حاشیه نشینی یک سوم مشهدی ها
کشور ما حدود٥٠ سال است که با پدیده حاشیه‌نشینی دست و پنجه نرم می‌کند و حل این معضل برخلاف ادعای برخی نامزدهای ریاست‌جمهوری یک شبه حل نمی‌شود.
شهروند نوشت: یک‌سوم مشهدی‌ها حاشیه‌نشین هستند. این نکته‌ای است که محمدسعید ایزدی معاون وزیر راه‌وشهرسازی گفته و تأکید می‌کند: کشور ما حدود٥٠ سال است که با پدیده حاشیه‌نشینی دست و پنجه نرم می‌کند و حل این معضل برخلاف ادعای برخی نامزدهای ریاست‌جمهوری یک شبه حل نمی‌شود. براساس گفته معاون وزیر راه و شهرسازی محله‌های حاشیه‌نشین باید با شیوه‌های اصولی بهسازی و توانمند شوند و ساکنان آن به چرخه زندگی عادی برگردند. ایزدی تأکید می‌کند معضل حاشیه‌نشینی با پرداخت صدقه و راه‌حل کوتاه‌مدت و عوام‌فریبانه حل نمی‌شود.
علیرضا ابلقی، از مدیران پیشین شرکت عمران و بهسازی شهری و کارشناس این حوزه هم به «شهروند» می‌گوید: دولت یازدهم تلاش کرد با ایجاد ستاد ملی بازآفرینی شهری محله‌های حاشیه‌نشینان را احیا کند و با ایجاد اشتغال و تقویت توانمندی این افراد، زندگی آنها را بهبود بدهد .
حاشیه‌نشینی درمشهد بحرانی است
حاشیه‌نشینی حالا کم‌کم به یک معضل جدی در ایران تبدیل شده است. معضلی که به گفته عباس آخوندی وزیر راه‌وشهرسازی درطول نیم‌قرن حدود یک‌سوم جمعیت شهرنشین را درگیر کرده است. در ایران شهرهای بزرگ و کلانشهرهای زیادی با مشکل حاشیه‌نشینی مواجه‌اند. حاشیه‌نشینانی که حتی از اولیه‌های زندگی هم بی‌بهره‌اند، اما کم‌درآمدبودن و معیشت نامناسب آنها را به این شکل از زندگی کشانده است. حاشیه‌نشینان خارج از برنامه رسمی توسعه شهرها درسکونتگاه‌های غیررسمی ساکن هستند و از کمترین امکانات برخوردارند.
حالا بعد از ٥٠سال که از معضل حاشیه‌نشینی در شهرها می‌گذرد، برخی ازنامزدهای ریاست‌جمهوری هم سعی می‌کنند که استفاده تبلیغاتی از این معضل کنند؛ بدون توجه به این موضوع که دست‌کم در هیچ‌یک از دولت‌های پس از انقلاب به جز دولت یازدهم توجه لازم به این موضوع معطوف نشد.
توجهی که درقالب ایجاد ستاد ملی بازآفرینی شهری شکل گرفته است. آن‌گونه که محمدسعید ایزدی، معاون وزیر راه‌وشهرسازی به «شهروند» می‌گوید؛ در ١١٠ شهر که بالغ بر ٦١هزار هکتار مساحت دارد، ١١میلیون نفر زندگی حاشیه‌نشینی دارند. ایزدی وضع این پدیده درشهرهایی مانند مشهد را بحرانی توصیف و عنوان می‌کند که مشهد یکی از کلانشهرهایی است که بشدت با پدیده حاشیه‌نشینی مواجه است و بالغ بر یک‌سوم جمعیت آن‌که معادل یک‌میلیون و٢٠٠هزار نفر هستند، در سکونتگاه‌های غیررسمی ساکن هستند.
مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری با اشاره به سخنان مطرح‌شده ازسوی یکی ازنامزدها درمورد ضرورت اعطای مالکیت اراضی به حاشیه‌نشین‌ها می‌گوید: وزارت راه‌وشهرسازی برای واگذاری مالکیت اراضی به حاشیه‌نشین‌ها برنامه دارد و این‌گونه نیست که صرفا هرکسی که زمینی را تصاحب کرده و خانه‌ای ساخته باشد، مالکیت به او اعطا شود، بلکه کمیته‌هایی تشکیل شده است که درقالب طرح‌های توسعه شهری، این فرآیند را به انجام می‌رساند، زیرا کسی که سند مالکیت نداشته باشد، نمی‌تواند پروانه و تسهیلات دریافت کند.
توانمندسازی تنها راه مواجهه با حاشیه‌نشینی
معاون وزیر راه‌وشهرسازی تنها راه مواجهه با پدیده حاشیه‌نشینی را توانمندسازی می‌داند و تأکید می‌کند که اگر توانمندی‌های این مناطق ارتقا بیابد، می‌توان امیدوار بود که وضع معیشت ساکنان این محدوده‌ها بهتر شود. برای توانمندسازی هم نخستین اقدام، اشتغالزایی است، زیرا حاشیه‌نشینان گروه‌های بسیار کم‌درآمدی هستند که به لحاظ معیشت دچار مشکلات جدی هستند. به گفته ایزدی، برای توانمندسازی حاشیه‌نشینان باید اقدامات و کارهای پایه‌ای و بنیادین انجام شود و توزیع یک وعده غذای گرم، فقط مشکلات این قشر را برای یک شب حل می‌کند.
او با اشاره به این‌که دلایل عمده‌ای درحاشیه‌نشینی شهرها موثر بوده است، می‌گوید: حاشیه‌نشینی پدیده‌ای مربوط به ٥سال و ١٠سال نیست، بلکه پدیده‌ای است که از اواخر دهه٤٠ و به دلیل ناکارآمدی نظام برنامه‌ریزی در توسعه شهرها به وجود آمد.
مسکن مهر منابع کمک به حاشیه‌نشینان را بلعید
ایزدی درمورد تأثیرسیاست مسکن مهر درگسترش حاشیه‌نشینی هم توضیح می‌دهد: یکی ازغفلت‌هایی که در دولت قبلی انجام شد، این بود درحالی که نیازمندان واقعی مسکن درهمین سکونتگاه‌های غیررسمی ساکن هستند، مخاطبان مسکن مهر نیازمندان واقعی مسکن نبودند. او معتقد است؛ درشرایطی که ساکنان مناطق ناکارآمد نیازمند مسکن هستند، به جای این‌که در دولت قبل این مناطق بهسازی و نوسازی شود، مسکن دربیابان‌های اطراف شهرها توسعه پیدا کرد.
به گفته معاون وزیر راه‌وشهرسازی نه‌تنها سیاست مسکن مهر کمکی به کاهش حاشیه‌نشینی نکرد، بلکه توان کشور را هم برای بهبود مناطق ناکارآمد گرفت و لطمه بیشتری را به گروه‌های کم‌درآمد وارد کرد. ایزدی با اشاره به تشکیل ستاد ملی بازآفرینی شهری در دولت یازدهم عنوان می‌کند: انتظار این ستاد آن است که گروه‌ها و نهادهایی که می‌خواهند اقداماتی را در رابطه با کاهش حاشیه‌نشینی انجام دهند، درقالب برنامه‌های هم‌راستا و هماهنگ این کار را انجام دهند، زیرا تا زمانی که برنامه‌ها هم هدف نباشد، به نتیجه نمی‌رسد.
حاشیه‌نشینی، موضوعی فرابخشی و بین‌بخشی
اما علیرضا ابلقی، ازمدیران پیشین شرکت عمران و بهسازی شهری و کارشناس این حوزه در گفت‌وگو با «شهروند»، با اشاره به این‌که با گذشت حدود ٥دهه از شکل‌گرفتن پدیده حاشیه‌نشینی، به شکل گسترده‌ای با آن مواجه هستیم، می‌گوید: حتی می‌توان گفت که برخی ازشهرهای متوسط و کوچک هم درگیر معضل حاشیه‌نشینی هستند و علت هم این است که در ٥دهه اخیر برنامه‌ریزی توسعه شهرها برای اقشار کم‌درآمد پیش‌بینی‌های لازم را انجام نداده تا به شکل قانونی صاحب مسکن شوند.
به گفته ابلقی، در دولت یازدهم با طرح موضوع بازآفرینی شهری در وزارت راه‌وشهرسازی و شرکت عمران و بهسازی شهری توجه لازم به این موضوع معطوف شد و سند ملی بازآفرینی شهری به تصویب هیأت دولت رسید و ستاد ملی بازآفرینی شهری شکل گرفت. او معتقد است؛ دولت یازدهم به خوبی تشخیص داد که حاشیه‌نشینی، موضوعی فرابخشی و بین‌بخشی است، زیرا این محدوده‌ها مشکلات آب، برق، گاز، امنیت، فضای سبز، فضاهای فرهنگی، آموزشی، بهداشتی و ورزشی دارند و بیکاری از اهم مشکلات ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی است.
از آن‌جا که هرکدام از این مشکلات متولی خاص خود را دارد، ستاد ملی بازآفرینی با عضویت تمام دستگاه‌های مسئول شکل گرفت. این کارشناس با اشاره به این‌که شرکت عمران و بهسازی شهری با کمک و همراهی تمام دستگاه‌های ذیربط، توانمندسازی ساکنان حاشیه‌ها و مشارکت اجتماعی اهالی در دستورکار خود قرار داده است، اظهار می‌دارد: یکی از مهمترین موضوعات در دستورکار وزارت راه‌وشهرسازی، ساماندهی محدوده‌های ناکارآمد شهری است. این کارشناس درمورد تأثیر اجرای مسکن مهر برتوسعه حاشیه‌نشینی هم می‌گوید: بیش از ٥٠درصد افرادی که امتیاز مسکن مهر را گرفتند، این امتیاز را به افراد دیگری واگذار کردند و با پول آن درحاشیه شهرها برای خود خانه ساختند و از این جهت به گسترش این پدیده منجر شد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
چرا راحت دروغ می گویی، دولت ناکارآمد یازدهم هیچ اقدامی نکرده ، اگه توی حاشیه شهر مشهد اقدامی شده توسط سپاه و بسیج شده، الکی حرف نزن
چیکار کنن ۹۶ درصدی هستن پول ساخت برج ندارن
مشهدی باشه که حاشیه نشین نمیشه نخبه.....حاشیه نشینا مهاجرای شهرها و روستاهایی هستند که کار نداشتن و مهاجرت کردند.
با این تحلیلای ...
لابد خیلی از این حاشیه نشین های مشهد شنیده اند که آقای رئیسی کمک نقدی می کنه و می خواد براشون مسکن بسازه بیشتر جمع شدن اونجا.