ستاد مبارزه با چرندیات (۶۹)

برترین ها: «ستاد مبارزه با چرندیات» عنوانِ یک جریان بود که با صفحه ای در فیسبوک شروع به کار کرد و بسیار قوی و حساب شده به جنگ دروغ های اینترنتی و شایعاتی که به عنوان واقعیت به خورد مردم داده می‌شد، رفت.

در این سری مطالب سعی داریم به کمک داده های این صفحه و سایت های مرتبط، به بررسی دروغ ها و شایعات مشهوری که در هر از چند گاهی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به راه می افتند بپردازیم و با مستندات آن ها را برای شما تحلیل کنیم تا شاید قدم کوچکی در مسیر آگاه سازی مخاطبان عزیز باشد و باعث شود مِن بعد هر چیزی را که در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی دیدیم، سریع باور نکنیم. جدا از این گونه موارد، سعی در معرفی تکنیک های مبارزه با شایعات و مغالطه ها را در این سری مطالب داریم. با ما همراه باشید.

******

سوژه اول؛ کشف دانشمند استرالیایی و مسلمان شدن وی!

با وجود بررسی منابع گوناگون، اثری از تحقیقات یک دانشمند استرالیایی در این رابطه و متعاقب آن اسلام آوردنش، یافت نشد و این یک ادعای کذب و ساختگی می باشد.

متن شایعه

« کشف یک اشتباه در قرآن!

تعدادی از دانشمندان جمع شدند تا با تحقیق در متن قرآن ؛ خطا و اشتباهی در آن بیابند و به این ترتیب قرآن را رد کنند!!!! … لذا بسیار در متن قرآن و کلمات آن دقت کردند تا اینکه به این آیه رسیدند که در مورد داستان حضرت سلیمان است که وقتی مورچه ای لشکر حضرت سلیمان را میبیند به سایر مورچه ها میگوید :پناه بگیرید تا لشکر سلیمان شما را خرد نکنند (لایحطمنکم) در حالی که: این کلمه در زبان عربی فقط در مورد خرد شدن شیشه به کار میرود اما مورچه ها آن را درباره ی خود بکار برده اند.!!! پس این اشکالی است که میتوان به متن قرآن گرفت !!!! بعد از آن یک دانشمند استرالیایی در تحقیقات علمی خود کشف کرد که:بیش از ۷۵ درصد از غشای خارجی بدن مورچه ها را شیشه تشکیل میدهد و با کشف این معجزه ی قرآن بلافاصله به اسلام ایمان آورد و مسلمان شدنش را اعلام نمود. لا اله الا اله الملک الحق المبین. انتشاردهید به افتخار قرآن »

پاسخ شایعه

با وجود بررسی منابع گوناگون، اثری از تحقیقات یک دانشمند استرالیایی در این رابطه و متعاقب آن اسلام آوردنش، یافت نشد و این یک ادعای کذب و ساختگی می باشد.

کلمه «لایَحْطِمَنَّکُمْ » با ریشه «یَحْطِمَ: شکستن»، در سوره نمل آیه ۱۸، به معنی "پایمال نکنند، له نکنند" استفاده شده است. این فعل در صرف و نحو عربی کاربردهای فراوان دارد و فقط برای شکستن شیشه استفاده نمی‌شود. مثال‌های فراوانی از کاربرد این فعل در شرایط دیگر موجود است.

مورچه‌ها از شاخه بندپایان و از رده حشرات هستند که اسکلت داخلی ندارند و بدن آن ها توسط اسکلت خارجی محافظت می‌شود. اسکلت خارجی بندپایان از پلیمرهایی به نام «کیتین» در زمینه‌ای از ماده‌ای سیلک مانند و نوعی پروتئین به نام «رزیلین» و همچنین ترکیباتی مانند کربنات کلسیم ساخته شده است.

شباهت دادن ترکیبات اسکلت خارجی حشرات با شیشه اشتباه است. چرا که مواد اصلی تشکیل دهنده شیشه ، سه ماده کربنات دو سود، سنگ آهک و سیلیس می‌باشند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، ساخت و پرداخت و انتشار وسیع این موارد به اسم اسلام و قرآن، که اکثرا سندیت تاریخی و علمی ندارد و بعد از مدتی با دلایل محکم علمی و اسناد معتبر تکذیب می شود، در راستای ایجاد نوعی سرخوردگی در مخاطبین آنها انجام می پذیرد.

سوژه دوم؛ کور شدن چشم با مصرف دلستر های ویروسی!

این مطلب شایعه ای قدیمی است که ازسال ۱۳۹۲ تا کنون در حال انتشار است. در هیچ مرکز درمانی ای از جمله بیمارستان امام خمینی و بیمارستان میلاد چنین موضوعی گزارش نگردیده است.

متن شایعه

« خیلی مهم و خیلی فوری

دکتر سعیدی راد رئیس بیمارستان مصطفی خمینی تهران درخواست اطلاع رسانی فوری به مردم ایران را دارد …

به اطلاع تمام هموطنان عزیز برسانید که تا اطلاع ثانوی از خوردن نوع دلستر با طعم انگور و انار را بعلت استفاده های طمع دهنده های با زمان بسیار پایین جدا خودداری کنید.برخی از این محصولات حاوی نوعی ویروس هستند که مستقیما و به سرعت بر روی بینایی و کاهش دید اثر گذاشته و منجر به دوبینی و ترک خوردگی کانون چشم خواهد شد.تا کنون بیش از ده مورد به بیمارستان مصطفی خمینی تهران و میلاد ارجاع داده شده است خواهشمندیم تا میتوانید به نزدیکان خود اطلاع دهید.بخونید

توجه توجه توجه توجه توجه توجه توجه توجه توجه توجه توجه توجه !ا

"کپی اجباری" »


پاسخ شایعه

این مطلب شایعه ای قدیمی است که ازسال ۱۳۹۲ تا کنون در حال انتشار است. در هیچ مرکز درمانی ای از جمله بیمارستان امام خمینی و بیمارستان میلاد چنین موضوعی گزارش نگردیده است. دکتر سیدحسن هاشمی (وزیر بهداشت) ضمن تکذیب این مطلب ، انتشار این مطالب را در راستای کمرنگ نمودن حرکت های انجام شده توسط دولت، در رابطه با مواد لبنی و مصرف روغن پالم دانست.

رییس وقت بیمارستان مصطفی خمینی تهران «سید سعید سید مرتاض»، نیز ضمن رد این پیام آن را شایعه خواند و گفت: بنده سال ها است که رییس این بیمارستان هستم و شخصی به نام سعیدی راد در این بیمارستان نداریم که از قول وی چنین خبری منتشر شده باشد. البته ریاست بیمارستان مصطفی خمینی تهران از ۵ اسفند ۹۴، بر عهده ی دکتر اصغر افشار می باشد.

بدیهی است اگر چنین مطالبی صحت داشت، به دلیل سرانه بالای مصرف نوشابه و دلستر در ایران، بیماری مذکور تعدادی بسیار بیشتر از ده ها نفر را در تمام استان ها (و نه فقط تهران یا شیراز یا مشهد) گریبان گیر می کرد.

سازمان های مختلفی از جمله سازمان استاندارد، وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و غیره بر روی سلامت مواد غذایی نظارت دارند و در صورت بروز و مشاهده مشکلاتی از این قبیل، مراتب سریعا از طریق رسانه های معتبر رسمی مانند رادیو و تلوزیون اعلام خواهد شد.

سوژه سوم؛ تصویری از ماه بدر در بالای خورشید در حال غروب

تصویری که ماه بدر را در بالای خورشیدِ در حال غروب نشان میدهد و با عنوان (عکاس با ١۶ دوربین ۶٢ روز منتظر ماند تا این عکس را بگیرد) در فضای مجازی منتشر گشته، یک عکس مونتاژ شده است و ادعای مطرح شده، شایعه می باشد.

متن شایعه

« زیبایی عکاسی یا طبیعت

عکاس ها با ١۶ دوربین ۶٢ روز منتظر ماند تا این عکس را بگیرد. شکیبایی و تمرکز منجر به دست یافتن به نتیجه ء مورد نظر شد. خورشید و ماه را در یک خط ببینید »

پاسخ شایعه

تصویری که ماه بدر را در بالای خورشیدِ در حال غروب نشان میدهد و با عنوان (عکاس با ١۶ دوربین ۶٢ روز منتظر ماند تا این عکس را بگیرد) در فضای مجازی منتشر گشته، یک عکس مونتاژ شده است و ادعای مطرح شده، شایعه می باشد. تصویر اصلی و بدون ویرایش را می توان در این لینک مشاهده نمود.

ماه به غیر از حالت کامل و در سایر اشکال خود می تواند در آسمان با فاصله ای بین صفر تا ۱۸۰ درجه از خورشید قرار داشته باشد. ماه کامل ماهی است که دقیقا در سمت مخالف خورشید قرار گرفته است و به هنگام غروب خورشید طلوع و به هنگام طلوع خورشید، غروب می کند. بدین ترتیب هرگز نمی توان ماه بدر (کامل) را با این زاویه از خورشید رصد نمود .

سوژه چهارم؛ اگر کسی در حالت سکته قرار گرفت با سوزنی تمیز سر ده انگشت و لاله گوش او را زخمی کنید

توصیه های مندرج در متن این شایعه که زودباورانه در اینترنت منتشر می گردد، نادرست و خطرناک است و عمل به آنها بی تردید به فرد بیمار آسیب می رساند.

متن شایعه

«اگر کسی در حالت سکته قرار گرفت قبل از حمل به بیمارستان، با سوزنی تمیز سر ۱۰ انگشت او را زخمی کنید تا دو قطره خون بیاید و از لخته در مغز جلوگیری شود .توصیه های یک پروفسور چینی: یک سرنگ یا سوزن در خانه نگه دارید : یک روش غیر قراردادی و شگفت انگیز برای بهبود سکته. این متن را بخوانید شاید روزی توانستید به کسی کمک کنید. متحیر کننده است. لطفا این متن را در دسترس بگذارید توصیه های بسیار خوبی هستند . چند دقیقه صرف مطالعه آن بکنید هرگز تصور نمی کنید که ممکن است زندگی یک نفر بستگی به شما داشته باشد. پدر من بر اثر سکته فلج شد و سپس مرد. کاش من چیزی در باره این نوع کمک های اولیه می دانستم . هنگامی که حمله صورت می گیرد مویرگها به تدریج در مغز پاره می شوند. هنگامی که سکته اتفاق می افتد، آرامش خود را حفظ کنید. مهم نیست قربانی کجاست . او را حرکت ندهید چون مویرگهایش پاره خواهند شد. برای جلوگیری از سقوط قربانی ، کمکش کنید تا بنشیند سپس می توانید. حجامت را شروع کنید. اگر در خانه یک سرنگ تزریقی داشته باشید خیلی عالی می شود. در غیر این صورت یک سوزن خیاطی یا یک سنجاق صاف هم خوب است. ۱- سوزن یا سنجاق را روی آتش استریل کنید بعد با آن سر هر ۱۰ انگشت مریض را خراش دهید. ۲- این طب سوزنی نیست فقط یک خراش یک میلی متری است روی سر انگشتان. ۳- خراش بدهید تا خون خارج شود. ۴- اگر خون خارج نشد، با انگشت خودتان سر انگشت مریض را فشار دهید. ۵- وقتی از هر ۱۰ انگشت خون خارج شد چند دقیقه صبر کنید تا بیمار هشیاری خود را باز یابد. ۶- اگر دهان قربانی کج شد لاله گوشهایش را آنقدر بکشید تا سرخ شوند. ۷- بعد هر لاله گوش را دو بار بخراشید تا از هر کدام دو قطره خون خارج شود. بعد از چند دقیقه قربانی باید هشیاری خود را بدست بیاورد. منتظر بمانید تا بیمار دوباره وضعیت طبیعی خود را بدون هر گونه علامت غیر عادی به دست بیاورد. سپس او را به بیمارستان برسانید. حرکت سریع آمبولانس در راه بیمارستان و افتادن در دست اندازها با عث پارگی مویرگها می شود. من در باره نجات زندگی با حجامت از یک دکتر سنتی چینی به نام "ها بو تینگ" که در سون جیوک زندگی می کند آموختم. به علاوه من در این زمینه تجربه عملی دارم. پس می توانم بگویم که این روش صد در صد موثر است. در سال ۱۹۷۹ من در کالج "فور گاپ " در " تای چونگ" تدریس می کردم . یک روز بعد از ظهر مشغول تدریس بودم که ناگهان یک معلم دیگر نفس نفس زنان وارد کلاس شد و گفت : " خانم لیو عجله کن بیا ، سوپروایزر ما سکته کرده است." من فورا به طبقه سوم رفتم و دیدم آقای "چن فو تی ین" سوپروایزر ما همه علائم سکته را دارد: رنگ پریدگی، اختلال در تکلم و کج شدن دهان. فوراً ا ز یکی از دانشجویان خواستم تا از داروخانه بیرون مدرسه یک سرنگ بخرد تا با آن سر انگشتان آقای چن را خراش بدهم. وقتی ازهمه ده انگشتش قطرات خون ( اندازه یک نخود) خارج شد، رنگ به چهره آقای چن و روح به چشمانش بازگشت . ولی دهانش هنوز کج مانده بود. پس گوشهایش را کشیدم تا پر از خون شدند وقتی کاملا سرخ شدند، لاله گوش راستش را دو بارخراش دادم تا دو قطره خون خارج شود. وقتی از هرلاله گوشش دو قطره خون خارج شد ، یک معجزه رخ داد. در عرض ۳-۵ دقیقه شکل دهانش به حالت طبیعی خود برگشت و تکلمش هم روان و واضح شد. او را گذاشتیم تا یک مدت استراحت کند و یک فنجان چای داغ هم دادیم بعد کمکش کردیم تا از پله ها پایین برود. او را به بیمارستان "وی واه" رساندیم. یک شب در بیمارستان بستری شد و روز بعد برای تدریس به مدرسه بازگشت . همه چیز به حالت نرمال در آمد.»

پاسخ شایعه

توصیه های مندرج در متن این شایعه که زودباورانه در اینترنت منتشر می گردد، نادرست و خطرناک است و عمل به آنها بی تردید به فرد بیمار آسیب می رساند. ضمن اینکه تاخیر در رساندن بیمار به یک مرکز پزشکی و تشخیص بیماری و شروع درمان مناسب، عواقب وخیمی به دنبال خواهد داشت.

از آنجا که علایم سکته مغزی ممکن است مشابه با نشانه های سایر بیماری ها مانند صرع باشند لذا تشخیص سکته مغزی از روی علایم ظاهری تقریبا غیر ممکن است. تنها راه تشخیص واقعی آن استفاده از یک تکنیک تصویربرداری مانند سی تی اسکن است.

دو نوع اصلی سکته مغزی وجود دارد: انواعی که به علت بسته شدن یک رگ خونی در مغز رخ می دهد (سکته ایسکمی) و انواعی که به علت خونریزی در مغز یا نواحی اطراف رخ می دهد (سکته مغزی هموراژیک یا خونی). هرچند چنانچه نوع سکته مغزی هموراژیک باشد، نشاندن بیمار ممکن است حال او را بهبود بخشد اما اگر سکته از نوع شایع آن یعنی ایسکمی باشد در اینصورت نشاندن بیمار به علت کاهش خونرسانی به مغز می تواند حال او را بسیار وخیم تر کند. بنابراین توصیه متن شایعه مبنی بر نشاندن بیماری که در شرایط مشکوک به سکته مغزی قرار دارد، توصیه اشتباهی است. لازم به ذکر است که تشخیص نوع سکته نیز تنها با تصویربرداری از مغز ممکن است.

برخلاف ادعای متن، خونریزی مغزی از پیامدهای سکته نیست بلکه یکی از علل سکته مغزی پارگی مویرگ های مغزی است. ضمن اینکه سوراخ کردن نوک انگشت ها و نرمه گوش باعث خونریزی اندکی می گردد و هیچ اثری روی وضعیت کلی گردش خون بیمار نخواهد داشت که البته اگر اثرگذار هم باشد به علت کاستن جریان خون در مغز و در نتیجه کاهش اکسیژن رسانی، وضع بیمار را وخیم تر خواهد کرد.

معمولاً سکته مغزی باعث کاهش سطح هوشیاری و کُما نمی شود. اما اگر هم سطح هوشیاری بیمار پایین آمد ، عملکرد سریع می تواند زندگی بیمار را نجات داده و عوارض مغزی ایجاد شده را به حداقل برساند. تامل و تاخیر برای بالا آمدن سطح هوشیاری و یا از بین رفتن علایم، عملی خطرناک است و حتما باید در اولین قدم اورژانس را خبر کرد، حتی اگر علایم ناخوشی پس از مدتی از بین رفته باشند.