شیردال که از آمریکا به ایران آمد چیست؟

خبرگزاری ایسنا: «شیردال» موجودی افسانه‌یی است که نمون‌هایی از آن در مناطقی از آسیای غربی، مدیترانه و یونان کشف شده است.

«شیردال» موجودی با بدن شیر همراه با بال و غالبا صورت پرندگان شکاری مانند عقاب، شاهین، باز و قرقی است.

نمونه‌ی یک «شیردال» امروز توسط رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از آمریکا به ایران آورده شد. این اثر در سال ۲۰۰۳ میلادی در گمرک فرودگاه آمریکا از قاچاقچیان گرفته شد و تا کنون در آن کشور بوده است.

درباره‌ی «شیردال»ها داستان‌های افسانه‌یی نیز وجود دارد، مانند این‌که گفته شده، شیردالی بر دروازه‌ی شهر «تِبس» در مصر باستان می‌نشست و از رهگذران ضرب‌المثل می‌پرسید؛ هر کسی پاسخ غلط می‌داد، او را روی تختی می‌خواباند و اگر بدنش بزرگ‌تر از تخت بود، قسمت‌های اضافه را می‌برید و اگر کوچک‌تر بود، بدنش را می‌کشید تا به اندازه‌ی تخت شود.

در برخی منابع نیز آمده است: قدیمی‌ترین «شیردال» کشف‌شده از آسیای مرکزی به سده‌های پنجم و چهارم پیش از میلاد برمی‌گردد و به حکومت‌های تابع امپراطوری هخامنشی متعلق است. هخامنشیان شیردال را «نگهبانی در برابر اهریمن، جادو و دروغ» می‌دانستند. سرستون‌های مشهور هخامنشی هم یکی از مشهورترین مصنوعات بشری هستند که شیردال‌ها را نمایش می‌دهند. نام این جانور در پارسی میانه «بشکوچ» است. خیلی‌ها اعتقاد دارند سیمرغ در ادبیات کلاسیک پارسی نو، نمود نوینی از شیردال یا بشکوچ است، هرچند نام خود سیمرغ به پیش از اسلام باز می‌گردد.

در ادبیات اروپایی نیز به شیردال اشاره فراوانی شده است، برای مثال دانته در «کمدی الهی» جایی که سفر در دوزخ و برزخ به پایان می‌رسد، سوار بر شیردالی که به سرعت برق حرکت می‌کند، سفر به بهشت را آغاز کرد؛ اما این نخستین نمود شیردال در فرهنگ ایتالیایی نیست، در پیزا، از ایتالیای قرون وسطی نیز شیردالی برنجی باقی مانده که به‌نظر می‌رسد منشأ آن، سرزمین‌های اسلامی باشد یا از روی دست صنعتگران مسلمان ساخته شده باشد. این شیردال که بزرگ‌ترین مجسمه‌ی شیردال دوره‌ی اسلامی است بیش از یک متر بلندی دارد و احتمالا در قرن یازدهم میلادی در آندالوس ساخته شده است.