ماهواره، صدا و سیما را شکست داد!

هفته نامه تماشاگران امروز - علی نیکخواه: تعداد اعضای یک کانال تلگرام به رغم محتوای ضعیفش تنها به دلیل تبلیغ در شبکه های ماهواره ای به مرز نیم میلیون نفر رسیده در حالی که مجموع مخاطبان کانال های تلگرام شبکه یک، دو و سه سیما کمتر از هزار نفر است.

وقتی چند سال قبل عزت الله ضرغامی، رییس وقت صداوسیما گفت ۶۴ درصد مردم در خانه هایشان ماهواره دارند، بسیاری از نهادهای ارزشی، او را که مسئول نشاندن مردم پای رسانه ملی بود مورد نکوهش قرار دادند. این در حالی بود که بسیاری اعتقاد داشتند هر روز ضریب نفوذ شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بیشتر می شود و رسانه ملی با نوع مدیریت سنتی اش هر روز بیشتر در رقابت با این رسانه های جدید وامی ماند.

این انتقادها به مرور حتی به قدری باب شد که سوپراستارهای تلویزیونی مثل رضا عطاران هم اعتراف کردند که سال هاست تلویزیون نگاه نمی کنند. حتی روحانی برجسته ای چون سید مهدی طباطبایی هم از برنامه های تلویزیون وقت انتقاد کرد و گفت رسانه ملی هر روز بیشتر از قبل، مخاطبانش را از دست می دهد.


در یک سال گذشته و با تغییر مدیریت رسانه ملی اما مدیران جدید اصرار دارند توانسته اند جلوی این ریزش مخاطب را بگیرند. داود نعمتی، مدیر روابط عمومی صداوسیما که از اساتید برجسته ارتباطات است در کلاس های درسش درباره آمارهایی که از تعداد مخاطبان تلویزیون داده می شود، می گوید: «معیار آنهایی که می گویند تلویزیون مخاطب ندارد چون کانال های ماهواره ای فارسی زبان بیننده های بسیاری دارند، غلط است. به هر حال مخاطب برای طول روزش انتخاب می کند. اگر شما هر دوشنبه شب برنامه نود را می بینی یعنی یک مخاطب همیشگی رسانه ملی هستی.»

حالا اما شاخص جدیدی برای سنجش عملکرد رسانه ملی به دست آمده. همزمان با شبکه های تلویزیونی مختلف که مدام کانال های خبری شان در تلگرام را تبلیغ می کنند، رسانه های فارسی زبان ماهواره ای، شروع به تبلیغ کانال هایشان کرده اند. مقایسه بین تعداد اعضای پیگیر اخبار این کانال ها اما شگفت انگیز است.

مثلا در حالی که کانال تلگرامی شبکه یک سیما فقط ۷۴ عضو دارد، تعداد اعضای کانالی که شبکه جم تبلیغ می کند، در کمتر از یک هفته نزدیک به نیم میلیون مخاطب رسیده است؛ آماری تکان دهنده که یکی از اساتید شاخص ارتباطات که از مدیران ارشد تلویزیون در دوره مدیریت جدید است، درباره اش می گوید: «این پیش فرض که مثلا مخاطبان تلویزیون خیلی کم هستند، با این استدلال شاید هم درست به نظر برسد اما برای مثال، همان شبکه یک در همین شب ها که کانال تلگرامش را در حین پخش یکی از سریال های پربیننده اش زیرنویس می کند، برای سریال یاد شده، مخاطب میلیونی دارد. اگر می بینید اینقدر اعضای کانالش کم هستند، بیشتر به نوع نگرش مسئولان ما به رسانه های مجازی برمی گردد تا تعداد مخاطب.»

کانال رسمی معاونت سیما

تعداد اعضا: ۴ هزار و ۳۰۰

معاونت سیما که به تعبیری پدرخوانده شبکه های تلویزیونی محسوب می شود، روز ۲۶ آبان کانال تلگرامی اش را افتتاح کرد. معاونت سیما حدود ۱۵ شبکه تلویزیونی را مدیریت می کند و اطلاع رسانی اخبار این شبکه ها بر عهده روابط عمومی این نهاد است.

افتتاح این کانال تلگرامی، از راه زیرنویس چند شبکه به اطلاع مردم رسید. مجموع مطالب کانال های تلگرامی دیگر شبکه های تلویزیون، در این کانال گردآوری شده است. معاونت سیما در سایت اینترنتی اش هم چنین رویه ای را در پیش گرفته و بیشتر اخبار دیگر شبکه ها را بازنشر می کند. در این کانال هم نوشته یا عکس تولیدی مشاهده نمی شود.

کانال شبکه یک سیما

تعداد اعضا: ۲۲۱

یک کانال خیلی خیلی معمولی و کاملا کارمندی که فقط برنامه های روی آنتن را با عنوان «هم اکنون» منتشر می کند. نه خبری از عکس جذابی هست و نه اطلاع رسانی خاصی. حتی کنداکتور شبکه هم برای مخاطبان محدود این کانال منتشر نمی شود.

کانال شبکه دو سیما

تعداد اعضا: ۱۴۹

مزیت کانال این است که فایل ویدیویی بعضی برنامه ها را قرار داده اند؛ ولی چرا تعداد اعضایش اینقدر کم است؟ شاید به این خاطر که اطلاع رسانی خوبی نداشته اند.

کانال شبکه سه سیما

تعداد اعضا: ۷۰۳

بین شبکه های داخلی قدیمی، رقابت تنگاتنگی در کم مخاطبی در جریان است. انگار قرار نیست تعداد اعضای این کانال ها از هزار نفر بالاتر برود. اوضاع پرمخاطب ترین شبکه تلویزیونی یعنی شبکه سه هم تعریفی ندارد. هر چند در بین رقبایش به عدد هفتصد رسیده و این یک پیروزی است!


خوبی این کانال این است که کنداکتور پخش برنامه ها (به خصوص مسابقات ورزشی) در آن منتشر می شود؛ آن هم با عکس گزارشگر. آخرین آمار آرای نظرسنجی های شبکه هم در این کانال موجود است و کلا پیش بینی های بهتری برای این کانال صورت گرفته است.

کانال شبکه پنج سیما

تعداد اعضا: ۷۱۲

در عین ناباوری و با اختلاف اندکی پرمخاطب ترین کانال در بین شبکه های رسمی و آنالوگ تلویزیون است؛ آن هم با رکوردی زیر هزار نفر! البته این کانال کمی روزآمدتر است؛ از پشت صحنه برنامه ها، عکس های اختصاصی می گذارد، خبرهای اقتصادی مرتبط با هدف شبکه را پوشش می دهد و نسبت به اتفاقات روز بی تفاوت نیست. نوع اداره این کانال، کارمندی نیست و در هر لحظه می توان پست های مرتبطی دید. هر چند کم کار است ولی به درد هم می خورد!

کانال شبکه آموزش سیما

تعداد اعضا: ۷۴

همان جملات بخش قبلی (شبکه دو) را اینجا هم تکرار می کنیم. البته شبکه آموزش چند ماهی است که دچار ریزش مخاطب شده. به علت حذف برنامه هایی چون رادیو هفت و دستان و در پیش گرفتن سیاست های مخاطب گریز و ... پس این تعداد عضو هم شاهکار است! احتمالا اعضا و خانواده های شبکه آموزش روی هم می شوند ۷۴ نفر.

کانال برنامه نود

تعداد اعضا: تعداد اعضا: ۱۵ هزار و ۲۲۱

همانطور که قابل پیش بینی بود؛ در بین برنامه های تلویزیونی (و حتی کل تلویزیون ما) پرمخاطب ترین کانال، متعلق به برنامه «عادل فردوسی پور» است. مطالب کانال از سایت اینترنتی «نود» تغذیه می شود و خبر و نکته ای اختصاصی برای کانال وجود ندارد. در واقع تمرکز تیم نود روی سایت است و کانال برای آنها فقط یک بار اضافه محسوب می شود. در حالی که در این روزها، ضریب نفوذ تلگرام در بین مردم بسیار بیشتر از سایت هاست، برای برنامه ای که هر هفته چند میلیون پیامک دارد ۱۵ هزار نفر رقم جالبی نیست.


شبکه ورزش سیما

تعداد اعضا: ۱۲ هزار و ۴۷۱

همانطور کهی کی از پرمخاطب ترین کانال های ایرانی تلگرام یک سایت ورزشی (که قبلا به تلویزیون وابسته بود) است، پس طبیعی است که در بین کانال های صداوسیمایی هم شبکه ورزش پرمخاطب تر باشد. سرعت اطلاع رسانی این کانال خوب است و بخشی از نیازهای اطلاعاتی ورزش دوستان را تامین می کند. نتایج مسابقات مختلف ورزشی را می توانید از طریق این کانال پیگیری کنید. جدول پخش برنامه ها را ببینید، نتایج نظرسنجی ها را مشاهده کنید آمار بازی های لیگ برتر را ببینید و ویدئوهای خلاصه بازی های لیگ را دانلود کنید.

سریال معمای شاه

تعداد اعضا: ۵۸۴

اگر خواستید به گاف های سریال پی ببرید حتما عضو این کانال شوید! چون در این کانال جوابیه های روابط عمومی سریال به سرعت منتشر می شود. «معمای شاه» اولین سریالی است که صاحب کانال تلگرامی شده است. یک سریال الف ویژه که مدعی است طرفدارهای میلیونی دارد فقط ۵۸۴ نفر را در تلگرام جذب کرده؟ مگه می شه؟ مگه داریم؟

کانال باشگاه خبرنگاران جوان

تعداد اعضا: ۱۵۸ هزار و ۸۰۱

سایت اینترنتی باشگاه خبرنگاران جوان در الکسا وضع بسیار خوبی دارد و در بین سایت های ایرانی رتبه یازدهم را از آن خود کرده است. تعداد مخاطبان باشگاه زیاد است و اینکه ۱۵۸ هزار نفر تاکنون عضو کانال تلگرامی «وای جی سی» شده اند.

چیز عجیبی نیست. البته در این کانال فقط و فقط خلاصه خبر و عکس می بینیم و همکاران ما به علت خستگی سراغ آپلود ویدئو و صوت نرفته اند و اعتقادی هم به این چیزها ندارند. کانال خسته ای است کلا.


کانال تلگرامی العالم

تعداد اعضا: ۱۳ هزار و ۴۰۰

اولویت اصلی سایت، انتظار اخبار بین المللی است و اطلاع رسانی درباره برنامه های شبکه در اولویت های بعدی قرار می گیرد. لینک اخبار و مطالب سایت در این کانال قرار داده شده است. بیشتر اخبار همراه با عکس هستند ولی خبری از فیلم های گزارشی و خبری برای دانلود نیست. در بین همه کانال های تلگرامی مربوط به شبکه های صداوسیما «العالم» وضع بهتری دارد. پرس تی وی که ماموریتی شبیه به العالم دارد در کانال تلگرامی «پرس تی وی فارسی» فقط ۶۰۰ نفر عضو گرفته است.

آنور آبی ها

بی بی سی فارسی

تعداد اعضا: ۱۹۹ هزار و ۲۲۸

تعداد اخباری که از طریق این کانال منتشر می شود زیاد نیست. معمولا چند خبر به عنوان اخبار صبحگاهی، ظهرگاهی و شبانگاهی می فرستند و در طول روز هم اگر خبر مهمی باشد منتشر می کنند. اگر اعتماد مردم به مطبوعات و سایت های اینترنتی داخلی زیادتر شود مسلما رسانه های بیگانه دچار ریزش شدید مخاطب خواهند شد. حرف خاصی هم برای گفتن ندارند. نه از دانلود خبری هست و نه از لینک های فراوان به سایت شان.

بِدَندید

تعداد اعضا: ۴۳۳ هزار (تا ساعت ۸ شب سه شنبه ۱۰ آذر)

نامی عجیب، کمی لوس و کپی ناقصی از خندوانه. در توضیح کانال نوشته: «این کانال با محتوی [دقیقا با همین غلط!] طنز و دانستنیها، بر پایه اخلاق و هنجارهای جامعه [کدام جامعه دقیقا؟] طراحی شده است. اهدایی اسپانسرهای کانال = هر شب یک تبلت» با همین ترفند هر شب ساعت یازده، اهدای یک تبلت و البته با پشتوانه تبلیغات فراوان شبکه ماهواره ای جم توانسته تاکنون پرمخاطب ترین کانال رسانه ای - ایرانی در تلگرام باشد و با کانال ورزش ۳ (نزدیکترین رقیب این کانال که زمانی مورد حمایت شبکه ۳ بود) اختلافی صد هزارتایی ایجاد کند. آنها رودربایستی را کنار گذاشته اند و از این امکان جدید رسانه ای بی محابا بهره می برند و این تعداد مخاطب را جمع کرده اند.

نکته: کانال شبکه جهانی جم فقط ۹۰۳ نفر عضو دارد. در بین همه این شبکه ها، کانال تازه تاسیس افق کمی آبروداری کرده و حدود پنج هزار نفر را پوشش داده است. شبکه پویا هم با ۷۷ نفر جزو رکوردداران کمترین مخاطب است. جالب است که شبکه پویا برای کودکان و خردسالان افتتاح شده و کارشناسان مدام تاکید می کنند که این گروه سنی نباید سراغ موبایل و تبلت بروند. این وسط پیدا کنید رابطه تلگرام و کودکان و کانال تلگرامی شبکه پویا و پرتقال فروش را!