ادعای اسرائیل: تهران به دنبال حمله به تل‌آویو نیست
یدیعوت آحارونت به نقل از منابع نظامی در تل‌آویو نوشت: نه اسرائیل در حال حاضر قصدی برای حمله پیش‌دستانه به ایران دارد، نه تهران به دنبال حمله به تل‌آویو است.
انتخاب: یدیعوت آحارونت به نقل از منابع نظامی در تل‌آویو نوشت: نه اسرائیل در حال حاضر قصدی برای حمله پیش‌دستانه به ایران دارد، نه تهران به دنبال حمله به تل‌آویو است.
یدیعوت آحارونت نوشت: پس از ۷ اکتبر، نهادهای امنیتی و نظامی اسرائیل هر هشدار و تهدیدی را جدی می‌گیرند، به‌ویژه آن‌هایی را که از سوی چهره‌های سیاسی‌ای مطرح میشوند که در گذشته پیش‌بینی‌های دقیقی داشته‌اند.
در ادامه این مطلب آمده: روز جمعه، آویگدور لیبرمن وزیر دفاع پیشین اسرائیل در شبکه X هشدار داد که «هر کس تصور کند رویارویی با ایران به پایان رسیده، سخت در اشتباه است.» او مدعی شد تهران با سرعت در حال بازسازی توان دفاعی خود، تسریع فعالیت در سایت‌های هسته‌ای و آماده‌سازی برای حمله‌ای غافلگیرکننده است. لیبرمن از اسرائیلی‌ها خواست در تعطیلات سوکوت احتیاط کنند:
«با خانواده‌های خود جشن بگیرید و لذت ببرید، اما نزدیک پناهگاه‌ها بمانید. نمی‌توانیم به این دولت تکیه کنیم — تنها به ارتش اسرائیل و خودمان.»
با این حال، به گفته منابع ارشد نظامی اسرائیل که با پایگاه خبری Ynet گفت‌وگو کرده‌اند، هیچ نشانه اطلاعاتی وجود ندارد که نشان دهد ایران در حال آماده‌سازی یا حتی در نظر گرفتن حمله‌ای علیه اسرائیل است. همچنین این منابع تأیید کرده‌اند که اسرائیل نیز در حال حاضر قصد انجام حمله پیش‌دستانه علیه ایران را ندارد.
بازسازی موشک‌ها، نه سلاح‌های هسته‌ای
نگرانی‌های لیبرمن کاملاً بی‌اساس نیست. مقامات اسرائیلی اذعان دارند که ایران در حال بازسازی سامانه‌های پدافند هوایی خود است که در درگیری‌های اخیر نابود شده بودند و در این زمینه از چین، روسیه و احتمالاً کره شمالی درخواست کمک کرده است.
تهران همچنین در تلاش است تولید موشک‌های بالستیک خود را احیا کند، هرچند پیشرفت در این حوزه کند بوده است. کارشناسان اسرائیلی می‌گویند بخش کلیدی مفقود در این برنامه، دسترسی به دستگاه‌های صنعتی خاصی موسوم به "میکسرهای سیاره‌ای" است که برای تولید سوخت جامد موشک‌های دوربرد ضروری‌اند.
در مقابل، هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که ایران غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از سطح فعلی افزایش داده باشد یا تلاشی تازه برای بازسازی برنامه تسلیحات هسته‌ای خود — که پس از عملیات مخفی اسرائیل موسوم به «عملیات اَم کلاوی» چند سال پیش متوقف شد — آغاز کرده باشد.
آنچه دستگاه اطلاعاتی اسرائیل را نگران می‌کند، ذخیره حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد است که ایران همچنان در اختیار دارد. از نظر تئوریک، این مقدار می‌تواند برای ساخت یک بمب هسته‌ای ابتدایی یا یک بمب کثیف استفاده شود، اما مقامات تأکید می‌کنند هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که چنین پروژه‌ای در حال اجرا باشد.
نقطه‌کور اطلاعاتی
بزرگ‌ترین نگرانی، به گفته مقامات اسرائیلی، این است که ایران بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) را اخراج کرده است، و این امر باعث شده جهان دید محدودی نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای تهران داشته باشد.
در همین حال، ایران همچنان شبکه نیروهای متحد خود را تقویت می‌کند — از جمله حمایت از حزب‌الله در لبنان، شبه‌نظامیان شیعه در عراق، حوثی‌ها در یمن، و حماس در غزه. این تلاش‌ها نشان می‌دهد که تهران همچنان بر حفظ نفوذ منطقه‌ای از طریق نیروهای نیابتی و توان موشکی تمرکز دارد، نه بر بازسازی برنامه هسته‌ای.
با این وجود، تحلیلگران اسرائیلی هشدار می‌دهند که ایران، هنوز تصمیم نهایی خود را نگرفته است. حتی اگر تهران امروز دستور ازسرگیری برنامه تسلیحات هسته‌ای را صادر کند، کارشناسان تخمین می‌زنند دست‌کم یک سال طول خواهد کشید تا زیرساخت‌ها و نیروهای انسانی لازم — که بسیاری از آن‌ها در عملیات‌های پیشین اسرائیل کشته شده‌اند — دوباره فراهم شوند.
در حال حاضر، سه برنامه راهبردی اصلی ایران — موشکی، نیابتی و هسته‌ای — همگی در مراحل اولیه یا محدود قرار دارند. کشور همچنین فاقد سامانه‌های رادار و هشدار زودهنگامی است که بتوانند حمله احتمالی اسرائیل را شناسایی کنند. با از دست دادن پایگاه‌های پیشرو خود در سوریه، توان اطلاعاتی تهران درباره اسرائیل نیز از سال‌های گذشته ضعیف‌تر شده است.
این آسیب‌پذیری باعث افزایش حس بدگمانی در تهران شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که مقام‌های ایرانی باور دارند دیپلماسی اخیر غرب و اسرائیل نوعی پوشش فریبکارانه است — مشابه آنچه پیش از حمله اسرائیل در ماه ژوئن به دارایی‌های ایرانی رخ داد.
اکنون که شورای امنیت سازمان ملل تحت فشار قدرت‌های اروپایی در تدارک بازگرداندن تحریم‌های موسوم به «بازگشت خودکار» (snapback) است، تهران گمان می‌کند اسرائیل ممکن است از این فرصت دیپلماتیک برای اجرای حمله‌ای غافلگیرکننده دیگر استفاده کند.
خطر «سر و صدای سیاسی»
چنین تنش‌هایی توضیح می‌دهند که چرا اظهاراتی مانند گفته‌های لیبرمن موجب هشدار در میان محافل امنیتی اسرائیل می‌شود. مقامات نگران‌اند که تهران این سخنان را به‌عنوان نشانه‌ای از آمادگی اسرائیل برای حمله قریب‌الوقوع تعبیر کرده و دست به اقدام پیش‌دستانه بزند.
این نوع سوء‌برداشت همان چیزی است که استراتژیست‌های اسرائیلی از آن به‌عنوان «سوء‌محاسبه» (miscalculation) یاد می‌کنند — یعنی تشدید ناخواسته تنش‌ها بر اثر گفتار، نه تصمیم واقعی.
یکی از مقامات ارشد نظامی اسرائیل در گفت‌وگو با Ynet گفت: «هیچ نشانه‌ای از قصد ایران برای حمله وجود ندارد، اما کلمات پیامد دارند. سوء‌تعبیری در تهران می‌تواند بحرانی غیرضروری را شعله‌ور کند.»
مقامات اسرائیلی به‌طور غیررسمی از سیاستمداران هم در ائتلاف حاکم و هم در اپوزیسیون — و حتی از مایک هاکبی، سفیر آمریکا که اخیراً اظهاراتی تند مطرح کرده — خواسته‌اند خویشتنداری بیشتری نشان دهند.
به گفته آنان، هشدار لیبرمن احتمالاً با هدف انتقاد از عملکرد امنیتی دولت بیان شده بود، نه پیش‌بینی جنگی قریب‌الوقوع. اما در تهران، جایی که بی‌اعتمادی و اضطراب ریشه‌دار است، چنین سخنانی می‌تواند به‌عنوان تحریک تلقی شود.
در حال حاضر، پیام اسرائیل به شهروندانش «آرامش همراه با هوشیاری» است: هیچ نشانه‌ای از جنگ با ایران در افق دیده نمی‌شود — اما در منطقه‌ای چنین پرتنش، حتی چند واژه می‌تواند توازن را بر هم زند.
ارسال نظر