دلربای آهنی یک ملت، در میانه جاده خاطره‌ها
کمپانی سازنده ورسک، پیش‌بینی کرده بود که این پل ۷۰ سال دوام بیاورد، حالا در شانزدهم اردیبهشت امسال، ورسک هشتاد و شش ساله شده و هنوز چند بار در روز قطارهای باری و مسافری با اطمینان از روی آن می‌گذرند.
برترین‌ها: بیشتر قطارهایی که این وقت سال از تهران به سمت گرگان حرکت می‌کنند، نیمه‌شب به ورسک می‌رسند، گاهی با یک توقف کوتاه و گاهی بدون توقف این «شاهکار معماری» را پشت سر می‌گذارند و به مسیرشان ادامه می‌دهند؛ سفری که اگر ورسک نبود، ممکن بود به این راحتی‌ها امکان‌پذیر نباشد.
در مورد این پل داستان‌های زیادی بر سر زبان‌هاست، می‌گویند وقتی پل را میساختند مردم محلی با خارجی‌هایی که روی پروژه کار می‌کردند آن‌قدرها خوب تا نکرده‌اند، دولت مرکزی از ترس دزد و راهزن ناچار شده است تا سرکارگران را برای حفاظت از منطقه و کارگران پروژه مسلح کند، «اینگولف بویسن» فیلم‌برداری که در زمان ساخت ورسک، همراه تیم مهندسان در منطقه کار میکرد در یاداشت‌هایش در این مورد نوشته است که چون تیم سازنده پل داشتند دیواره کوه‌ها را سوراخ می‌کردند و در طبیعت دست می‌بردند مردم محلی خیلی به آن‌ها خوشبین نبودند، یک بار وقتی یکی از مهندسان پروژه برای عکاسی از مراسم محرم به روستایی در آن نزدیکی رفته بود، مردم کتکش زدند و دست آخر پلیس برای ختم غائله وارد ماجرا شد.
داستان‌های دیگری هم هست، مثلا می‌گویند رضا شاه که امر به ساخت راه آهن سراسری کرده بود، مهندس آلمانی سازنده پل و خانواده‌اش را مجبور کرد که وقتی اولین قطار از روی پل رد می‌شود زیر آن بایستند تا اگر سازه آسیب دید، خودشان در جا هزینه را با جانشان پرداخت کنند، این روایت البته چفت و بست محکمی ندارد و سندی از آن در دست نیست.
با وجود آن که رد پای آلمانی‌ها در بسیاری از تلاش‌های مدرنیزه کردن ایران دیده می‌شود و خیلی‌ها معتقدند که راه‌آهن سراسری یکی از یادگاری‌های آنان در ایران است، پل ورسک در واقع محصول مشترک گروهی از مهندسان بود که اتفاقا آلمانی هم نبودند. مناقصه ساخت این پل را شرکت سوئدی-دانمارکی «کامپساکس» برنده شده بود. یورگن ساکسیلد، مدیرعامل شرکت، در حالی قرارداد راه آهن شمال به جنوب ایران را امضاء کرد که قبل از او چند شرکت از فرانسه و آلمان، ژاپن و آمریکا طی مطالعاتشان به این نتیجه رسیده بودند که از پس احداث این خط آهن با پیچیدگی‌هایی که در البرز با آن رو به‌روست بر نمی آیند، اما شرکتی را که بالاخره پروژه را تصاحب کرد ترک‌ها به ایران معرفی کردند. کامپساکس، پیش از این که وارد ایران شود قرارداد ساخت ۱۲۰۰ کیلومتر از راه آهن را در ترکیه به سرانجام رسانده بود و همین باعث شد که ایرانیها به این شرکت اعتماد کنند و کار را به دست آن بسپرند.
قرار بود که به ازای هر متر راه آهن،۱.۵ گرم طلا به شرکت پرداخت شود؛ «لادیسلاوس فون رابسویچ» مهندس سازه پل اصلیتی اتریشی داشت. سمت مهندس رابسویچ رئیس نظارت ساختمان پل بوده و او با خانواده‌اش در خانه‌ای واقع در دره ورسک و نزدیک پل زندگی میکرد. رابسویچ مسئولیت احداث تونل‌های مسیر راه آهن را نیز به عهده داشت و از بنیانگذاران روش تونل‌زنی جدید اتریشی (NATM) بود. در مجموع ساخت پل برای دولت ایران دو میلیون و ششصد هزار ریال هزینه برداشت.
سرپرستی مهندسان محاسب و طراح پل بر عهده «هانس اتو ناتر» مهندس سوئیسی بود که قبل از این پروژه در طراحی و احداث پل و ایستگاه راه‌آهن برن سوئیس همکاری داشت. مهندس «والتر اینگر» اتریشی یکی دیگر از مهندسان همکار این پروژه بود که البته عمرش به دیدن پایان کار، مسیری که در کل راه آهن ایران، به «سه خط طلایی» مشهور شد، قد نداد و در میان پروژه درگذشت. سه خط طلایی عنوانی است که به مسیر بالارفتن قطار از روی کوه داده‌اند؛ خط آهنی که دست آخر به ورسک می‌رسد.
با همه سختی‌ها، بالاخره پلی ساخته شد که خبرنگار روزنامه اطلاعات آن زمان به نقل از رابسویچ، آن را یک شاهکار مهندسی توصیف کرده و گفته است: « مهندسان دیگر با حیرت به نقشه‌های آن نگاه می‌کردند و آن را در شمار شاهکارهای مهندسی دنیا می‌دانستند.»
پنجم اردیبهشت 1315، رضاخان با قطار به فیروزکوه رفت و از آنجا راهی مسیری شد که ورسک در میانه آن قرار داشت. روزنامه اطلاعات در گزارشش از افتتاح این خط آهن 130 کیلومتری بعد از تشریح جزئیات سفر رضاخان و سوار شدن خانواده سلطنتی به قطار نوشته است: « در میان شور و شعف و مسرت از فیروزکوه به سمت مازندران حرکت نمود. شاهکارهای صنعتی پل‌های بزرگ، تونل‌های متعدد که در شکم کوه‌ها احداث گردیده یکی بعد از دیگری می‌آمد و می گذشت و همه را غرق تعجب آمیخته به ستایش می‌نمود. »
در گزارش دنباله‌دار روزنامه اطلاعات بعد از ذکر جزئیاتی از سفر گروه برای افتتاح راه آهن شمال، با اشاره به این که ارتفاع شهر «شاهی» یا همان «قائم‌شهر» از سطح دریا تنها ۵۰ متر است، درحالی که بلندترین نقطه این خط آهن، ۲ هزار و ۱۱۲ متر است، آمده است: « خیلی‌ها تصور می‌کنند که ترن در موقع اوج گرفتن مثل بعضی کشورهای دیگر روی دنده می‌افتد اما اینطور نیست و اهمیت ساخت راه آهن شمال همین است که نشیب‌ها را طوری متناسب طراحی کرده اند و با پیچ و خم آن را کم کرده‌اند که ترن در کمال راحتی و خوبی ارتفاعات را طی می‌کند.»
در مورد این پل و اهمیت و زیبایی‌اش خیلی چیزها نوشته شده، اما یک روایت کمتر شنیده شده هم هست، می‌گویند در مقطعی که ایران در آستانه اشغال قرار داشت، رضاخان دستور محرمانه‌ای داده بود که تمام پل‌های مهم خط آهن شمال به جنوب را بمب‌گذاری کنند و خط راه آهن را از بین ببرند.
محمد سجادی که در آن زمان وزیر «طرق» بود، در مورد این دستور مین‌گذاری پل‌های مهم خط آهن از جمله ورسک می‌گوید پلی که ایران را به پل پیروزی متفقین در جنگ جهانی دوم تبدیل کرد قرار بود همزمان با پیشروی متفقین به سمت ایران نابود شود، اما دستور انفجار مین‌های این پل و باقی مسیر راه آهن هیچ وقت از طرف رضا شاه صادر نشد. می‌گویند جاسوسان متفقین در ایران زودتر از آنکه رضاخان در این مورد تصمیم بگیرد از ماجرا باخبر شدند و دولت را از این اقدام منصرف و طبق نقشه مین‌ها را خنثی کردند.
کمپانی سازنده ورسک، پیش‌بینی کرده بود که این پل ۷۰ سال دوام بیاورد، حالا در شانزدهم اردیبهشت امسال، ورسک هشتاد و شش ساله شده و هنوز چند بار در روز قطارهای باری و مسافری با اطمینان از روی آن می‌گذرند.
در ادامه تصاویری از این پل به یاد ماندنی را مشاهده کنید:
نظر کاربران
الان اگر این پل قرار بود ساخته شود 50 سال طول میکشید و میلیاردها دلار اختلاس میشد دست اخر هم مردم و خیرین خودشان دست بکار میشدند و با گلریزان و جمع اوری صدقات و نذورات پل را میساختند
پاسخ ها
خدا لعنت کنه هر کس راه شمال رو به روی غیر بومیان باز کرد در طول 50 سال همه چیزمون غارت شد
این پل نماد غارت جنگلهای هیرکانیه. در طول 50 سال دو سوم جنگلهای میلیونها ساله از بین رفت.
درختهای بومی شمال رو نابود کردند به جاش ویلا و گیاهان گرمسری کاشتند بوم فرهنگ شمال رو از بین بردند
گرمسیری
اگه می گیم شمال نابود شد نقطه شروعش از همین پله.اول پولدار تهرانیها اومدند بعد بقیه. الان دیگه به ایلیاتی ترین شکل میان وسط پیاده رو تشت میذارن لباس می شورند.تا دم خونه هامون نخل کاشتند انگار داریم تو جنوب زندگی می کنیم!!
همون زمان بسیاری از مردم به جاده آسفالت دسترسی نداشتند
این پل اصلا توسط مهندسان غربی ساخته شده.مثل اینکه سعودیها به ساختمانها و اتوبانهاشون بنازند خنده داره
غربگدا دوست داره پول نفت بده و همه چیزو از غرب بخره.دوست نداره ایرانیها با آزمون و خطا به دانش ساخت هر کاری برسند
روسگدا به اسم آزمون خطا در حال کاسبی مثل کش دادن مذاکرات ساخت واکسن بیخودی
وجدان کاری شعور اخلاق کاری یعنی همین پل
پاسخ ها
وجدان کاری یعنی نابود کردن دو سوم جنگلهای شمال بعد از ساختن این پل.یعنی کاشت نخلهای تزئینی برای تازه به دوران رسیده ها که حس کنند در جزایر قناری هستند
وجدان کاری در فرهنگ هر کشوره.ایرانیها باید خودشون تغییر کنند وگرنه وجدان و نظم با بشکن زدن بدست نمیاد
اگر شهرداری الان ساخته بودن ریخته بود سال اول
دمشون گرم قدیم همه چی شون خوب بود
چند بار نوشتم منتشر نکردید راه شمال و خود مازندرانیا باز کردن از همه شمال بیشتر ویلا فروختن بساط همه چیز و فراهم کردن الان غر میزنن چرا مسافر میره مازندران
پاسخ ها
اغلب شمالیها از هجوم مسافر و نابودی سرزمینشون عصبانی اند
نظرات نفرت پراکن و توهین آمیز تو زیر همه خبرهای شمال هست جوابت رو که میدیم سانسور میشه اینکه بیا به خونه کسی و بعد بهش توهین کنی فرهنگ کدوم قومه؟
کاش فقط می رفتید مازندران.الان گیلان هم نابود شده
کسی راسراغ ندارم برای ایران زحمت کشیده
باشدنام نیک
تاریخ ایران
هنوزم وقتی به ایستگاه راه آهن تهران بروید اگر به سقف ها با دقت نگاه بکنید طراحی آن می بینید
ای کاش آلمان ها پیروز جنگ میشدند اون وقت شاید اوضاع امروز ما هم متفاوت بود و شاید بهتر!!!!!
درود
آدم یاد جاده تهران شمال می افته ،بعد از بیست و اندی سال ، کلی اختلاس ، هنوز تموم نشده ،
پاسخ ها
کاش هیچ وقت تموم نشه و تهاجمات به شمال بیشتر نشه
الان هم اگه بخوایم میتونیم ده تا بهتر از این درست کنیم
پاسخ ها
پس چرا نمی خواین ایران و بسازین؟ چرا به فکر ساخت کشورهای بیگانه هستید و مردم ایران و تو تنگنا قرار می دین؟! خداوند ازتون نگذره!
شما یک کیلومتر سازه ریلی روی زمین احداث کن که ایراد نداشته باشه یا توی محاسبات فنی به مشکل برنخوره و قطارباتقلیل سرعت حرکت نکنه.ده ها تر بهتراز این پیشکش شما برادرمن تحریم وعدم خودباوری صنعت ریلی رو نابود کرده شما از این حرفای فضایی میزنید
پل ورسک شاهکار مهندسی برای تمام قرون هست
حالا باید درک کنید
درود
شاهکارش مال آلمانیا بود
چون الان اوضاعشون خوب شده. اگر احساس نیاز کنن التماس میکنن.اشتباه از تهرانی ها است که میرن شمال باید پولشون رو استان دیگری خرج کنن.
پاسخ ها
مازنیها هیچوقت وضعش بد نبود
تا جایی که یادمه شما بودید وقت قحطی به سمت شمال اومدید و میرزاکوچک خان بهتون غذا داد.معماری خانه های شمالی بدون اندرونی بیرونی و دیوار بلند یعنی ما امل و دزد نداشتیم
هنوز چی بودیم و چی شدیم ها پیداشون نشده ؟
پاسخ ها
تاریخ حذف شدنی نیست حق دارید بترسید
الان چه ربطی داشت
اشتباهات خودمونو ربط به گذشته ندیم
روحش شاد خدمت زیادی به کشورمان کرد
با آزمون و خطا رو جون مردم می خواید به نتیجه برسید؟؟ همون دیش کرونا یاب واسه هفت پشتمون بسه
اه ای پادشاه کبیروپادشاهان دیگر تمام این زحمات شمابدست افرادتنبل تنپرورنادیده گرفته شد یادتان گرامی باد
روحش شاد کارش درست وخدایی بود
او بجای دزدی، ایران را ساخت. اصولی نظارت میکرد و همینه که ورسک ۸۶ ساله هنوز پابرجاست.مدیران پروژه های امروز ایران
با اختلاسها شون سر از کانادا و امریکا و انگلیس و ترکیه در میارن
پاسخ ها
آره اصلا ندزدید.اون زمینها که به اسمش بود دروغ بود!!! بچه ها و نوه نتیجه هاش هم با فتوسنتز در خارج از ایران زندگی می کنند!!!
بگردیدن پیدایش کنین شب ها میرفت به درمانگاها سر میزد شبی رفت درمانگاه شهر ری بعنوان مریض هرچه نشت دیداز دکتر خبری نیست به نگهبان کفت دکتر ندارین کفت چرا خوابیده رفت فردایش ریس دکتر وپرستار رابمدت طولانی زندانیشان کردوفرستادن جایی کویر تبعید کفت کسی سر کارهست پول ملت رامیگیرد باید کارکند نه بخوابد
پاسخ ها
اگه اینقدر خوب و مردمی بود چرا یه روزه کشور رو تقدیم انگلیس کرد و فرار کرد؟!!
حرف شمالیهای عزیز متین ،ولی از اون متین تر حرف حق دوست عزیزمون نسبت به دزدی و اختلاسهاست