

«امیدوارم اتفاقی در ایتالیا بیفتد تا صدای معصومی نژاد را بشنویم»؛ این جمله را خیلی دوست دارد و البته حرف هایی را که درباره اش می زنند، دنبال می کند: «من هر روز در فضای مجازی هستم و در خیلی از گروه ها عضوم. وقتی طنزی می گذارند، شوخی می کنند، می بینم ولی نمی خواهم حساسیتی ایجاد شود و کلا از این شوخی ها ناراحت نمی شوم.» و خودش سر شوخی را باز می کند: «هیچ وقت فکر نکرده بودم که این رم گفتن من ایرادی دارد ولی اگر مشکلی هست، آرام تر بیان می کنم... باور کنید فکر نمی کردم اینقدر سوژه شود!»

همیشه دوربین همراهش است. یک دوربین قدیمی و یک میکروفون. برای همین هر جایی که می رود و اتفاقی که می بیند، درجا روشن می کند و تصویر می گیرد و به این وضع «تنها» کارت کردن عادت کرده: «شاید بیست سال پیش که این روش را شروع کردم، در دنیا اولین بودم. اینکه مثلا در یک استادیوم یا در یک تظاهرات بین هزاران نفر بایستید و یک سه پایه ارزان قیمت چینی را جلوی شان بگذارید و رویش دوربین باشد. کار سختی است. من دیگر عادت کرده اما اینگونه کار کردن مشکلاتی دارد. فیلم های پشت صحنه گزارش های من هستند که نشان می دهند خیلی ها از پشت سر شکلک درمی آورند یا ممکن است بین کسانی که در کادر دیده می شوند و از جلوی دوربین رد می شوند، کسانی باشند که پوشش مناسبی نداشته باشند؛ بنابراین تنهایی کار کردن مشکلاتی دارد اما من دیگر عادت کرده ام.»

ولی گویا این موضوع، تازه برای مردم جالب شده و خبرنگاران دیگری هم چنین روشی دارند: «اصطلاحا به این جنس کار کردن می گویند خبرنگار کوله پشتی. یعنی همه چیز روی دوش خبرنگار است. مثل خبرنگاران منطقه جنگی دست تنها هستند. حالا که من گزارش های داخل شهر را هم به همین روش می گیرم به من هم می گویند خبرنگار کوله پشتی. حتی شنیده ام در دانشگاه خبر صدا و سیما شیوه کاری من را به عنوان الگوی خبرنگاری کوله پشتی معرفی می کنند و مثال می زنند. بعضی دوستان خبرنگار هم گاهی گلایه های دوستانه می کنند و می گویند از ما می خواهند مثل شما باشیم. چه کار کنیم؟»

معصومی نژاد حتی موقع صحبت کردن دارد کار انجام می دهد و دنبال سوژه می دود: «صدها نفر به من گفته اند بیشتر از اینکه خبرنگاران ایتالیایی از ایتالیا خبر بدهند، من ازت ایتالیا خبر می دهم چون من واقعا همه اتفاقات را پوشش می دهم و همیشه هم در آن نقاط حضور دارم. علاوه بر گزارش های تلویزیون و رادیو که بیشتر مردم می شنوند، گزارش هایی به زبان ایتالیایی برای رادیوی ایتالیای جمهوری اسلامی ایران می فرستم.»

دلش نمی خواهد درباره دستگیری های هفتگی پلیس ایتالیا حرف بزند و اینها را حاشیه هایی بی حاصل می داند که در کارش خللی ایجاد نمی کنند ولی با همه این مشکلات، تلاش می کند گزارش هایش افت نکنند: «برای من مهمترین نکته این است که گزارش هایم متنوع باشند و باعث خستگی مردم نشوند. معتقدم باید در گزارش، رنگ ها و صحنه های زیبا باشد. گزارش ها کوتاه و متنوع باشند چون نظرم این است که مردم را نباید خسته کرد و عشق به کار در من آنقدر هست که به پولش فکر نکنم و مقایسه نکنم که بعد از این همه سال چقدر درآمد دارم.»

وقت خداحافظی یادش می افتد که این نکته را بگوید تا ایرانی های تلگرام باز بدانند: «در تلگرام کانالی ندارم. شنیده ام کسی به نام من کانالی ساخته که برای من نیست.»