حمله از مترو به دولت

روزنامه شرق: شهردار تهران که پس از سال‌ها، هنوز نتوانسته قول افتتاح هر ماه یک ایستگاه مترو را اجرائی کند، پس از چند ماه این‌بار برای افتتاح یکی از ایستگاه‌های خط تأخیردار سه یعنی ایستگاه سهروردی حاضر شد و برای چندمین‌بار در هفته‌های اخیر از تریبون داخلی خود در مترو به انتقاد از دولت پرداخت.

علاوه بر شهردار، مدیرعامل شرکت مترو تهران که منصوب قالیباف است نیز در همین مراسم به تلاش دولت برای تجهیز و نوسازی ناوگان هوایی کشور حمله کرد و توسعه مترو را واجب‌تر از خرید ایرباس خواند و در ادامه گفت: ایرباس را مدیران و پولدارها سوار می‌شوند؛ اما مترو وسیله‌ای است که ۹ میلیون شهروند تهرانی می‌توانند از آن استفاده کنند.

در یک ماه اخیر این چندمین‌باری است که قالیباف و مدیران و حامیانش در شورای شهر از تریبون‌های مختلف صریح و بی‌پرده به دولت حمله می‌کنند. شهردار تهران در مراسم روز گذشته با این کنایه که گاهی حرف‌ها به‌گونه‌ای گفته می‌شود که جای متهم و شاکی عوض می‌شود، گفت: قانون وظیفه تأمین درآمد پایدار شهرداری‌ها را بر عهده دولت گذاشته است. از سال ٦٢ در تبصره ٥٢، دولت مکلف شده در شش ماه لایحه درآمد پایدار شهرداری‌ها را به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد؛ اما هر دولتی که آمده این کار را انجام نداده است.

شهردار تهران به‌دليل تأخیرهای درخور توجه توسعه خطوط شش و هفت مترو تهران که قرار بود در سال ٩٥ ایستگاه‌های آنها به‌مرور افتتاح شوند، از مردم عذرخواهی کرد و گفت: ما در مدیریت شهری تمام مسئولیت این کار را پذیرفتیم و در کنار آن همه سختی‌ها و مشکلات موجود نیز متعلق به ماست؛ اگر مواردی در زمینه مشکلات موجود گفته می‌شود، برای این است که موضوع روشن باشد؛ اما چه به ما پول بدهند و چه ندهند، وظیفه داریم کار خود را انجام دهیم.

بگذریم که گاهي گفته می‌شود پروژه‌اي به این بزرگی همچون تونل نیایش و پل صدر انجام می‌شود؛ اما چهار برگ مطالعه هم ندارد! به قول یکی از عزیزان این از کرامات ماست که بدون چهار برگ مطالعه توانستیم در زمین آبرفتی، تونل نیایش را با حفاری به‌صورت دستی با دهانه ٣٤ متر انجام دهیم؛ اما گاهی باید یک چیزی گفته شود. شهردار تهران گفت: گاهی حرف‌ها به‌گونه‌ای گفته می‌شود که جای متهم و شاکی عوض می‌شود؛ اما باید این مسئله را مقداری شفاف و روشن بیان کنیم.

ما در شهرداری تهران و مجموعه مدیریت شهری خداوند را شاکریم که اگر بخشی از درآمد‌های ما درآمد‌های ناپایدار و بخشی نیز درآمد‌های پایدار هستند؛ اما بیش از ٧٠ درصد این درآمد‌ها صرف هزینه زیرساخت‌های شهر می‌شود. قبول داریم که حدود ٥٥ درصد درآمد‌های ما ناپایدار و حدود ٤٥ درصد را نیز درآمد پایدار تشکیل می‌دهد؛ اما مسئله مهم‌تر این است که به این سؤال پاسخ دهیم که مسئول درآمد‌های پایدار شهرداری‌ها چه کسی است؟ مگر مرتب نمی‌گوییم بخش عمده‌ای از درآمد‌های شهرداری‌ها ناپایدار است و همه شهرداری‌های کشور شامل بیش از هزار‌و ٣٠٠ شهر درآمد ناپایدار دارند؟

در این شرایط چه کسی مسئول تأمین درآمد‌های پایدار است؟ هم‌اکنون در سال آخر این دولت هستیم و مهم‌ترین موضوع درآمد ناپایدار شهرداری‌هاست؛ اما چه کسی باید این لایحه درآمد‌های پایدار شهرداری را ارائه کند؟ اگر در سال اول دولت بود می‌گفتند این را تهیه می‌کنیم؛ اما دولت تمام شد، دولت‌های قبل هم همین را می‌گفتند؛ بنابراین اول باید جای متهم و شاکی مشخص شود. ما به‌عنوان شهرداری‌ها شاکی این موضوع هستیم که چرا دولت‌ها لایحه درآمد پایدار را ارائه نمی‌کنند و حتی چرا آن بخش از درآمدهای پایدار شهرداری‌ها را در تجمیع ارزش افزوده از شهرداری‌ها گرفتند، متمرکز کردند و به خزانه عمومی بردند؟

قالیباف در ادامه صحبت‌هایش بحث دو روز نگذشته مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، درباره سهم شهرداری‌ها از مالیات بر ارزش افزوده را مطرح کرد و گفت: ابتدا گفتند ٥٠ درصد از محل مالیات بر ارزش افزوده را به شهرداری‌ها می‌دهیم و مالیات بر ارزش افزوده با سه درصد شروع شد که از این رقم یک‌و‌نیم درصد سهم شهرداری‌ها بود. اکنون درآمد از محل مالیات بر ارزش افزوده به ٩ درصد رسیده است و قرار بود سهم شهرداری‌ها ٥٠ درصد این رقم برابر با ٤,٥ درصد باشد؛ اما امروز سهم شهرداری‌ها چقدر است؟ حتی در برنامه ششم تصمیم گرفتند همین رقم را هم به شهرداری‌ها ندهند و متمرکز کرده و شهرداری‌ها را دولتی کنند و به بودجه دولتی ببرند.

او جملات چند هفته قبل خود در حضور رئیس‌جمهور در اجلاس شوراها و شهرداران را تکرار کرد و گفت: حق نداریم در موضع اپوزیسیون حرف بزنیم؛ ما مسئول هستیم در حوزه کاری خود به مردم پاسخ‌گو باشیم؛ همان‌طور که ما در شهرداری تهران به مردم قول دادیم هر ماه یک ایستگاه مترو را افتتاح کنیم و این کار را انجام دادیم. در این میان مردم از ما نمی‌پذیرند که دولت پول داده است یا نه! اگر اینجا بر خودمان فرض می‌دانیم که در حوزه درآمدهای پایدار این توضیح را ارائه کنیم، به‌دلیل آن است که ما هم از اینکه درآمد شهرداری‌ها پایدار نیست، نالان هستیم؛ اما چه کسی باید این لایحه را قانون کند؟

ما که حق قانون‌گذاری و دادن لایحه را نداریم؛ اما در این میان دولت مکلف است این لایحه را ارائه کند و این خواسته همه ماست.

شهردار تهران با لحنی تند، گفت: این چه رسمی است که هر روز به‌جای توضیح کار خود، به زبان‌های مختلف این مسائل را مطرح کنیم و ذهن مردم را نسبت به موضوعات مشوش و آنها را نگران کنیم؟ در این میان به مردم در شهر تهران عرض می‌کنم که با همه سختی‌ها، مصمم هستیم کارها را خصوصا در حوزه زیرساختی و با توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی پیش ببریم.

البته دیروز شهردار تهران تنها سخنران این مراسم با محوریت انتقاد از دولت نبود و هابیل درویش، مدیرعامل شرکت مترو تهران با اعلام اینکه در سال ۸۴، ۷۹ کیلومتر مترو داشتیم که ۳۵ کیلومتر آن تونل بود، افزود: درحال‌حاضر ۲۰۷ کیلومتر مترو داریم که روزانه ۳.۵ میلیون نفر را جابه‌جا می‌کند. او می‌گوید در اوایل سال ۹۶ با بهره‌برداری از صد کیلومتر مترو، طول متروی تهران به ۳۰۰ کیلومتر خواهد رسید.

او با اشاره به اینکه ساخت هر صد کیلومتر مترو حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان هزینه دارد و تأمین آن برای شهرداری مبلغ بسیار سنگینی است، گفت: براساس قانون دولت باید ۵۰ درصد هزینه ساخت مترو را بدهد، این در حالی است که ما از دولت توقع نداریم نصف هزینه را متقبل شود، بلکه دولت اگر یک‌سوم یا حتی یک‌چهارم از هزینه مترو را هم بدهد، غنیمت است؛ اما با وجود اینکه پنج ماه از سال ۱۳۹۵ می‌گذرد تاکنون دولت هیچ مبلغی به مترو نپرداخته است.

درویش گفت: دولت می‌تواند از طریق فاینانس، صندوق توسعه و فروش اوراق مشارکت ملی به مترو تهران کمک کند؛ اما بی‌مهری به مترو در دولت‌ها به اپیدمی تبدیل شده است. مدیرعامل مترو تهران در ادامه صحبت‌هایش با هجمه‌ای که در چند ماه پس از برجام درباره خریدهای خارجی دولت از جمله خرید ایرباس برای نوسازی ناوگان هوایی کشور شده است همراه شد و توسعه مترو را واجب‌تر از خرید ایرباس خواند و گفت: ایرباس را مدیران و پولدارها سوار می‌شوند؛ اما مترو وسیله‌ای است که ۹ میلیون شهروند تهرانی می‌توانند از آن استفاده کنند؛ بنابراین انتظار داریم دولت از فاینانس، فروش اوراق مشارکت و پول‌های بلوکه‌شده به متروی تهران کمک کند.