حاکم شدن فضای احتیاطی بر بازار بورس

در ادامه این گزارش آمده است: به ‌طوری‌که حجم معاملات با کاهش ۲۳درصدی روبه‌رو شد و از رقم ۶ میلیارد و ۲۰۴میلیون سهم به رقم ۴میلیارد و ۷۸۰میلیون سهم رسید. ارزش معاملات نیز با کاهش ۳۴درصدی مواجه شده و از مبلغ یک هزار و ۴۲۹میلیارد تومانی در هفته آخر فروردین ماه سال جاری به مبلغ ۹۳۸میلیارد تومان در هفته اول اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶ رسید و نهایتا اینکه تعداد معاملات نیز از ۴۴۳هزار و ۸۴۳ نوبت در هفته قبل از آن با کاهش ۲۰درصدی به رقم ۳۵۰هزار و ۹۴۹دفعه در هفته گذشته رسید. هر چند در مقابل کاهش نماگرهای آماری ۷شاخص بورس تهران روند افزایشی داشته و هفته گذشته را سبزپوش به پایان رساندند.

این روند دوگانه یعنی کاهش نماگرهای آماری و افزایش شاخص‌های بورس نشان از هراس و احتیاط سرمایه‌گذاران دارد زیرا فضای انتخاباتی تاثیر زیادی بر بازار گذاشته و آرام آرام با داغ شدن تنور انتخابات، افراد ریسک‌گریز اقدام به خروج از بازار می‌کنند.

به گفته احمدرضا یزدانیان، کارشناس بازار سرمایه پیش و پس از برگزاری انتخابات به دلیل ایجاد هیجان در بورس تا حدودی تحلیل‌ها و توجه به مسائل بنیادی شرکت‌ها و صنایع توسط برخی از معامله‌گران نادیده گرفته می‌شود و همه اتفاقات در بازار سهام مبتنی بر خبرهای منتشر شده است که برخی از آنها می‌تواند همراه با شایعاتی باشد. از این رو به نظر می‌رسد تا حدودی جو روانی حاکم بر بورس در آستانه انتخابات توام با هیجان باشد. این کارشناس افزود: تا حدودی نیز معامله‌گران با ابهام و احتیاط اقدام به خرید و فروش در بورس می‌کنند و این دسته از سهامداران منتظر مشخص شدن نتیجه انتخابات هستند تا پس از آن، بسته به دولتی که روی کار می‌آید، سمت و سوی بورس معلوم ‌شود و اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار سهام کنند.

این استاد دانشگاه درخصوص مولفه‌های اثرگذار بر بورس پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات نیز تصریح کرد: نوع چینش تیم اقتصادی دولت بعدی یکی از مولفه‌های مهم و اثرگذار بر اقتصاد و بازار سهام است این موضوع می‌تواند موجب ایجاد جو روانی و هیجان مثبت و منفی در بورس شود. از این روز بازار سهام به نوعی منتظر روشن شدن نتیجه انتخابات و معرفی تیم اقتصادی و برنامه‌های دولت بعدی است.

وی همچنین درخصوص برداشته شدن دامنه نوسان و نیز پویایی حجم مبنا در بورس به تسنیم گفت: نگاهی به تاریخچه بازار سرمایه و اعمال محدودیت‌هایی چون دامنه نوسان و حجم مبنا نشان می‌دهد با وجود قدمت ۵۰ ساله بورس در کشور، بازار سهام کماکان بازار نوپایی بوده و هنوز به بلوغ نرسیده است. یزدانیان اضافه کرد: از طرف دیگر برخی از سهامداران بازار سهام هنوز به سطح بالایی از دانش و آگاهی نرسیده‌اند و برخی از ناشران و کارگزاران و نهادهای مالی نیز الزامات اولیه بازارهای توسعه یافته در دنیا را کسب نکرده‌اند و مواردی همچون استانداردهای مالی، الزامات حسابرسی، گزارشات مالی، صورت‌های حسابرسی و... تایید‌کننده این مطلب است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: بررسی تنوع ابزارهای مالی در ایران و فرصت‌های سرمایه‌گذاری متناسب با انواع ریسک‌ها نشان می‌دهد، بورس در کشور ما حکم دریاچه‌یی را دارد که فاصله زیادی با آب‌های آزاد دنیا دارد؛ بنابراین پیش از اینکه بورس ما بخواهد به آب‌های آزاد دنیا راه پیدا کند باید الزامات آن را فراهم و ایجاد کرد.

وی افزود: از این رو با توجه به اینکه بازار سهام در کشور هنوز به بلوغ کافی نرسیده است، نهاد ناظر و متولیان بازار سرمایه چاره‌یی ندارند جز اینکه محدودیت‌هایی را در معاملات بورس ایجاد کنند که دامنه نوسان و حجم مبنا ازجمله این محدودیت‌هاست که ضرورت ایجاد و اعمال آنها تا به امروز احساس شده است و این روزها شاید مسوولان بازار سرمایه به این نتیجه رسیده‌اند که شاید باید کم کم و به صورت تدریجی اقدام به برداشتن این محدودیت‌ها کنند و بازار سهام را به سمت و سوی بازارهای پیشرفته سوق دهیم.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: از این نگاه می‌توان گفت، شرایط بورس برای برداشته شدن دامنه نوسان و پویایی حجم مبنا آماده است. وی با بیان اینکه برای داشتن بازار سرمایه‌یی عمیق باید سواد مالی را در کشور افزایش دهیم، گفت: تا زمانی که دانش و اطلاعات در این زمینه افزایش پیدا نکند هر گونه دستورالعملی برای برداشته شدن محدودیت‌ها ممکن است، اثرات مورد انتظار را به همراه نداشته باشد.

در پایان معاملات هفته منتهی به ۶ اردیبهشت ماه ۹۶ شاخص کل با ۹۴۶ واحد افزایش نسبت به هفته قبل به رقم ۷۹ هزار ۵۹۷ واحد رسید. شاخص بازار اول با ۱۴۹واحد افزایش به رقم ۵۵ هزار و ۷۸واحد بالغ شد و شاخص بازار دوم با ۴۹۱۳ واحد افزایش عدد ۱۷۷هزار و ۳۰۶واحد را تجربه کرد و به ترتیب با ۰.۳درصد کاهش و ۲.۸درصد افزایش نسبت به هفته قبل مواجه شدند.

در ۴روز کاری نخستین هفته از دومین ماه بهار ۹۶ ارزش کل معاملات اوراق بهادار به یک هزار و ۱۱۶میلیارد تومان بالغ شد که نسبت به هفته قبل ۳۲درصد کاهش یافته است. در ضمن تعداد ۴میلیارد و ۷۹۳میلیون انواع اوراق بهادار در بیش از ۳۵۱هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب ۲۳درصد و ۲۴درصد کاهش را نسبت به هفته گذشته تجربه کرد.

بر این اساس تعداد یک میلیارد و ۲۰۰میلیون برگه اوراق بدهی به ارزش بیش از یک هزار و ۱۲۸میلیارد تومان معامله شد و به ترتیب ۳۸درصد و ۴۰درصد کاهش نسبت به هفته گذشته را شاهد بودند. براساس این گزارش، تعداد ۱۰میلیون واحد از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس تهران به ارزش کل بیش از ۱۱.۳میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب با ۱۹و ۲۰درصد کاهش نسبت به هفته گذشته همراه شد.دارویی‌هایی که در ماه‌های گذشته معاملات کم‌رقمی را از خود نشان دادند و بیشتر رو به کاهش بودند در روزهایی از هفته‌های پیش، شرایط متفاوت را تجربه کردند و تعداد زیادی از نمادهای این گروه توانستند در قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله رشد قابل‌قبولی را از خود نشان دهند. همچنین خودرویی‌ها در اواخر هفته گذشته روند کاهشی را درپیش گرفتند؛ هر چند که در هفته‌های پیش از آن توانسته بودند برای روزهایی روند رو به افزایشی در قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی داشته باشند.

همچنین پالایشی‌ها همچون پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران شرایط رو به جلویی را در آخرین روز معاملات هفته گذشته بر جای گذاشتند؛ به‌طوری که این نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی دماسنج بازار سرمایه داشتند. نمادهای گروه قند و شکر نیز که از ابتدای سال شاهد روند رو به رشدی بودند در آخرین روز کاری بورس تهران در هفته گذشته با تلاطم‌هایی مواجه شدند و تعدادی از این نمادها در قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی با افت بیش از ۴درصد مواجه شدند. اما نمادی همچون قند شهد با حدود ۱۲درصد رشد در قیمت پایانی مواجه شد و با صف خرید همراه بود. این نماد که باتوجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم در سی‌ام فروردین‌ماه گذشته متوقف شده بود در ششم اردیبهشت‌ماه بدون محدودیت نوسان قیمت بازگشایی شد.

بازار پایه جابه‌جایی یک‌هزار و ۲۱۸میلیون سهم به ارزش حدود ۵۰۰میلیارد تومان را تجربه کرد که اگرچه حجم معامله این بازار در مقیاس هفتگی کاهش یافت اما ارزش دادوستد آن با رشد ۹۰درصدی همراه شد.

معاملات فرابورس ایران هفته گذشته درحالی پایان یافت که حجم و تعداد دفعات معاملات با کاهش اما ارزش دادوستدها با افزایش همراه شد و در مجموع با دادوستد ۲هزار و ۲۷۵میلیون ورقه بهادار در ۲۰۶هزار دفعه، ارزش این نقل و انتقال‌ها به یک‌هزار و ۸۶۳میلیارد تومان رسید. در نخستین هفته معاملاتی اردیبهشت‌ماه آیفکس با رشد ۱.۶درصدی، بازدهی خود از ابتدای سال را به ۵.۴درصد رساند و روز چهارشنبه این نماگر بازار در ارتفاع ۹۲۲واحدی ایستاد. همچنین روز یک‌شنبه سوم اردیبهشت‌ماه نیز بالاترین حجم و ارزش معاملاتی در بازار فرابورس رقم خورد.

بازارهای اول و دوم فرابورس هفته پیش میزبان دادوستد ۲۱۱ و ۸۳۰میلیون سهم به ارزش ۴۵.۲ و ۲۱۱میلیارد تومان بود که در مقایسه با هفته پیشین کاهش حجم و ارزش معاملات در این دو بازار به ثبت رسید. در همین حال بازار پایه جابه‌جایی یک‌هزار و ۲۱۸میلیون سهم به ارزش حدودی ۵۰۰میلیارد تومان را تجربه کرد که اگرچه حجم معامله این بازار در مقیاس هفتگی کاهش یافت اما ارزش دادوستد آن با رشد ۹۰درصدی همراه شد. در این میان ارزش معاملات در بازار مشتقه فرابورس نیز درحالی که حجم آن در مقایسه با هفته پیشین تغییری نکرد، افزایش ۳۴درصدی را شاهد بود. در بازار ابزارهای نوین مالی نیز اوراق بدهی به ترتیب به میزان ۳ و ۱۳میلیون ورقه به ارزش ۲۰۰ و ۹۲ و ۱۹میلیارد تومان خرید و فروش شدند که در مقابل افت حجم و ارزش دادوستدها در این دو ابزار معاملاتی، اوراق گواهی تسهیلات مسکن در این بازار افزایش بیش از ۱۵درصدی را به ثبت رساند.

اوراق تسه همچنین رشد ۶۲درصدی تعداد دفعات معاملات را نیز تجربه کرد. هفته گذشته ارزش معاملات خرد بازار سهام و اختیار سهام به تفکیک گروه‌های صنعت در مجموع بازارهای اول، دوم، پایه، بازار مشتقه و SME به ۴۱۵میلیارد تومان رسید که گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات با معامله ۷۰۲میلیون سهم، ۱۷درصد از ارزش کل معاملات را دراختیار گرفت. گروه‌های فلزات اساسی و پیمانکاری صنعتی به‌ترتیب با ارزش معاملات ۵۱.۲ و ۳۷.۲میلیارد تومان سهم ۱۲ و ۹درصدی از ارزش کل معاملات را به خود اختصاص دادند و در رده‌های دوم و سوم ایستادند. در همین حال قطعیت معامله عرضه یکجای ۴۲.۶۲درصد از سهام کنترلی شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌یی رفاه در بازار پایه و گشایش نمادهای اختیار خرید فولاد هرمزگان جنوب در تابلو اختیار معامله بازار ابزارهای مشتقه ازجمله رویدادهایی بودند که در این هفته رقم خوردند.