روانشناسی جراحی بینی | مشاوره و بررسی اختلالات شخصیتی

برترین‌ها: میل به زیبایی و زیباتر شدن جزو جدانشدنی زندگی ما انسان هاست و عمل‌های جراحی زیبایی بدن و صورت مثل جراحی پلاستیک بینی، یکی از روش ها برای رسیدن به این خواسته است.

این اگر از کسانی که قصد انجام جراحی زیبایی بینی را دارند بپرسید چرا میخواهید این عمل را انجام دهید شاید جواب همگی یکسان باشد: “میخواهیم بینی زیباتری داشته باشیم”. البته ممکن است برخی در کنار آن بخواهند که وضعیت تنفسشان هم بهتر شود. ولی اگر سوال شود که برای چه میخواهید بینی زیباتری داشته باشید و یا اینکه منظور از بینی زیبا چیست، جواب ها مطمئنا یکسان نخواهد بود.

انگیزه افراد برای انجام این عمل بسیار متفاوت و در برخی موارد برای خود فرد هم ناشناخته است. شاید بتوان گفت که بهترین انگیزه داشتن چهره ای بهتر و احساس خوبتر نسبت به خود باشد. در حقیقت خود فرد یک دلیل روشن و معقول برای خودش دارد. بعضی افراد از این جراحی انتظار بهبود شرایط کار و یا زندگی خصوصی دارند و یا به دلیل فشار و یا تشویق دیگران تن به این عمل میدهند که البته در این موارد تا حد زیادی توقعات منطقی نیستند و عدم تحقق آنها ممکن است به نارضایتی از نتیجه جراحی بینی منجر شود.

باید در نظر داشت که نتایج جراحی پلاستیک هیچ وقت صد در صد و کامل نبوده و گاهی ممکن است اشکالاتی وجود داشته باشد. اگر این ایرادات عمده و چشمگیر باشد، باید توسط جراح برطرف شود ولی بعضی نقایص کوچک بوده و غالبا نیاز به اصلاح ندارد.

جراح در جلسات مشاوره باید ارزیابی دقیقی از نظر روحی انجام دهد و چنانچه موارد زیر را در مراجعه کننده تشخیص داد باید از انجام عمل صرف نظر کند:

• داشتن انگیزه های نامشخص و یا نامربوط، مثل امید به موفقیت در کار و زندگی پس از جراحی.
• داشتن انتظارات غیر واقعی همانند تغییر در کل چهره و یا ایجاد یک بینی صد در صد ایده آل
• داشتن اختلالات شخصیتی همانند وسواس، خود شیفتگی، پرخاشگری، افسردگی و غیره

تاریخچه جراحی بینی

جراحی زیبایی بینی که تصور می‌شد امری مدرن باشد، براساس شواهد قدیمی، ریشه ۴۰۰ ساله دارد و از جراحی‌های قدیمی به شمار می‌رود. البته باید بدانید  در زمان‌های دور، جراحی بینی به شکل کاملا متفاوتی انجام می‌شد.  بر اساس شوهاد بدست آمده، در یک نمودار، بیماری دیده می‌شود که بر روی تخت بوده، ساعد وی به سرش متصل است و یک فلاپ از پوست ناحیه ماهیچه دو سر بیمار به بینی اش چسبانده شده است. بیمار باید سه هفته به همین حالت باقی بماند تا پوست بازوی وی کاملا در محل بینی بچسبد. کمی پس از دو هفته، پوست مانند بینی شکل گرفته و پروسه تکمیل می‌شود. در عین حال، این کتاب جزو اولین اسناد درمورد جراحی بینی در گذشته بوده و هیچ شاهد دیگری از عمل‌های جراحی مشابه تا اواخر قرن ۱۸ میلادی وجود ندارد.

عمل زیبایی بینی از نظر روانشناسی

همواره تعداد زیادی جراحی زیبایی در ایران انجام می‌شود که در میان آن ها جراحی زیبایی بینی بیشترین آمار را به خود اختصاص می‌دهد.

اگر بخواهیم  عمل بینی از نظر روانشناسی را بررسی کنیم باید گفت، در روانشناسی اختلالی به نام بدشکلی بدن وجود دارد که نوعی اختلال شبه جسمی (سوماتوفرم) است. در این افراد با این اختلال یک احساس ذهنی مداوم وجود دارد که بدن و ظاهر آنها زشت است؛ در حالی که ظاهر آنها طبیعی و یا تقریبا طبیعی است. برخی از افرادی که اقدام به انجام عمل‌های زیبایی می‌کنند دچار این اختلالات هستند و این افراد اگر هم عمل‌های زیبایی با بهترین نتیجه را انجام دهند، باز هم احساس رضایت از خود نخواهند کرد.

افرادی هم هستند که ظاهر بینی‌شان واقعا دچار مشکل است مثلا بینی خیلی بزرگ یا نامتقارن دارند، جراحی زیبایی بینی در این افراد می‌تواند منجر به افزایش اعتماد به نفسشان شود. به افرادی که احساس نارضایتی از ظاهر بینی خود دارند توصیه می‌کنیم ابتدا با یک متخصص جراحی بینی مشورت کنند که آیا همانطور که آنها گمان می‌کنند ظاهر بینی شان دچار مشکلی هست یا خیر و اگر پزشک متخصص تشخیص داد که ظاهر بینی آنها مشکلی ندارد و نیازی به جراحی نیست می‌توانند برای غلبه بر این احساس نارضایتی در خود از یک روانشناس کمک بگیرند.

دلایل اجتماعی جراحی بینی

برای بررسی دلایل اجتماعی جراحی بینی می‌توان فاکتورهای زیادی را مورد بررسی قرا داد. در ادامه به برخی از دلایل عمده اجتماعی جراحی بینی می‌پردازیم: 

• جراحی بینی برای رفع مشکلات جزئی بینی

بسیاری از افراد  به دلیل کمالگرایی، همواره به دنبال ظاهری بی نقص هستند. این کمالگرایی باعث می‌شود برای رفع کوچک‌ترین ایرادات دست به جراحی بینی بزنند.

• جراحی بینی به منظور ترمیم آسیب وارد شده به بینی

آسیب‌های وارد شده به بینی مانند شکستگی‌های شدید، می‌توانند ظاهر افراد  در جامعه را تحت تاثیر قرار دهند. به همین سبب جراحی بینی به منظور ترمیم آسیب وارد شده به بینی یکی از عمده دلایل اجتماعی جراحی بینی به شمار می‌رود.

• جراحی بینی برای بهبود کارکرد بینی (مشکلات تنفسی، انحراف تیغه ی بینی، باریک بودن مجاری بینی و ...)

بسیاری از افراد به شکل مادزادی دچار مشکلاتی مانند انحراف تیغه ی بینی، باریک بودن مجاری بینی و... هستند. این مشکلات از جمله دیگر دلایلی هستند که افراد را به انجام جراحی بینی مجبور می‌کنند.

• جراحی بینی به منظور اصلاح مشکلات زیبایی (بینی بسیار کشیده، بسیار کوتاه، بسیار باریک، بسیار پهن، خیلی کج، خیلی راست، دارای برآمدگی و ...)

همچنین دلایل بد برای جراحی بینی که متاثر از عوامل محیطی است شامل موارد زیر میشوند:

• جراحی بینی برای رهایی از فشارهای اجتماعی
• جراحی بینی برای راضی کردن اعضای خانواده
• جراحی بینی به منظور شبیه شدن به کس دیگر
• جراحی بینی به دلیل موقعیت شغلی

حال باید پرسید که بیماران با چه انگیزه‌ای تن به جراحی بینی می‌دهند؟ دکتر ابراهیم رزم پا، متخصص جراحی گوش و حلق و بینی در این باره می‌گوید: «دلایل متعددی در این زمینه موثرند که جدی‌ترین آنها، چشم و هم چشمی و مدگرایی است.»

نکته دیگر موفقیت‌هایی است که در این گونه جراحی‌ها حاصل می‌شود؛ به طوری که افراد با مشاهده تغییرات مثبت در اطرافیان به دلیل جراحی، ترغیب می‌شوند این عمل را انجام دهند. ناگفته نماند همین توفیق‌ها و ارزانی هزینه جراحی باعث شده که از سایر کشور‌ها حتی کشور‌های اروپایی برای جراحی به کشور ما سفر کنند.

جراحی زیبایی بینی به چه افرادی و با کدام اختلال شخصیتی توصیه نمی شود؟

براساس آمار‌ها بسیاری از افرادی که سراغ جراحی‌های زیبایی مانند جراحی بینی می‌روند دچار اختلالات و مشکلات روحی و روانی، اضطراب و استرس هستند. این افراد برای جبران خلأ‌های روانی و اختلال در شخصیت خود باید کاری بکنند و تنها چیزی که ممکن است باعث شود آن‌ها از نظر ظاهری ارضا شوند جراحی‌های زیبایی است.

شخصیت های دارای اختلال خود بزرگ بینی

فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته دارای حس خود بزرگ بینی، حق به جانب بودن، استفاده ابزاری از دیگران یا فقدان همدلی است. این افراد نیازمند دریافت تحسین دیگران هستند ولی با دیگران همدلی نمی کنند. این افراد اهمیت بسزایی برای خودشان قائل اند. در مورد موفقیت خود خیال پردازی می کنند و خواهان توجه و تحسین دیگرانند. تصور می کنند بیش از دیگران استحقاق دستیابی به چیزی را دارند. برای دستیابی به موفقیت، خودخواهانه رفتار می کنند و پرخاشگری میکنند. زیر پا گذاشتن و نادیده گرفتن احساسات دیگران از خصایص اخلاقی آنهاست. این افراد همیشه خود محور عمل می کنند.

شخصیت های دارای اختلال بد ریخت انگاری

اختلال بدریخت انگاری یا زشت پنداری بدن باعث می شود که بیمار به این باور برسد که بخشی از بدنش زشت به نظر می رسد. این افراد ساعت های متمادی روی چیزی تمرکز می کنند که فکر می کنند اشکال دارد و به عبارت دچار خود کم بینی میشوند. ساعت های زیادی از روز را به کار بررسی، درست کردن، پوشاندن، پنهان کردن و سوال کردن در مورد ظاهرشان مشغول هستند. این دسته بیماران به چیزهایی اهمیت بیش از حد می دهند که برای بسیار از افراد اصلا اهمیتی ندارد.

شخصیت های دارای اختلال استرس

اختلال استرس حاد نوعی استرس است که شباهت‌های فراوانی با استرس پس از حادثه دارد و بر اثر نوعی تروما به وجود می‌آید. تروما هم تعریف پزشکی دارد و هم تعریف روان­پزشکی. اختلال استرس حاد زمانی قابل تشخیص است که علائم آن حداقل تا سه روز ادامه داشته باشد و بیشتر از یک ماه بعد از سانحه طول نکشد. اگر علائم بیشتر از یک ماه ادامه داشته باشد، فرد به اختلال اضطراب پس از سانحه دچار شده است.

شخصیت های دارای اختلال وسواس فکری

اختلالی شایع، مزمن و طولانی­ مدت که فرد در آن دچار افکار (وسواس فکری) و رفتار (وسواس عملی) غیر قابل کنترل و مکرر می­‌شود و احساس می‌­کند باید چندین بار این افکار و رفتار را تکرار کند. ممکن است این وسواس روی هر چیزی متمرکز شود. در اغلب موارد، وسواس عملی مستقیما به وسواس فکری مربوط است. مثلا، اگر فرد نسبت به امنیت عزیز خود وسواس فکری داشته باشد، احساس می­‌کند باید هر ده دقیقه به او پیام بدهد تا از سلامت او با خبر شود.

آیا قبل از جراحی زیبایی بینی، مشاوره با روانپزشک لازم است؟

معمولا انگیزه روانشناسی بسیاری از افراد برای جراحی زیبایى بدن و بینی براى افزایش اعتماد به نفس انجام میشود در صورتى که اگر با استفاده از تکنیک هاى روانشناسی اعتماد به نفس خود را بالا ببرید بهتر است و ترجیحا جراحى زیبایى انتخاب آخر شما باشد. درصد موفقیت جراحی بینی متغیر است و 100 درصد نیست. به همین دلیل باید کاملا فکر شده برای انجام آن تصمیم بگیرید. توصیه اول برای این دسته از افراد این است که اگر میتوانید از تکنیک های روانشناسی برای افزایش اعتماد به نفس استفاده کنید.

در جلسات مشاوره قبل از عمل زیبایی با روانپزشک باید ارزیابی دقیقی از نظر روحی از بیمار انجام شود، مانند:

• انگیزه بیمار از انجام این جراحی دقیقا چیست؟
• آیا واقعا مشکلات تنفسی دارید یا دچار تلقین شده اید؟
• چه انتظاری از این عمل زیبایی دارد؟
• این مراجعه کننده برای انجام عمل زیبایی بینی دارای اختلال شخصیتی خاصی است یا خیر؟

آیا عمل جراحی زیبایی بینی باعث افزایش اعتماد به نفس می شود؟

بله عمل بینی می‌تواند به افرادی که همواره نگران شکل بینی خود هستند، احساس بهتری در مورد ظاهر کلی‌شان ارائه دهد و باعث کسب اعتماد به نفس و بهبود عزت نفس آن‌ها شود. بسیاری از بیماران بعد از عمل جراحی زیبایی بینی، احساس بهتری نسبت به خود دارند، حتی زمانی که تغییرات ایجاد شده در بینی‌شان اندک و جزئی باشد.

تاثیر هزینه بر عمل زیبایی بینی از نظر روانشناسی

یکی از بازار‌هایی که با نزدیک شدن به ماه‌های آخر سال از رونق و گرمی خاصی برخوردار می‌شود بازار جراحی‌های زیبایی است چرا که بسیاری از افراد می‌خواهند با قیافه، شکل و ظاهری متفاوت سال جدید را شروع کنند. از طرفی در حال حاضر جراحی بینی شایع‌ترین و درآمدزاترین جراحی های زیبایی در ایران است. پزشکان متخصص برای جراحی بینی از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند که این روش‌ها در تعیین هزینه نهایی عمل بینی تاثیرگذارند. هزینه عمل زیبایی بینی در سال 1401 از 20 میلیون تومان تا 50 میلیون تومان متغیر است.

آیا پرداخت هزینه جراحی زیبایی بینی با بیمه امکان پذیر است؟

به طور کلی باید بدانید هیچ یک از جراحی‌های زیبایی تحت پوشش بیمه قرار ندارند و تنها هزینه‌ جراحی‌های مربوط به حوزه سلامت تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند.