مذاکرات دو همسایه شمالی ایران در امارات

انتخاب: رهبران ارمنستان و آذربایجان روز پنج‌شنبه در ابوظبی گرد هم آمدند تا دور جدیدی از مذاکرات برای پایان دادن به نزدیک به چهار دهه درگیری در قفقاز جنوبی را برگزار کنند، اما این دیدار به هیچ پیشرفت فوری منجر نشد.

دو کشور در حال تلاش برای دستیابی به معاهده صلحی هستند، پس از آنکه آذربایجان کنترل کامل استان قره‌باغ را بازپس گرفت؛ منطقه‌ای که از دهه ۱۹۹۰ تحت کنترل نیروهای ارمنی مورد حمایت ارمنستان بود.

با وجود اینکه دو طرف در ماه مارس بر سر متن اولیه معاهده صلح دوجانبه به توافق رسیده بودند، مذاکرات روز پنج‌شنبه نتوانست زمان مشخصی برای نهایی شدن این معاهده روشن کند.

به‌جای آن، نخست‌وزیر ارمنستان نیکول پاشینیان و رئیس‌جمهور آذربایجان الهام علی‌اف هر دو متعهد شدند که به کار بر روی مسائل حساس، از جمله تعیین مرزها، ادامه دهند.

در بیانیه‌ای مشترک که روز پنج‌شنبه منتشر شد، دو کشور بار دیگر بر تعهد خود به مذاکرات دوجانبه تأکید کردند و اعلام کردند که «اقدامات اعتمادساز» میان آن‌ها ادامه خواهد یافت.

درگیری میان ارمنستان و آذربایجان از اوایل دهه ۱۹۹۰ وپس از تسلط نیروهای ارمنی بر استان قره‌باغ و مناطق اطراف آن آغاز شد.

در جنگ شش هفته‌ای سال ۲۰۲۰، آذربایجان توانست بخش‌های بزرگی از این منطقه جدایی‌طلب را بازپس گیرد. در سپتامبر ۲۰۲۳، نیروهای آذربایجانی با حمله‌ای برق‌آسا باقی‌مانده مناطق را نیز تصرف کردند و مقامات ارمنی قره‌باغ را وادار به تسلیم در مذاکراتی با میانجیگری روسیه کردند. پس از آن، ارمنستان همچنین چند روستای مرزی را به آذربایجان واگذار کرد.

دو کشور همچنین همچنان در تلاش‌اند تا اختلافات بر سر ایجاد دالان زمینی به منطقه خودمختار نخجوان آذربایجان را حل کنند؛ مسیری که از استان سیونیک در جنوب ارمنستان می‌گذرد.

پاشینیان سال گذشته اعلام کرد که ارمنستان باید به‌سرعت مرز خود با آذربایجان را مشخص کند تا از درگیری‌های جدید جلوگیری شود. با این حال، بسیاری از ساکنان مناطق مرزی ارمنستان با demarcation یا همان تعیین مرز مخالف‌اند و آن را به‌مثابه‌ی تعدی آذربایجان به سرزمین‌های خود می‌دانند.

سال گذشته، موجی از اعتراضات علیه واگذاری روستاها به کنترل آذربایجان به راه افتاد و بسیاری خواستار استعفای پاشینیان شدند.

پاشینیان در واکنش به افزایش تنش‌ها، سرکوب رهبران این اعتراضات را آغاز کرده است.

دو تن از رهبران گروه اپوزیسیون «مبارزه مقدس» – اسقف میکائیل آجاپاهیان و اسقف بگرات گالستانیان – که از چهره‌های بلندپایه کلیسای تاثیرگذار رسولی ارمنستان هستند، طی هفته‌های اخیر بازداشت و به بازداشت موقت پیش از محاکمه منتقل شده‌اند. آن‌ها متهم به مشارکت در طرحی برای سرنگونی دولت شده‌اند.